Οι εχθροί του λένε ότι, αν ο Ναπολέων διέθετε μια εφημερίδα
όπως η Γκράνμα, κανένας Γάλλος δεν θα είχε πληροφορηθεί
την πανωλεθρία στο Βατερλό.
Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.
Οι εχθροί του λένε ότι πως άσκησε την εξουσία του μιλώντας πολύ
και ακούοντας λίγο, γιατί είχε συνηθίσει περισσότερο στον ήχο
της φωνής του παρά στις άλλες φωνές.
Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.
Όμως οι εχθροί του δεν λένε πως, όταν έγινε η εισβολή στην Κούβα,
δεν έβαλε το στήθος του μπροστά απλά και μόνο για να τον
απαθανατίσει η ιστορία,πως αντιμετώπισε όλους τους τυφώνες σαν να
ήταν κι ο ίδιος ένας τυφώνας,
πως γλίτωσε από εξακόσιες τριάντα δολοφονικές απόπειρες,
πως με την αποφασιστικότητά του, που ήταν μεταδοτική, κατάφερε
να κάνει την αποικία πατρίδα,
και πως δεν ήταν χάρη στα μάγια του Μαντίνγκα ή στο θαύμα του Θεού,
που αυτή η νέα πατρίδα κατάφερε να επιβιώσει μετά από δέκα προέδρους
των Ηνωμένων Πολιτειών, έτοιμους πάντα να ορμήσουν με μαχαίρι και
πιρούνι να τη φάνε.
Οι εχθροί του επίσης δεν λένε ότι η Κούβα είναι μια παράξενη χώρα, γιατί
δεν παίρνει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Υποτέλειας.
Ούτε λένε πως η επανάσταση, τιμωρημένη απ’ όλες τις μεριές, είναι αυτό
που κατάφερε να γίνει, όχι εκείνο που ήθελε να γίνει.
Δεν λένε πως κατά ένα μεγάλο βαθμό, το τείχος ανάμεσα σ’ εκείνο που
ποθούσε και στην πραγματικότητα ψήλωνε εξαιτίας του εμπάργκο
που της είχε επιβάλει η αυτοκρατορία, η οποία δεν άφηνε να αναπτυχθεί
μια δημοκρατία κουβανέζικης ιδιαιτερότητας, αλλά υποχρέωσε την κοινωνία
να στρατευτεί, δίνοντας στη γραφειοκρατία, που για κάθε λύση έχει και ένα
πρόβλημα, το άλλοθι που χρειάζεται για να δικαιολογείται και να διαιωνίζεται.
Ούτε λένε πως παρά τα προβλήματα, παρά τις επιθέσεις από τα έξω και
τις αυθαιρεσίες εκ των έσω, αυτό το βασανισμένο νησί που επιμένει
να είναι χαρούμενο κατάφερε να είναι η λιγότερη άδικη λατινοαμερικάνικη κοινωνία.
Ούτε λένε οι εχθροί του πως κάτι τέτοιο επιτεύχθηκε χάρη στην αυτοθυσία
του λαού της Κούβας, αλλά και στην ισχυρογνωμοσύνη και τα αναχρονιστικά
ιδεώδη ενός ιππότη που πολεμούσε πάντα στο πλευρό των αδικημένων,
όπως εκείνου του άλλου ιππότη, στα μέρη της Καστίλης.
της φωνής του παρά στις άλλες φωνές.
Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.
Όμως οι εχθροί του δεν λένε πως, όταν έγινε η εισβολή στην Κούβα,
δεν έβαλε το στήθος του μπροστά απλά και μόνο για να τον
απαθανατίσει η ιστορία,πως αντιμετώπισε όλους τους τυφώνες σαν να
ήταν κι ο ίδιος ένας τυφώνας,
πως γλίτωσε από εξακόσιες τριάντα δολοφονικές απόπειρες,
πως με την αποφασιστικότητά του, που ήταν μεταδοτική, κατάφερε
να κάνει την αποικία πατρίδα,
και πως δεν ήταν χάρη στα μάγια του Μαντίνγκα ή στο θαύμα του Θεού,
που αυτή η νέα πατρίδα κατάφερε να επιβιώσει μετά από δέκα προέδρους
των Ηνωμένων Πολιτειών, έτοιμους πάντα να ορμήσουν με μαχαίρι και
πιρούνι να τη φάνε.
Οι εχθροί του επίσης δεν λένε ότι η Κούβα είναι μια παράξενη χώρα, γιατί
δεν παίρνει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Υποτέλειας.
Ούτε λένε πως η επανάσταση, τιμωρημένη απ’ όλες τις μεριές, είναι αυτό
που κατάφερε να γίνει, όχι εκείνο που ήθελε να γίνει.
Δεν λένε πως κατά ένα μεγάλο βαθμό, το τείχος ανάμεσα σ’ εκείνο που
ποθούσε και στην πραγματικότητα ψήλωνε εξαιτίας του εμπάργκο
που της είχε επιβάλει η αυτοκρατορία, η οποία δεν άφηνε να αναπτυχθεί
μια δημοκρατία κουβανέζικης ιδιαιτερότητας, αλλά υποχρέωσε την κοινωνία
να στρατευτεί, δίνοντας στη γραφειοκρατία, που για κάθε λύση έχει και ένα
πρόβλημα, το άλλοθι που χρειάζεται για να δικαιολογείται και να διαιωνίζεται.
Ούτε λένε πως παρά τα προβλήματα, παρά τις επιθέσεις από τα έξω και
τις αυθαιρεσίες εκ των έσω, αυτό το βασανισμένο νησί που επιμένει
να είναι χαρούμενο κατάφερε να είναι η λιγότερη άδικη λατινοαμερικάνικη κοινωνία.
Ούτε λένε οι εχθροί του πως κάτι τέτοιο επιτεύχθηκε χάρη στην αυτοθυσία
του λαού της Κούβας, αλλά και στην ισχυρογνωμοσύνη και τα αναχρονιστικά
ιδεώδη ενός ιππότη που πολεμούσε πάντα στο πλευρό των αδικημένων,
όπως εκείνου του άλλου ιππότη, στα μέρη της Καστίλης.
Φιντέλ (Του Εντουάρντο Γκαλεάνο)
*από το βιβλίο
ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ
ΜΙΑ ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
GALEANO EDUARDO
σελ. 319
ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ
ΜΙΑ ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
GALEANO EDUARDO
σελ. 319
---------------------------------------
600 μικρές ιστορίες που συνθέτουν την παγκόσμια ιστορία του Γκαλεάνο
αναπτύσσονται με χρονολογική σειρά,κάποιες ιστορίες καλύπτουν
λίγες γραμμές κάποιες άλλες μόλις που ξεπερνούν τη μια σελίδα.
Η γλώσσα του Γκαλεάνο είναι απλή και περιεκτική, μοιάζει σαν να έχει
ζυγίσει προσεχτικά την κάθε του λέξη για να μιλήσει για την ουσία
των πραγμάτων.
Ο Γκαλεάνο γράφει με χιούμορ, άλλοτε με ειρωνεία και πολύ συχνά
υιοθετεί μιαν αφέλεια, μια σχεδόν παιδική ματιά που φανερώνει με ακόμη
πιο έντονο τρόπο την δική μας αφέλεια απέναντι στην επίσημη ιστορία.
Στις περισσότερες ιστορίες του υπάρχουν παραλληλισμοί και αναλογίες
που συνδέουν διαφορετικές εποχές, διαφορετικούς ανθρώπους,
διαφορετικούς πολιτισμούς, και γεγονότα που φαινομενικά είναι
άσχετα μεταξύ τους.
Το παρελθόν συνομιλεί με το παρόν, το σήμερα είναι ο καθρέφτης του χτες.
αναπτύσσονται με χρονολογική σειρά,κάποιες ιστορίες καλύπτουν
λίγες γραμμές κάποιες άλλες μόλις που ξεπερνούν τη μια σελίδα.
Η γλώσσα του Γκαλεάνο είναι απλή και περιεκτική, μοιάζει σαν να έχει
ζυγίσει προσεχτικά την κάθε του λέξη για να μιλήσει για την ουσία
των πραγμάτων.
Ο Γκαλεάνο γράφει με χιούμορ, άλλοτε με ειρωνεία και πολύ συχνά
υιοθετεί μιαν αφέλεια, μια σχεδόν παιδική ματιά που φανερώνει με ακόμη
πιο έντονο τρόπο την δική μας αφέλεια απέναντι στην επίσημη ιστορία.
Στις περισσότερες ιστορίες του υπάρχουν παραλληλισμοί και αναλογίες
που συνδέουν διαφορετικές εποχές, διαφορετικούς ανθρώπους,
διαφορετικούς πολιτισμούς, και γεγονότα που φαινομενικά είναι
άσχετα μεταξύ τους.
Το παρελθόν συνομιλεί με το παρόν, το σήμερα είναι ο καθρέφτης του χτες.
Για να μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος να συνειδητοποιήσει την πολυμορφία
και τις δυνατότητες του κόσμου του, πρέπει να ανακτήσει τη συλλογική μνήμη·
το σήμερα είναι καθρέφτης του χτες, και νια να το συλλάβεις στην ολότητα του
πρέπει να αποτινάξεις τα στερεότυπα και τις μονοσήμαντες ερμηνείες του
παρελθόντος.
Αυτό είναι το κλειδί της σκέψης και της γραφής του Εδουάρδο Γκαλεάνο.
Η ιστορία γράφεται από τους νικητές, λέει η γνωστή ρήση, όμως ο Γκαλεάνο
έχει θέσει ως προγραμματικό στόχο της συγγραφικής του πορείας να γράψει
την ιστορία που δεν πρόλαβαν να γράψουν οι ηττημένοι, οι αφανείς, οι αδύναμοι,
οι "ελάσσονες", αλλά και αυτοί που τόλμησαν στο πέρασμα των αιώνων να
ορθώσουν το ανάστημα τους σε κάθε μορφής εξουσία, να δώσει φωνή
σ' αυτούς που δεν μπόρεσαν να μιλήσουν.
Στους ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ο Γκαλεάνο γράφει μια "σχεδόν παγκόσμια ιστορία",
που ξεκινά από τους κοσμογονικούς μύθους και την εμφάνιση του ανθρώπου
στη γη και φτάνει μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα.
Σε εξακόσια αφηγήματα-βινιέτες που αναπτύσσονται χρονολογικά αλλά και
θεματικά, μιλά για τον αγώνα του ανθρώπου για ζωή, για την ομορφιά, τις γυναίκες
και τους άνδρες, για τον πόλεμο, τη φτώχεια, τις κοινωνικές ανισότητες και
το ρατσισμό, νια τον επεκτατισμό και την αδηφαγία της Δύσης, για τη φύση
και την καταστροφή της, για το ποδόσφαιρο και τα ΜΜΕ.
Με τους ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ο Εδουάρδο Γκαλεάνο προσφέρει ένα έργο ιστορίας
και πολιτικού στοχασμού επιδιώκοντας να φέρει στο φως την άλλη όψη του κόσμου,
να αναδείξει τις πολλαπλές πτυχές του ιστορικού βιώματος του ανθρώπου τις
οποίες αποκρύπτουν οι επίσημες, εξουσιαστικές αφηγήσεις του ιστορικού
παρελθόντος.
*Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
Εκείνο που έχει κάνει ιδιαίτερα ελκυστικό τον Γκαλεάνο ως συγγραφέα
είναι ο τρόπος του να ανατέμνει τα προβλήματα του κόσμου και να εκφράζει
την αγωνία των καταπιεσμένων χωρίς να γίνεται καταθλιπτικός.
Η ευρηματική και λογοπλαστική γραφή του δροσίζει αυτή την αγωνία ζωής
με την αύρα του χιούμορ και αφήνει πάντα περιθώρια αισιοδοξίας.
*ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ, Καθημερινή, 21/2/2010
Η γραφή του είναι ένα μοναδικό μείγμα Ιστορίας, πολιτικής ανάλυσης
και ποίησης? σε μια αναλογία που κάνει τα βιβλία του να μην μπορούν
να καταταχθούν σε κάποια συγκεκριμένη λογοτεχνική κατηγορία.
*ΜΑΚΗΣ ΠΡΟΒΑΤΑΣ, Το Βήμα, 10/10/2011
και τις δυνατότητες του κόσμου του, πρέπει να ανακτήσει τη συλλογική μνήμη·
το σήμερα είναι καθρέφτης του χτες, και νια να το συλλάβεις στην ολότητα του
πρέπει να αποτινάξεις τα στερεότυπα και τις μονοσήμαντες ερμηνείες του
παρελθόντος.
Αυτό είναι το κλειδί της σκέψης και της γραφής του Εδουάρδο Γκαλεάνο.
Η ιστορία γράφεται από τους νικητές, λέει η γνωστή ρήση, όμως ο Γκαλεάνο
έχει θέσει ως προγραμματικό στόχο της συγγραφικής του πορείας να γράψει
την ιστορία που δεν πρόλαβαν να γράψουν οι ηττημένοι, οι αφανείς, οι αδύναμοι,
οι "ελάσσονες", αλλά και αυτοί που τόλμησαν στο πέρασμα των αιώνων να
ορθώσουν το ανάστημα τους σε κάθε μορφής εξουσία, να δώσει φωνή
σ' αυτούς που δεν μπόρεσαν να μιλήσουν.
Στους ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ο Γκαλεάνο γράφει μια "σχεδόν παγκόσμια ιστορία",
που ξεκινά από τους κοσμογονικούς μύθους και την εμφάνιση του ανθρώπου
στη γη και φτάνει μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα.
Σε εξακόσια αφηγήματα-βινιέτες που αναπτύσσονται χρονολογικά αλλά και
θεματικά, μιλά για τον αγώνα του ανθρώπου για ζωή, για την ομορφιά, τις γυναίκες
και τους άνδρες, για τον πόλεμο, τη φτώχεια, τις κοινωνικές ανισότητες και
το ρατσισμό, νια τον επεκτατισμό και την αδηφαγία της Δύσης, για τη φύση
και την καταστροφή της, για το ποδόσφαιρο και τα ΜΜΕ.
Με τους ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ο Εδουάρδο Γκαλεάνο προσφέρει ένα έργο ιστορίας
και πολιτικού στοχασμού επιδιώκοντας να φέρει στο φως την άλλη όψη του κόσμου,
να αναδείξει τις πολλαπλές πτυχές του ιστορικού βιώματος του ανθρώπου τις
οποίες αποκρύπτουν οι επίσημες, εξουσιαστικές αφηγήσεις του ιστορικού
παρελθόντος.
*Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
Εκείνο που έχει κάνει ιδιαίτερα ελκυστικό τον Γκαλεάνο ως συγγραφέα
είναι ο τρόπος του να ανατέμνει τα προβλήματα του κόσμου και να εκφράζει
την αγωνία των καταπιεσμένων χωρίς να γίνεται καταθλιπτικός.
Η ευρηματική και λογοπλαστική γραφή του δροσίζει αυτή την αγωνία ζωής
με την αύρα του χιούμορ και αφήνει πάντα περιθώρια αισιοδοξίας.
*ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ, Καθημερινή, 21/2/2010
Η γραφή του είναι ένα μοναδικό μείγμα Ιστορίας, πολιτικής ανάλυσης
και ποίησης? σε μια αναλογία που κάνει τα βιβλία του να μην μπορούν
να καταταχθούν σε κάποια συγκεκριμένη λογοτεχνική κατηγορία.
*ΜΑΚΗΣ ΠΡΟΒΑΤΑΣ, Το Βήμα, 10/10/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου