Μ Α Ν Η (ΜΕΣΑ ΜΑΝΗ) ΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ

                 Μ    Α     Ν       Η
                    (ΜΕΣΑ  ΜΑΝΗ)


  ΤΟ  ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ
     *************

  ...ο μεγάλος δεσμός του ζωντανού με τόν πεθαμένον εδημιούργησεν εις την Μανιάτισσαν μιά ψυχικήν ετοιμότητα ικανήν νά δώση πλαστικήν μορφήν ει κάθε ανθρώπινον πόνον.

  -Αυτή η δυνατή μνήμη δημιουργεί και συντηρεί ώς έν από 
τα χαρακτηριστικώτερα στοιχεία του τόπου το μοιρολόγι.
Εις αυτό είναι κλεισμένη ολόκληρη η ψυχή ενός λαού...
...άν βρεθήτε εις τήν Μάνην, διά νά μή τρομάξετε, όταν σταθήτε
αντικρύ πρόσωπον με πρόσωπον με τήν τραγικήν 
μοιρολογίστραν τής Μάνης, όταν θα ιδήτε τήν τραγικήν της έκφρασιν, την οποίαν θά εζήλευε σήμερον καί η καλυτέρα 
τραφωδός τής αρχαίας τραγωδίας...
...διότι όταν θά ακούσετε τήν σπαρακτικήν φωνήν της,
θά νομίσετε ότι οι <<γόοι>> αυτοί έρχονται κατ΄ευθείαν
από τόν ΄Ομηρον καί <<επιστενάχονται>> αι γυναίκες.
  -Μέ τήν οικειότητα τού τραγικού πού έχει μέσα είς τήν ψυχήν της
η κάθε Μανιάτισσα κρατεί τήν παράδοσιν τού μοιρολογιού
ανόθευτον καί κάθε μία μοιρολογίστρα είναι Εκάβη,
Ανδρομάχη, Ηλέκτρα, Ελένη.

   -Τα μοιρολόγια είναι συνυφασμένα μέ τήν ζωήν τους.
Φυτρώνουν ώς μαύρα αγριολούλουδα εις τήν καρδίαν τους.
   -Το μοιρολόγι εις την Μάνην είναι το βασίλειον της γυναίκας,
διότι αυτή σύρει μαζί της ένα αιώνιον πένθος.
  
 -΄Οταν φουντώση ο πόνος η Μανιάτισσα γίνεται μεγάλη
τραγωδός.
Αυτή η έκφραση τού προσώπου της, το ξερίζωμα τών μαλλιών της καί τό κτύπημα τού στήθους της μέ τά ίδια της τα χέρια,
το ξέσχισμα τών παρειών μέ τά ίδια της τά νύχια,
αυτή η σπαρακτική φωνή της πού πότε σέ αναβιβάζει
εις τήν κορυφήν του Ταϋγέτου καί πότε σέ κατεβάζει από τό
Ταίναρον εις τόν ΄Αδην, σέ κάμνει νά λυπήσαι περισσότερον
δι' αυτήν τήν ιδίαν καί τήν μοίραν της  παρά γιά
τόν θρηνούμενον νεκρόν...


πηγή : από τό βιβλίο "ΜΑΝΗ"-ΜΕΣΑ ΜΑΝΗ-(1968)
του ΔΙΚΑΙΟΥ Β.ΒΑΓΙΑΚΑΚΟΥ δ.Φ.
Δ/ντού του Κέντρου Συντάξεως τού Ιστορικού Λεξικού
                        της Ακαδημίας Αθηνών