Όλοι οι Άραβες στιχουργοί για δυο και τρεις δεκαετίες περίμεναν μέρες και χρόνια
μια λέξη, ένα τηλεφώνημα ή ένα γράμμα από την μεγάλη Αιγύπτια τραγουδίστρια,
την Ούμ Καλθούμ
για να τους ανοίξει η πύλη της επιτυχίας.
Η Ούμ Καλθούμ όμως το 1965 για το ωραιότερο, για το πιο ερωτικό της τραγούδι,
όπως αποδείχθηκε από πολλούς κριτικούς, επέλεξε τους στίχους ενός άγνωστου
γιατρού-ποιητή που είχε πεθάνει δεκατρία χρόνια νωρίτερα, στίχους δυο ποιημάτων
"Αλ-Ιτλάλ" που σημαίνει "ό,τι απόμεινε" και "αποχαιρετισμός"...
Ο Ibrahim Nagi δεν ήταν o διάσημος ποιητής αλλά ήταν ο "απογοητευμένος".
Είχε απογοητευτεί από τον πρώτο του παιδικό έρωτα που για χάρη του επέλεξε
να γίνει γιατρός και να φτιάξουν μαζί ένα δικό τους μέλλον, δεν πραγματοποιήθηκε,
γιατί δεν τηρήθηκε ο όρκος που είχαν δώσει.
Ήταν απογοητευμένος από την κοινωνία που ανάγκασε με τα έθιμα και τους
νόμους της το κορίτσι του, τον έρωτα του, να παντρευτεί άλλον και να εγκαταλείψει
τον όρκο που έδωσε.
Ήταν απογοητευμένος από τον καλλιτεχνικό χώρο στην Αίγυπτο, των υψηλών και
πολύ σκληρών απαιτήσεων. Οι κριτικοί και οι μεγάλοι συγγραφείς είχαν χαρακτηρίσει
τα ποιήματα του "ποιήματα για τα κλειστά σαλόνια..που σαν βγουν στο δρόμο κρυώνουν" ..."ο ποιητής που δεν πρόκειται ποτέ να μεγαλώσουν τα φτερά του"....
Η Ούμ Καλθούμ που με το τραγούδι "εσύ είσαι η ζωή μου όλη" είχε σημειώσει
τεράστια επιτυχία το 1964, η οποία οφειλόταν στην πρώτη της συνεργασία με τον
κορυφαίο Αιγύπτιο μουσικοσυνθέτη Μωχάμαντ Άμπντ Αλ-Ουαχάμπ
Mohammed Abdel Wahab, Και μάλιστα για να γίνει αυτή η συμφιλίωση-συνεργασία
είχε μεσολαβήσει ο τότε ο ηγέτης της αιγυπτιακής επανάστασης που ανέτρεψε την μοναρχία, Καμάλ Άμπντ Αλ-Νάσερ...επέλεξε.. για να ανεβάσει τον πήχη.. στίχους
ενός γιατρού-ποιητή.
Αν και η Ούμ Καλθούμ είχε τότε στα χέρια της ποιήματα εξαιρετικά και από μεγάλα ονόματα στιχουργών και ποιητών ..επέλεξε και απαίτησε μάλιστα να γίνει σύνθεση
των δυο ποιημάτων του γιατρού Ibrahim Nagi, γιατί είχε συγκινηθεί από την
ερωτική του ιστορία, την πραγματική και ήθελε να καταγγείλει τον αποκλεισμό και
την απομόνωση που είχε υποστεί ο Ibrahim Nagi ως ποιητής.
Γιατί ήταν σίγουρη ότι η κίνηση της αυτή θα έφερε τα πάνω κάτω στον σκληρό κόσμο
της τέχνης στην Αίγυπτο, ότι θα πάντρευε την νέα αραβική ποίηση με την κλασική.
Όλα αυτά που ήθελε να πετύχει η Ούμ Καλθούμ είχαν ίσως λίγη σημασία μπροστά
στις εκπληκτικές σκηνές και στιγμές που περιγράφουν οι στίχοι του τραγουδιού που σίγουρα ήθελαν το χέρι ενός ποιητή-μάγου για να συνθέσει τα δυο ποιήματα, που εξέφρασαν την ερωτική ιστορία του Ibrahim Nagi, και να παντρέψει την νέα αραβική ποίηση με την κλασική. Μάγος αυτός ποιητής που ανέλαβε για χάρη της Ούμ Καλθούμ
να συνθέσει τα δύο ποιήματα, δεν ήταν άλλος από τον Ahmed Rami ο αγαπημένος της ποιητής ο οποίος της είχε δώσει 110 ποιήματα.
Μάλιστα κάποιες πληροφορίες που γράφτηκαν μετά την μεγάλη επιτυχία του τραγουδιού ήθελαν την Ούμ Καλθούμ να είχε από το 1962 απαιτήσει από τον δικό της μουσικοσυνθέτη Riad Al Sunbati να κάνει την σύνθεση και την μελοποίηση των δυο ποιημάτων.
Έγραψαν επίσης από το τραγούδι αυτό, το έπος αυτό κράτησε η δημιουργία του τρία ολόκληρα χρόνια και ότι η Ούμ Καλθούμ διαφωνούσε με τον Riad Al Sunbati στη
μουσική και στη σύνθεση που είχε κάνει. Και ήθελε να περάσει αυτό που η ίδια είχε βρει μέσα στα ποιήματα του γιατρού-ποιητή και δεν το αντιλαμβανόταν ο μεγάλος Αιγύπτιος μουσικοσυνθέτης.
Ο Riad Al Sunbati είχε μελοποιήσει πάνω από 90 τραγούδια της Ούμ Καλθούμ και όλα
είχαν τεράστια επιτυχία και όμως δεν είδε και αυτός αυτό που είχε φωλιάσει
στις σκέψεις και στη καρδιά της Ούμ Καλθούμ για αυτόν τον γιατρό-ποιητή
και τα δυο του ποιήματα.
Αδυνατούσε η Ούμ Καλθούμ να εξηγήσει πως ήταν δυνατόν "ο μεγαλοφυής μουσικοσυνθέτης" της τρία χρόνια αδυνατούσε να βγάλει μουσικά τον έρωτα
που κρυβόταν πίσω από κάθε λέξη και ανάμεσα στους στίχους του Ibrahim Nagi.
Οι ίδιες πληροφορίες έφεραν επίσης την Ούμ Καλθούμ να είχε αμελήσει ή να είχε
απορρίψει το ποίημα Αλ-Ετλάλ όταν της το παρέδωσε με το ίδιο του το χέρι
ο γιατρός-ποιητής, μετά από μια τυχαία συνάντηση που είχαν το 1952.
Άλλες πληροφορίες ανέφεραν ότι η Ούμ Καλθούμ δεν τον είχε απορρίψει αλλά επειδή εκείνο το διάστημα ήταν κυριολεκτικά περικυκλωμένη από ονόματα μεγάλων Αράβων ποιητών και μουσικοσυνθετών αμέλησε να δώσει λίγο χρόνο στο ποίημα αυτό.
Αυτό το λίγο χρόνο το βρήκε δεκατρία χρόνια μετά τον θάνατο του γιατρού-ποιητή...
Οι τρείς μεγάλοι της αιγυπτιακής τέχνης κατάφεραν μετά από τρία χρόνια να δημιουργήσουν το Έπος Αλ-Ιτλάλ...
Σαν πήρε το πτυχίο της ιατρικής και προσλήφθηκε σε δημόσιο νοσοκομείο ο Ibrahim Nagi..άνοιξε στην πολύ φτωχή τότε γειτονιά Al-Ataba του Καΐρου μικρό ιατρείο από
το οποίο δεν κατάφερε ποτέ να τα "οικονομήσει" όπως πολλοί γιατροί γιατί μέσα του
είχε ξυπνήσει ο ποιητής και αντί να πάρει από τους ασθενείς χρήματα τους έδινε από
το μισθό που έπαιρνε από το δημόσιο νοσοκομείο χρήματα για να αγοράσουν φάρμακα. Ήταν ο γιατρός των φτωχών και λίγοι από αυτούς γνώριζαν ότι ο γιατρός τους
ήταν ποιητής και κανείς σχεδόν δεν γνώριζε ότι ήταν πληγωμένος ερωτικά ....
