[...]…Μας θέλουν γκαρσόνια, ταβερνιάρηδες, μαστροπούς, βαρκάρηδες,
επιβήτορες, καμπαρετζήδες, μπουζουξήδες, χασισέμπορους, αχ αμάν αμάν
και συρτάκι αμέ και Ζόρμπα δη Γκρηκ κι αυτοί ν’αρμέγουν τον τόπο το κρασί,
το λάδι, τα πορτοκάλια, τις ντομάτες, τα ροδάκινα, το βαμπάκι, τα μάρμαρα,
το βωξίτη, το λιγνίτη, τα μεταλλεύματα και τον ιδρώτα του κόσμου…
Σε άλλες χώρες που οι πολίτες ξέρουν τα δικαιώματά τους θα είχε αλλάξει
από καιρό τέτοια κατάσταση.
Εδώ τα εδραιωμένα συμφέροντα, η μονοπωλιακή εκμετάλλευση,
τα «κλειστά επαγγέλματα», το συνάλλαγμα που σπαταλιέται σε πολυτέλειες
και αργομισθίες…
Τετρακόσια χρόνια σκύβαμε το κεφάλι όταν σήκωνε τη φωνή κι ο τελευταίος αγάς.
Ενάμιση αιώνα τώρα ελεύθερο κράτος κι ακόμη μας δυναστεύουν
αγάδες κάθε λογής… [...]
ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 1911 -1980
~
Ιούλιος 1965:
Στο βιβλίο αυτό υπάρχουν δυό και περισσότερες ιστορίες αγάπης, το κύριο θέμα του, ωστόσο, είναι η συνειδητοποίηση των πρωταγωνιστών του σε μια κρίσιμη ώρα
του τόπου, μέσα από την οδύσσεια μιας ερωτικής αναζήτησης.
«Αθήνα, η πιο ανοιχτή πόλη του κόσμου», ξεσπάει θαυμαστικά ένας
επαναπατρισμένος, ύστερα από δεκαοχτώ χρόνων καταναγκαστικής απουσίας.
Έντονη πολιτιστική ζωή, αγώνες της σπουδάζουσας νεολαίας, νέες δυνάμεις
στο πολιτικό προσκήνιο, ιδέες και προβληματισμοί χαρακτηρίζουν την
«Αθηναϊκή Άνοιξη». Αντιστικτικά, δίνονται οι εκτραχηλισμοί κι οι ανορθόδοξοι
έρωτες μιας παρέας από Αμερικάνους αυτοεξόριστους και άλλους ξένους,
όπου οι πράκτορες μηχανορραφούν ανεμπόδιστοι, σε συνεργασία με
βασιλικούς άνδρες, στρατοκράτες, πολιτικούς της Δεξιάς, δυσαρεστημένους
του κόμματος που κυβερνά και παράγοντες της οικονομικής ολιγαρχίας.
Χρονικά, το μυθιστόρημα καλύπτει μόλις είκοσι μέρες, από τις 4 ως τις 23 Ιουλίου,
ημέρα της ταφής του Σωτήρη Πέτρουλα.
Μιά οριζόντια τομή στον κορμό του ιστορικού χρόνου:
Η Αποστασία, ο εξαναγκασμός του Παπανδρέου σε παραίτηση, οι δυσχέρειες
και τ' αδιέξοδα της Αριστεράς. Σ' ένα περιβάλλον που δεν σταματάει ν' αλλάζει
- προς το χειρότερο - ανακαλούνται μνήμες και μορφές από το Διχασμό,
την Αντίσταση, τον Εμφύλιο και διαγράφονται μ' εφιαλτική διαύγεια όσα θα έρθουν:
«Είχαμε ξαναμπεί στον αστερισμό του παρακράτους και της τρομοκρατίας...
Πάνω από τη χαμένη Άνοιξη μετεωριζόταν τώρα ο γύπας του πραξικοπήματος,
έτοιμος να ριχτεί και να σπαράξει τον τόπο», λέγει στο τέλος ο επαναπατρισμένος.
Κι όμως ο ίδιος, εμπρός στον ανοιχτό τάφο του ήρωα, θα πει:
«Ευλογημένοι όσοι, στα μαρμαρένια αλώνια, νικούν το Χάρο,
όπως ο Σωτήρης Πέτρουλας».
*(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Με τον υπέρτιτλο "Δίσεχτα χρόνια" ο Τσίρκας υποσχόταν μια νέα τριλογία
στο πρότυπο των "Ακυβέρνητων πολιτειών", που θα κάλυπτε ιστορικά
και την περίοδο της δικτατορίας.
"Η χαμένη άνοιξη", όμως, που θα ήταν ο πρώτος τόμος, έμελλε να είναι
και το κύκνειο άσμα του συγγραφέα.
Σε όλες τις ανατυπώσεις μετά το θάνατό του διατηρήθηκε αυτός
ο υπέρτιτλος όχι μόνο για να μην αλλοιωθεί αυθαίρετα η ταυτότητα του έργου,
αλλά και γιατί αυτή η διάταξη του εξωφύλλου σηματοδοτεί την ιδεατή προέκταση
των γνωστών γεγονότων. Δηλαδή, το φιλόδοξο σχέδιο του συγγραφέα, ύστερα από
την περιπέτεια της Μέσης Ανατολής, να ιστορήσει πάλι με τα μέσα της τέχνης
τη ζοφερή ελλαδική εμπειρία που βίωσε επίσης οδυνηρά.
(Από την παρουσίαση της έκδοσης) politeianet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου