..εύστοχος και περιεκτικός, όπως πάντα, ο Καζαντζάκης.

Ο Νίκος Καζαντζάκης, εντάσσεται στη χωρία εκείνων,
που μπορεί να χαρακτηριστούν μύστες. 

Ήταν προικισμένος απ’ την πλάση του, μα κέρδισε ο ίδιος - άξια - 
το μεγαλύτερο μέρος της σοφίας του. Βαθιά πιστός, αγαπούσε απ’ τα 
’σώψυχα κι ήλπιζε ομοίως. Σοφία, αυτό είναι. 
Ανυπόταχτος ως ήταν, αναζητούσε και καλλιεργούσε την αλήθεια, 
ξεκινώντας με μια - καλοπροαίρετη - αμφισβήτηση των κατεστημένων, 
όπως επιτάσσει η εξέλιξη, η πνευματική ανέλιξη, μα μ’ ευσέβεια. 
Αντίθετα απ’ εκείνους που τον αντιπάλευαν με στείρα την αντίληψη, 
ανύπαρκτη - δηλαδή - στην ουσία. 
Πλήρωσε το τίμημα του προδρόμου, όπως ήταν - και είναι ως τώρα - αναμενόμενο. Αυτό θα συμβαίνει, όσο θα καθυστερεί ο κόσμος στη 
μόρφωση, ώσπου να νικηθεί - οριστικά, κάποτε - το κακό. 
Διάλεξε ν’ απευθυνθεί στον πολύ κόσμο, πού ’ναι το δύσκολο. 
Όμως, αυτό αξίζει σ’ έναν αφιερωμένο λογοτέχνη διδάσκαλο.
Το έργο του θά ’ναι δροσερό κι ενεργό στους αιώνες, γιατί - ουσιαστικά - 
είναι ακόμη αξιότερο ως μέθοδος νόησης, για όσους ευλαβείς θέλουν 
να το προσεγγίσουν

Το κείμενο από ραδιοφωνική συνέντευξη του Ν. Κ. στην Γαλλική 
ραδιοφωνία το 1955, όπως το παραθέτει στο βιβλίο του 
"Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας" ο Β. Ραπτόπουλος.