Δεν γνώριζαν ότι στο λίγο ελεύθερο χρόνο που είχε έγραφε στο ιατρείο και στο σπίτι ποιήματα ρομαντικά και ερωτικά και μετέφρασε ποιήματα μεγάλων δυτικών ποιητών
και συγγραφέων.
Η ζωή του αυτή καθημερινά έφερνε γκρίνια στο σπίτι του από τη γυναίκα που
αναγκάστηκε να παντρευτεί για χάρη των εθίμων και παραδόσεων της κοινωνίας.
Ο Ibrahim Nagi που μιλούσε Γαλλικά, Αγγλικά, και Γερμανικά είχε πάρει την
απόφαση του να ταξιδέψει στην "μαγική πόλη των ποιημάτων" και να εγκαταλείψει
τον δικό του κόσμο...
Ένα βράδυ ενώ "βρισκόταν" στο σπίτι του, δυνατά χτυπήματα στην πόρτα τον έφεραν από τον μαγικό κόσμο των ποιημάτων στον πραγματικό κόσμο και μέσα του ξύπνησαν
τον γιατρό. Ένας άγνωστος άντρας χτυπούσε την πόρτα του δυνατά ..όταν του άνοιξε ..έβλεπε στα μάτια του και στη φωνή του τον πνιγμένο άνθρωπο που αναζητούσε χέρι βοήθειας "γιατρέ σε παρακαλώ ..σε ικετεύω ..η γυναίκα μου γεννάει ..σε παρακαλώ ..
και πονάει ..στο χέρι σας γιατρέ να σωθούν ..η γυναίκα μου και το μωρό...σε ικετεύω.
Σε ικετεύω..." ο γιατρός Ibrahim Nagi πήρε την τσάντα του και έτρεχε πιο γρήγορα από
τον ασθενή του...και σαν έφτασαν σπίτι..μπήκε.....και είδε τα μάτια της ..δεν ήξερε πια
σε ποιο κόσμο βρισκόταν....κατέρρευσαν όλα μέσα του.
Όλα αυτά που έχτισε για να ξεχάσει τον πρώτο του έρωτα.
Σαν είδε τα μάτια της όλα μέσα του άρχισαν να λειτουργούν αυτόνομα ..πως τον
έφτασαν τα βήματα του κοντά της δεν έμαθε ποτέ.
Το άγγιγμα της ήταν εκείνο που τον ξύπνησε.
Το χέρι του μέσα στο χέρι της έσταζε αναμνήσεις.
Σαν είδε τα μάτια της κατάλαβε ότι αυτά δεν μπορούσε ποτέ να γκρεμίζει μέσα του.
Ότι αυτά τα μάτια είναι "ό,τι απόμεινε" μέσα του και, τον κρατούσε και στους
δυο κόσμους. Όση ώρα κρατούσε το χέρι του το κορίτσι του πρώτου του έρωτα..ένιωθε
το σώμα του να καίγεται από μέσα. Ένιωθε τις αναμνήσεις, τις στιγμές και τις εικόνες
που έζησαν μαζί να χτίζουν ξανά το κάστρο του έρωτα μέσα του, που τόσο εργάστηκε να γκρεμίζει....Κατάλαβε ότι ο έρωτας πάντα θα βρίσκει τρόπους να ξαναχτίσει ό,τι οι ερωτευμένοι έχουν αποφασίσει να γκρεμίσουν.
Η γυναίκα που ήταν ετοιμόγεννη έσφιγγα το χέρι του όλο και περισσότερο.
Ο γιατρός μέσα του ήθελε να βγάλει δυνατή κραυγή "ελευθέρωσε με. Ελευθέρωσε με ..
να σε σώσω και να σώσω το μωρό σου" ..ο ποιητής ..ο ερωτευμένος ..το παιδί μέσα του ...έδιναν μάχες με τον γιατρό που στα χέρια του κρατούσε, ισχυρό όπλο, τον όρκο του Ιπποκράτη ..ήθελαν να χτίσουν το κάστρο του πρώτου έρωτα....και σαν νίκησαν άφησαν
τον γιατρό να φέρει στη ζωή το μωρό ....
Από εκείνο το βράδυ σχεδόν εξαφανίστηκε ο "γιατρός" μέσα τον Ibrahim Nagi
και ο ποιητής πήρε τα κλειδιά του μαγικού κόσμου των ποιημάτων και άνοιξε διάπλατα
την πύλη του ..και για μέρες αρκετές ο ποιητής Ibrahim Nagi έγραφε στίχους ..στίχους ..πάνω από 250 στίχους στο πρώτο ποίημα "Αλ-Ιτλάλ" και 56 στίχους στο δεύτερο "αποχαιρετισμός"...
Και έγραψε το "έπος Αλ-Ιτλάλ".
Ο ποιητής Ιμπραχίμ αποφάσισε να πίνει όλο το πικρό ποτήρι που του έταξε
η μοίρα του ..Εκείνες τις μέρες ήπιε όλα τα ποτά που μεθούν τον πόνο ενός ανθρώπου. Ήθελε να πίνει, να ζει και να πεθάνει με τον πρώτο του παιδικό έρωτα.
Και να χτίζει όλο τον κόσμο του πάνω στο άγγιγμα της ..που τον έσωσε από τον κόσμο
των άλλων και του άνοιξε τον κόσμο των ποιημάτων...
Έγραφε και έγραφε έγραφε και έπινε έγραφε και μεθούσαν οι λέξεις και παρέσυραν
τους στίχους σε χορούς μέσα στους δρόμους του μαγικού κόσμου των ποιημάτων.
ο πόλεμος εναντίον του όμως από τους κριτικούς ποίησης μεγάλωνε και γινόταν μετά
από κάθε ποίημα όλο και πιο ισοπεδωτικό ....αν και έπασχε από σάκχαρο αυτό δεν κατάφερε να τον νικήσει και ας αμελούσε να πάρει τα φάρμακα του.
Οι κριτικές που διάβαζε στις εφημερίδες μετά από κάθε του συλλογή ποιημάτων
γίνονταν εφιάλτες που τον κυνηγούσαν σε κάθε του βήμα και σκέψη...μόνο τα
μάτια της και το άγγιγμα της ήταν που τον κρατούσαν ζωντανό.
Αν και στο ποίημα του ο Ιμπραχίμ κραύγαζε .."ελευθέρωσε το χέρι μου .." και το επαναλάμβανε η Ούμ Καλθούμ στο τραγούδι πολλές φορές, εντούτοις μέσα του
τίποτα δεν ήθελε να τον ελευθερώσει και να αφήσει το χέρι του.
Γιατί ήταν αυτό που του έδινε την έμπνευση και τις λέξεις και ακόμα τις τελείες
και παύλες. Όλα στα ποιήματα του ήταν το άγγιγμα της.
Αυτό το "άγγιγμα" είδε η Ούμ Καλθούμ που δεν είδαν όλοι οι κριτικοί και οι ποιητές,
γιατί απλώς δεν γνώριζαν τον αληθινό έρωτα.
Ήταν οι τυφλοί ξεναγοί μας στον κόσμο των ποιημάτων.
Όταν έπεσαν στα χέρια της τα ποιήματα του Ιμπραχίμ η Ούμ Καλθούμ είδε μέσα
στις λέξεις τους μια αληθινή ερωτική ιστορία με όλες τις διαστάσεις της και όχι
φανταστική όπως πολλές των άλλων ποιητών.
Αυτό ήταν που χτύπησε μέσα στη καρδιά της τραγουδίστριας και αυτό εξηγούσε
την εξαιρετική εκτέλεση του τραγουδιού.
Nasim Alatras
https://www.facebook.com/nasim.alatras/posts/10153561828449475Στο βίντεο βλέπετε ένα μέρος της συναυλίας που έδωσε η Ούμ Καλθούμ
στο Παρίσι το 1967 με αγγλικούς υπότιτλους
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου