Δικαίος Βαγιακάκος...η Βιβλιοθήκη και το Αρχείο του

Ο Δικαίος Β. Βαγιακάκος τέως Διευθυντής του Κέντρου Συντάξεως 
του Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών, ένας γνήσιος ευπατρίδης 
με καταγωγή από την Κοίτα, του Δήμου Ανατολικής Μάνης,
ένας από τους μεγαλύτερους γλωσσολόγους του 20στού αιώνα και ο μεγαλύτερος 
ασφαλώς εν ζωή, διάγει το 101 έτος της ηλικίας του, έχει να επιδείξει 
ένα σπουδαίο ερευνητικό και συγγραφικό έργο, το οποίο καλύπτει όλο το φάσμα 
των θεωρητικών – φιλολογικών σπουδών.

Οι μελέτες του αναφέρονται σε τομείς που ανάγονται στη Λαογραφία, Γλωσσολογία 
και Αρχαιολογία. Καλύπτουν το σύνολο των γλωσσικών ιδιωμάτων της Ελληνικής 
Γλώσσας με ιδιαίτερη βαρύτητα στο γλωσσικό ιδίωμα της γενέτειρας γης, της Μάνης, 
το οποίο και απετέλεσε αντικείμενο της διδακτορικής του διατριβής. 
Η  μεγάλη προσφορά του Δικαίου Β. Βαγιακάκου στην Επιστήμη, αλλά και στη Μάνη 
και τη Λακωνία κορυφώθηκε με την ίδρυση της Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών, 
της οποίας υπήρξε ιθύνων νους για πάρα πολλά χρόνια και την οποία παρέδωσε 
πριν λίγα χρόνια ανθούσα στις νεώτερες γενιές.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και αξίζει να αναφερθεί ο χαρακτηρισμός 
του Δικαίου Β. Βαγιακάκου από τον επίσης Μανιάτη Κυριάκο Δ. Κάσση 
στο βιβλίο του«Διακόσιοι Μανιάτες Λογογράφοι», Αθήνα 1998.
«Πρόκειται ίσως για τον τελευταίο εν ζωή μεγάλο μελετητή της Μάνης 
της προπολεμικής γενιάς. 
Έναν φιλόλογο που ανάλωσε όλη την ζωή του στην συλλογή στοιχείων, 
στην μελέτη και δημοσίευση επί μέρους θεμάτων για τη Μάνη και 
τους Μανιάτες της διασποράς (Ιδιαίτερα τους Μανιάτες της Κορσικής). 
Ένας άνθρωπος πού είναι μνημείο της φιλολογικής πορείας της Μάνης 
από τον μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα, όχι μόνο σαν μελετητής, αλλά 
και σαν μοναδική επιβίωση του παλαιού γνήσιου λόγιου Μανιάτη, 
με τις διαλεκτικά αδιάλλακτες συντηρητικές αρχές του, με το άτεγκτο 
ήθος του, με την χαλκέντερη ερευνητικότητά του, την καταπιεσμένη 
και απόκρυφη ευαισθησία του, το σκληρό χιούμορ του, τις δίκαιες 
παραξενιές του».

Τελευταία αξιέπαινη πράξη του η δωρεά της μεγάλης Βιβλιοθήκης  και του 
προσωπικού του Αρχείου στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης. 
Γίνεται ακόμη πιο σημαντική η πράξη αυτή, γιατί γίνεται εν ζωή. 
Αποχωρίζεται ο Δικαίος Β. Βαγιακάκος λοιπόν τα πολύτιμα και σπάνια 
βιβλία του, αχώριστους συντρόφους μιας ζωής, και τα διαθέτει στην υπηρεσία 
της επιστημονικής έρευνας, την οποία με ζήλο και προσήλωση υπηρέτησε 
σε όλη του τη ζωή. 
Η προσφορά του αποκτάει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί η βιβλιοθήκη που παραδίδει 
στο αναγνωστικό κοινό της Λακωνίας ο Δικαίος Βαγιακάκος προήλθε από το μόχθο 
και τις στερήσεις μιας ολόκληρης ζωής. 
Άρχισε να συγκεντρώνει βιβλία από τα μαθητικά του χρόνια από το υστέρημά του 
και δεν έχει σταματήσει ακόμη και σήμερα. 
«Έμεινα πολλές φορές νηστικός, για να αγοράσω ένα βιβλίο» συνηθίζει 
ο ίδιος  να εξομολογείται κάνοντας απολογισμό στη μακρόχρονη σταδιοδρομία του 
και στο τεράστιο συγγραφικό του έργο.

Ήδη ένα μεγάλο μέρος της Βιβλιοθήκης Δικαίου Βαγιακάκου έχει μεταφερθεί 
στη Βιβλιοθήκη Σπάρτης και έχει τοποθετηθεί στα ράφια, χωρίς φυσικά για την ώρα 
να είναι στη διάθεση των ερευνητών. 
Η μεταφορά των υπολοίπων έχει δρομολογηθεί με τη δική του φροντίδα.

Ήδη με απόφαση του Εφορευτικού Συμβουλίου της Βιβλιοθήκης το Τμήμα 
της Λακωνικής Βιβλιογραφίας έχει ονομαστεί προς τιμήν του, 
ελάχιστος φόρος τιμής, «Αίθουσα Δικαίου Β. Βαγιακάκου».
Απομένει να ενσωματωθεί και η Βιβλιοθήκη του σ’ αυτό και να δημιουργηθεί 
ένα ιδιαίτερο τμήμα όπου θα εξυπηρετούνται όσοι επιθυμούν να ασχοληθούν 
με την ιστορία της Λακωνίας.

με πληροφορίες από nikiforos.edu.gr