Ιωσήφ ντε Μαιστρ, γεννήθηκε το 1753 στη Σαβοΐα και πέθανε μόλις ένα μήνα πριν
την ελληνική επανάσταση, που πολύ θα τον στενοχωρούσε, στις 26 Φεβρουαρίου 1821 στο Τορίνο.
Γάλλος συγγραφέας, φιλόσοφος και διπλωμάτης.
Κατά τον Νίκο Καζαντζάκη, που θαύμαζε το βιβλικό ύφος του, πλήρες μεγαλοπρεπών εικόνων,
υπήρξε ένας γενναιόψυχος και καρτερικός άνθρωπος, διαπνεόμενος από αριστοκρατικό
και χριστιανικό στωικισμό.
Ως θεμελιωτή μιας πολιτικής θεολογίας, που βασίζεται στη θυσία, τον συστήνει ο
Θ. Β. Χριστακόπουλος, θεωρώντας τον έναν οξυδερκή διανοούμενο στο γύρισμα του 18ου προς
τον 19ο αιώνα. Μελετητής και μεταφραστής του ντε Μαιστρ τουλάχιστον από δεκαετίας
ο Χριστακόπουλος, προτίμησε προσώρας να παρουσιάσει δίκην ορεκτικού την σύντομη πραγματεία «Διευκρινίσεις επί των θυσιών», με την οποία και συμπληρώνεται το τελευταίο έργο του
γάλλου φιλόσοφου, το δίτομο, «Διάλογοι της Αγίας Πετρούπολης», που δημοσιεύτηκε μεταθανατίως
εντός του 1821.
Μια πραγματεία αποκαλυπτική της φιλοσοφίας του, που ακόμη σήμερα συνιστά πηγή έμπνευσης
για τη συντηρητική σκέψη. Αφήνοντας ο Χριστακόπουλος τη μετάφραση σε έναν, κατά την εκτίμησή του δεινότερο γνώστη της γαλλικής, γράφει μια εκτενή όσο και κατατοπιστική εισαγωγή, συντάσσει σχόλια και προσθέτει ως επίμετρα, απόσπασμα από τους Διαλόγους της Αγίας Πετρούπολης και έτερο, “περί της Ψυχής”, από την «Εξέταση της Φιλοσοφίας του Βάκωνα». Στόχος του μελετητή να δείξει πως ο ντε Μαιστρ “γνώριζε τη βαθύτερη ουσία των αστικών μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με την οποία ότι παρέχεται σε ελευθερία, αφαιρείται από την αυτοσυντήρηση”. Πάντως, αφιερώνει την κοπιώδη εργασία του “στο εβδομήντα έξι τοις εκατό των Ελληνοκυπρίων του δημοψηφίσματος του 2004”.
Πολέμιος της Γαλλικής Επανάστασης ο ντε Μαιστρ, πίστευε πως η Ιστορία ρυθμίζεται από τη Θεία Πρόνοια. Σε αυτόν οφείλεται και η γνωστή ρήση, “κάθε λαός έχει την κυβέρνηση που του αξίζει”, μόνο που με αυτήν υπερασπιζόταν τη μοναρχία από τις επιθέσεις του Ντιντερό και των λοιπών εγκυκλοπαιδιστών. Συστηματικός ο φιλόσοφος, προχωρά διευκρινίζοντας στο πρώτο κεφάλαιο, το “περί θυσιών”, πως ο αρχαίος κόσμος ουδόλως αμφισβητούσε την ταυτότητα αίματος και ζωής. Ο μυημένος τοποθετείτο μέσα σε ένα λάκκο, που τον σκέπαζε μια διάτρητη πλάκα. Πάνω της σφαγίαζαν το θύμα και το αίμα του περιέβρεχε πανταχόθεν τον ζητούντα την πνευματική αναγέννηση. Οπότε και θέτει το ρητορικό ερώτημα: Από πού όμως αντλούσαν την ιδέα μιας πνευματικής αναγέννησης μέσω του αίματος; Στο δεύτερο, “περί ανθρωποθυσιών”, ξεκινά από τη θυσία της Ιφιγένειας και “το δόγμα της αντικατάστασης”, για να τονίσει πως “οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές και σε όλα τα μέρη της γης είχαν κοινή την πίστη ότι υπήρχε, όχι στην προσφορά σαρκών αλλά στην αιματοχυσία, μια εξιλεωτική ιδιότητα που ήταν χρήσιμη στον άνθρωπο”. Και καταλήγει με τη “χριστιανική θεωρία περί των θυσιών”, όπου αναπτύσσει πως “εφόσον η σάρκα είχε χωρίσει τον άνθρωπο από τον ουρανό, ο Θεός ενδύθηκε σαρκός προκειμένου να ενωθεί με αυτόν... Το θεάνθρωπο αίμα εισβάλει στα ένοχα σπλάχνα καταβροχθίζοντας τα κατοικούντα εκεί μιάσματα”.
Σύμφωνα με την πολυσέλιδη προτεινόμενη βιβλιογραφία, τα άπαντα του ντε Μαιστρ φθάνουν τους δεκατέσσερις τόμους, χωρίς ωστόσο να καλύπτουν το σύνολο του έργου του, στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί και η εκτενής αλληλογραφία του. Παραδόξως, δεν αναφέρεται καμία ελληνική έκδοση έργου του.
epohi.gr
Περίληψη
H Γαλλική Eπανάσταση είχε μεγάλους προδρόμους και υμνητές, αλλά δεν έλειψαν και οι ορκισμένοι αντίπαλοι, όπως ο Tοκβίλ, ο Nτε Mεστρ, ο Kαρλάιλ και ο Mπερκ. H κατά τεκμήριο αντιδραστική σκέψη παραγκωνίστηκε, με αποτέλεσμα ο ανειδοποίητος αναγνώστης να στερείται την ανάγνωση συγγραφέων σαν τον Nτε Mεστρ, τον οποίο ο Mπωντλαίρ, για παράδειγμα, θεωρούσε μοναδικό του δάσκαλο. Kαταδικάζοντας το πνεύμα της Eπανάστασης, ο Nτε Mεστρ παρέχει ένα πλήθος πληροφορίες για την πατρίδα του Σαβοΐα, αναλύει τους θεσμούς και προφητεύει πολλές από τις επιδημικές πολιτικές ασθένειες που θα ταλανίσουν τη νέα τάξη πραγμάτων η οποία επεβλήθη στη Γαλλία και ευρύτερα στην Eυρώπη. H απολογητική του συντηρητισμού, των αριστοκρατικών αντιλήψεων και της φανατισμένης μεροληψίας παραδόξως σήμερα αναδίδει έναν πειστικό ήχο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου