ΛΑΚΩΝΙΑ - ΜΑΝΗ... Η Παναγία η Σπηλιώτισσα στην Κελεφά

Το μοναστήρι γνωστό με το όνομα «Παναγιά Σπηλιώτισσα», βρίσκεται 
στη μέση του δρόμου Κελεφάς - Κρυονερίου, προς τα βόρεια και 
ανήκει στην δικαιοδοσία του Πανάγιου Τάφου.
Στην αρμοδιότητά του περιήλθε το έτος 1880, μετά από δωρεά του 
κ. Κωστή Γκικόπουλου, κατόπιν δικαστικής αποφάσεως του Πρωτοδικείου Γυθείου.

Το μοναστήρι είναι κτισμένο στην κορυφή ενός λόφου. 
Από την βορειοδυτική πλευρά βρίσκεται η απότομη χαράδρα, που το βάθος της 
αρχίζει από 500 μέτρα και φθάνει τα 1500, σε κατακόρυφη σχεδόν κλίση προς 
το μέρος που η χαράδρα χωρίζει την Κελεφά από την Ομηρική κωμόπολη 
του Οιτύλου (Βοίτυλο).

Νοτιανατολικά απλώνεται η κοιλάδα με τους ελαιώνες των χωριών Κελεφάς, 
Κρυονερίου, Άνω Καρέας, Κάτω Καρέας και Γέρμας. 
Πενήντα χιλιάδες ελαιόδενδρα, εγκαταλειμμένα σχεδόν όλα από ανθρώπινα χέρια, 
έχουν ενωθεί σ’ ένα θανάσιμο σφιχταγκάλιασμα με άγρια δένδρα, βελανιδιές, 
πουρνάρια, βάτα και σχοίνα.

  *το εσωτερικό                                     *το ιερό

              

Ο δρόμος προς το μοναστήρι, τρία χιλιόμετρα περίπου, βρίσκεται 
σε μέτρια κατάσταση. 
Η διαδρομή είναι ενδιαφέρουσα από πλευράς τοπίου. 
Άγρια φύση, εγκαταλειμμένοι τόποι, βλάστηση σχεδόν πρωτόγονη.

Η Αγία Τράπεζα

Το ιστορικό του Μοναστηριού, σε χρονολογίες και πρόσωπα δεν είναι 
εύκολο να διαλευκανθεί. 
Τα λιγοστά υπάρχοντα Ιερά βιβλία δεν παρουσιάζουν τίποτε 
το συγκεκριμένο. Οι λεηλασίες και οι καταστροφές που υπέστη, ακόμη 
και κλοπές αγίων εικόνων κατά τα τελευταία χρόνια, 
εξαφάνισαν και κατέστρεψαν ότι θα μπορούσε να ζητήσει κανείς σχετικά 
με την ιστορία του Μοναστηριού. 
Από παραδόσεις και θρύλους, το μοναστήρι έχει ζωή 400 ετών. 
Η παράδοση αναφέρει ότι η άγια εικόνα της Θεοτόκου βρέθηκε κάποτε 
σ’ ένα σπήλαιο, στη θέση που είναι κτισμένη σήμερα 
η εκκλησία της Μεγαλόχαρης. 
Μετά την ανεύρεση της εικόνας, μοναχοί και Χριστιανοί της περιοχής 
αποφάσισαν να κτίσουν Μοναστήρι. 

Η θέση πού βρέθηκε η Ιερή εικόνα, κρίθηκε ακατάλληλη. 
Το έδαφος ήταν ανώμαλο. Απότομοι πελώριοι βράχοι, γκρεμοί 
και λόγγοι συνέθεταν την αγριότητα του τοπίου. 
Μετέφεραν την εικόνα στην απέναντι πλευρά της χαράδρας. πού ανήκει 
σήμερα στην Κοινότητα Κρυονερίου.

Μετά από τα καθιερωμένα της εποχής εκείνης, άρχισαν οι 
οικοδομικές εργασίες. Την επομένη κιόλας μέρα, η Ιερή εικόνα, καθώς 
και τα εργαλεία των μαστόρων χάθηκαν. 
Τα αναζήτησαν παντού και τα ανακάλυψαν στην ίδια θέση πού είχε 
βρεθεί η εικόνα, μέσα στο σπήλαιο. 
Η εξαφάνιση των εργαλείων και της εικόνας κατά την διάρκεια 
της νύκτας συνεχίσθηκε επί 6 μήνες. 
Φρουροί τοποθετήθηκαν για την φύλαξή τους. Άδικα όμως. 
Όταν ερχόταν το σκοτάδι, ένας βαρύς ύπνος έκλεινε τα βλέφαρά τους. 
Τελικά έκτισαν το μοναστήρι στη θέση πού είναι σήμερα.

Το μοναστήρι αποτελείται από ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο. 
Έχει δυο εκκλησίες. 
Η μία αφιερωμένη στα γενέθλια της Θεοτόκου, γιορτάζεται 
στις 8 Σεπτεμβρίου και είναι κτισμένη κατά το ήμισυ εντός του σπηλαίου, 
εκ του οποίου και το όνομά της «ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΠΗΛΑΙΩΤΙΣΣΑ». 
Για να φθάσει κανείς μέχρι εκεί κατεβαίνει εκατό πέντε σκαλοπάτια σκαλισμένα 
μέσα στο βράχο με θρησκευτικό δέος και κατάνυξη.

Αγία Άννα

Η άλλη, κτισμένη στον περίβολο του μοναστηριού, 
είναι αφιερωμένη στους προπάτορες «ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΑΙ ΑΝΝΑ» 
και γιορτάζεται την επομένη, 9 Σεπτεμβρίου. 
Εκτός από τις εκκλησίες υπάρχουν τρία κελλιά, κοιτώνες μοναχών 
και φιλοξενουμένων, χωρητικότητας εξήντα ατόμων, ένα ελαιοτριβείο, 
ένας αλογόμυλος και χειροποίητος αλευρόμυλος.

      

η στέρνα                            το ελαιοτριβείο               Μύλοι έναντι του Μοναστηριού

Η ιστορία του μοναστηριού είναι γεμάτη από θαύματα. 
Τυφλοί που είδαν το φως τους, καταδικασμένοι σε θάνατο που βρήκαν 
την υγειά τους. Μα περισσότερο θα σταθούμε σ’ εκείνα που μεταδόθηκαν 
από γενιά σε γενιά, που ακόμη και σήμερα κρατούν τους Χριστιανούς 
της περιοχής σε βαθιά συγκίνηση. Η παράδοση αναφέρει ότι, όταν κτιζόταν 
το μοναστήρι, μια καλόγρια έπεσε στη χαράδρα σε βάθος πενήντα μέτρων 
και όχι μόνο σώθηκε, μα ούτε η φάβα από το τσουκάλι, ούτε το λάδι από 
το λαδοδοχείο, που έφερε μαζί της, χύθηκαν.

Το πιο τραγικό στην Ιστορία του μοναστηριού είναι ότι μια μητέρα 
έχασε την ζωή της, γιατί κλονίστηκε η πίστη της στο Θεό. 
Είχε - πέσει κάποτε μια φοβερή αρρώστια και ο θάνατος θέριζε 
ολόκληρες οικογένειες. 
Δυο μητέρες ζήτησαν από την Θεοτόκο προστασία για τις φαμίλιες τους 
και σε αντάλλαγμα έταξαν, να ρίξουν τα μωρά τους στο βάραθρο εκεί, 
στο ίδιο μέρος που έγινε το θαύμα της καλόγριας.

Όταν ήλθε ή 8η Σεπτεμβρίου, γιορτή της Παναγίας, η μια μητέρα, 
πιστή στον όρκο που είχε δώσει, πέταξε το μωρό της στη χαράδρα 
και εκείνο σώθηκε. 
Η άλλη, όμως, την τελευταία στιγμή λιποψύχησε, κλονίσθηκε 
η πίστη της και αθέτησε τον όρκο της. 
Σε λίγο κατεβαίνοντας τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην εκκλησία 
της Παναγίας, ζαλίστηκε. Έπεσε και σκοτώθηκε. 
Αυτό όμως πού διαπιστώνεται καθαρά είναι ότι η Παναγία υπήρξε 
το στήριγμα των κατοίκων της περιοχής κατά τους χρόνους 
της τουρκοκρατίας, τότε που η Κελεφά ήταν πρωτεύουσα επαρχίας 
και μετά του Οιτύλου αποτελούσε το Κέντρο της Μάνης.

mani.org.gr