Σελίδες

Πέμπτη 29 Αυγούστου 2013

Η ιστορία της ανακάλυψης της Αφροδίτης της Μήλου…




"Την άνοιξη του 1820, ένας γεωργός από την Πλάκα, ο Κεντρωτάς ή Μποτόνης έσκαβε σε ένα πεζούλι, 
δικό του, κάτω από την Ανατολική Πύλη της αρχαίας πόλης [...]
Έσκαβε λοιπόν, ο Κεντρωτάς μέσα στο πεζούλι του. 
Μα τι σκάψιμο έκανε; 
Ο Βουτιέ, αυτόπτης μάρτυρας, λίγα μέτρα παρακάτω με τους δύο ναύτες της Εσταφέτ, 
έψαχνε γι΄αρχαία. 

Γράφει λοιπόν, πως ο Έλληνας χωρικός έβγαζε πέτρες από κάτι ερείπια, 
πέτρες κατάλληλες για οικοδομή[....]
Όταν φάνηκε η βαθιά τρύπα, ο Κεντρωτάς σκύβει και βλέπει κάτι μάρμαρα να ασπρίζουν. 
Πίσω του όμως είναι οι τρεις Γάλλοι. 
Καταλαβαίνει πως αυτά που βρήκε έχουν αξία και θέλει να τα κρύψει σκεπάζοντάς τα με χώματα. [...] 
Ο Βουτιέ δεν κατάλαβε την πονηριά του Έλληνα χωρικού και γράφει:
«Είχε ανακαλύψει το επάνω μέρος ενός αγάλματος, σε πολύ κακή κατάσταση και αφού δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του, ετοιμαζόταν να το ξανασκεπάσει με γκρεμίδια».
Δεν ήταν τόσο αφελής ο Κεντρωτάς. 
Όταν είδε [ο Βουτιε ]τον Κεντρωτά να σκύβει και να κοιτάζει μέσα στην σκοτεινή τρύπα, πλησίασε. 
Του έδωσε μερικά γρόσια φιλοδώρημα και με τη βοήθεια των δύο ναυτών έβγαλαν το επάνω μέρος 
του αγάλματος, από την τρύπα. 
Επίεσε τον Κεντρωτά να ψάξει κα να βρει και το άλλο, το κάτω μέρος του αγάλματος. [...]
Ο Κεντρωτάς δεν ήταν πολύ πρόθυμος. 
Ο λόγος είναι φανερός. Προσπαθούσε να κρύψει ότι μπορούσε. 
Και για «να ψάξει» θα πει πως δεν φαινόταν το κάτω μέρος του αγάλματος και χρειαζόταν 
να βγούν τα χώματα και οι πέτρες που το έκρυβαν. Δεν άργησε να το βρει. 

                               

Έγινε μια προσπάθεια να προσαρμοστούν τα δύο μέρη του αγάλματος, μα έλειπε ένα κομμάτι από τη μέση. Χρειάστηκαν καινούργιες παροτρύνσεις του Βουτιέ και πολλά ψαξίματα για να βρεθεί, 
μέσα στα χώματα και τις πέτρες, κι αυτό το κομμάτι. 
Και τότε ο Βουτιέ μπόρεσε και έστησε το άγαλμα.
Δεν γράφει αν το στήσιμο έγινε μέσα στην τρύπα ή έξω από αυτή, στην επιφάνεια του εδάφους. 
Το κάτω μέρος του αγάλματος, πολύ βαρύ, πάνω από 500 κιλά, δύσκολα θα μπορούσαν να το ανεβάσουν στην επιφάνεια οι τρεις, ο Κεντρωτάς και οι δύο ναύτες, ή οι τέσσερις αν βοηθούσε κι ο Βουτιέ. [...]
Ο Βουτιέ αμέσως μετά έτρεξε στην Πλάκα,να ειδοποιήσει τον Μπρεστ για την αποκάλυψη, και στο πλοίο του, την Εσταφέτ να πάρει το λεύκωμα και τα μολύβια του, για να σχεδιάσει το άγαλμα. 
Όσο έλειπε ο Βουτιέ, ο Κεντρωτάς εξακολουθούσε να ψάχνει. 
Έτσι βρήκε τις δυο Ερμές, με κεφάλι νέου και κεφάλι γέρου, καθώς κι ένα κομμάτι μπράτσου, μα τόσο φθαρμένο που δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. 
Όταν ο Βουτιέ γύρισε από το λιμάνι άρχισε να σχεδιάζει το άγαλμα, τα δύο μέρη χωριστά και τις δυο Ερμές.
Όση ώρα ο Βουτιέ σχεδίαζε προσπαθούσε να πείσει τον Μπρεστ, που ήταν δίπλα του, να κλείσει αμέσως συμφωνία. 

Ο Κεντρωτάς ζητούσε μόνο 400 γρόσια. Μα ο Μπρεστ δίσταζε. 
Έλεγε αναστενάζοντας:«Μα είστε βέβαιος, καλά βέβαιος, πως αυτά τα μάρμαρα αξίζουν τόσα λεφτά; 
Σας παρακαλώ, μη με κάνετε να ριψοκινδυνέψω τα λεφτά μου». 
Τελικά ο Μπρεστ, έπειτα από τις συμβουλές και τις πιέσεις και άλλων Γάλλων Αξιωματικών, που αργότερα είδαν το άγαλμα, απόσπασε από τον Κεντρωτά την υπόσχεση πως δεν θα δώσει σε άλλον το άγαλμα, μέχρι να έλθει η απάντηση του Γάλλου Πρεσβευτή από την Πόλη, στον οποίον έγραψε ο Μπρεστ, μέσω του Γενικού Προξένου στη Σμύρνη, του Πιερ Νταβίντ. 
Από την πρώτη στιγμή η ανακάλυψη του ωραίου αγάλματος διαδόθηκε στην μικρή κοινωνία της Μήλου. 
Ένας πρόκριτος, ο Ιάκωβος Ταταράκης[...] προσπαθούσε να σταματήσει τις διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους. Έλεγε στον Κεντρωτά πως ο πρίγκιπας Μουρούζης, Δραγουμάνος του Τουρκικού Στόλου, του είχε αναθέσει να αγοράζει κάθε αρχαίο που θα βρισκόταν στη Μήλο και να του το στέλνει στην Πόλη. 
Οι φοβέρες του προκρίτου έπιασαν τόπο. 
Δεν χρειαζόταν και πολλά για να τρομοκρατηθεί ένας ραγιάς, όπως γράφει ο Βουτιέ, που κατεβαίνει στο πλοίο του για να παρακινήσει τον κυβερνήτη του, τον Ρομπέρ, να φύγουν αμέσως για την Πόλη για να αναφέρουν σχετικά στον Πρεσβευτή, τον μαρκήσιο ντε Ριβιέρ[....] 
Ο Κεντρωτάς, έπειτα από τις συζητήσεις με τους Γάλλους και μετά την επέμβαση του Ιάκωβου Ταταράκη, κατάλαβε πως το άγαλμα είχε μεγάλη αξία και φρόντισε να το εξασφαλίσει μέχρι να δει τι θ' απογίνει. 
Μεταφέρει το επάνω μέρος στο [σταβλο] του, που ήταν εκεί κοντά. [ ...]
Το άγαλμα δεν ήταν, έτσι απλά, δύο μέρη και ένα κομμάτι της μέσης. Είχε αποσπασθεί ο κότσος των μαλλιών, όπως γράφει ο Βουτιέ. Το ενδιάμεσο κομμάτι δεν ήταν ένα αλλά τέσσερα. 
Ήταν ακόμα το κομμάτι της παλάμης που κρατά το μήλο και ένα κομμάτι αριστερού βραχίονα,[...]

Έτσι το άγαλμα της Αφροδίτης βρέθηκε σε επτά κομμάτια, 
και αυτά, συναρμολογημένα, το απαρτίζουν από το 1821. [...] 

Αυτή είναι η ιστορία της ανακάλυψης της Αφροδίτης της Μήλου, 
από τον Γεώργιο Κεντρωτά ή Μποτόνη, στις 8 Απριλίου 1820[...] 

(πηγή: chez mon double - φωτ.: Ackteon)

*από: Ταξίδι στην Αρχαία Ελλάδα
http://pronoikefalonias.blogspot.gr

                                                

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου