Σελίδες

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2015

Καλύβια Αττικής...το «ΚΟΡΜΠΑΝΙ» …τότε και σήμερα…!!!

 
Το κορμπάνι έχασε την πατροπαράδοτη διαδικασία παρασκευής του, 
όταν έχασε τον χαρακτηρισμό "χωριό" και το τόπος μου. 




Το πλήθος του κόσμου και των κατοίκων του δήμου Σαρωνικού πιά, επέβαλε 
την ελάχιστη δυνατή καταβολή αντιτίμου, όχι μόνο στο κορμπάνι του Ταξιάρχη, 
αλλα και του Αι Γιώργη στον Κουβαρά και στην Ζωοδόχο Πηγή στο 
Πάνειο ορος (Πανί). 
Πάντως εκτος της συμμετοχής της εκκλησίας, προσφορές συνεχίζουν να υπάρχουν 
απο τους Καλυβιώτες κυρίως σε είδος..... 
Η αρχαιολογική υπηρεσία μετά την συντήριση του ναού, δεν επιτρέπει τέλεση 
μυστηρίων, φωτογράφιση κλπ. 
Ο ναός ανοίγει μόνο στην γιορτή του, πάντα με την παρουσία υπαλλήλων 
της υπηρεσίας, δεν επιτρέπεται να ανάψουν καντήλια και κεριά εντός του. 

    

Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, οι παραβρισκόμενοι εχουν τη δυνατότητα 
να συμμετάσχουν στην αναβίωση ενός εθίμου που οι ρίζες του χάνονται στο χρόνο. Πρόκειται για το «Κορμπάνι», φαγητό (κρέας μαγειρεμένο σε μεγάλα καζάνια) 
που μοιράζεται στους πιστούς κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής των Ταξιαρχών. 
Η λέξη κορμπάν έχει αραμαϊκή προέλευση και σημαίνει κοινό ταμείο, ακριβώς επειδή 
τα έξοδα για την οργάνωση - προετοιμασία του γίνονται από όλο τον κόσμο, ο οποίος προσφέρει προαιρετικά είτε ζώα, είτε χρήματα για τα απαραίτητα υλικά 
(κρεμμύδια, μπαχαρικά, ψωμί κτλ). 
Ωστόσο, στην περίπτωση του Ταξιάρχη Καλυβίων, τα έξοδα για το κορμπάνι τα αναλαμβάνει αποκλειστικά η εκκλησία. 
Αυτά τότε… επήγα και εγώ να φωτογραφίσω τα μεγάλα καζάνια και όλη τη διαδικασία. Κοσμοσυρροή… αλλά τα πράγματα είχαν αλλάξει, όλοι έφευγαν με τα κουβαδάκια τους γεμάτα στιφάδο, αφού πλήρωναν 5 ευρώ το ένα στον πατερ. 
Το <<Κορπανι>> δεν υπαρχε πια… 
Ωραία ήταν και έτσι… πήρα και εγώ το κουβαδάκι μου και σε λίγο…. εε...αυτοί που 
δεν είχαν τα 5…


Ο Ναος των Ταξιαρχών στα Καλύβια.


Πρόκειται για ένα ιστορικό αξιόλογο μνημείο, που στη σημερινή του μορφή είναι 
μια μονόχωρη, ξυλόστεγη, μεταβυζαντινή βασιλική, με οικοδομική φάση 
της βυζαντινής περιόδου, που είναι κτισμένη όμως πάνω στο κεντρικό κλίτος 
μιας τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, 
Επίσης ενδιαφέρον έχει το τέμπλο που φέρει παλαιοχριστιανικά και γλυπτά μέλη. 
Στο εσωτερικό ο ναός κοσμείται με εκτεταμένο ζωγραφικό διάκοσμο με τοιχογραφίες 
του 18ου αιώνα, από τη σχολή του Γεωργίου Μάρκου, ενώ ελάχιστες τοιχογραφίες ανάγονται στη βυζαντινή περίοδο.


 
Ο ναός του Ταξιάρχη βρίσκεται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου νοτίως των Καλυβίων, 

κοντά στο Κέντρο Υγείας. 
Είναι βυζαντινός ναός, χρονολογούμενος στην πρώτη του φάση από την 
παλαιοχριστιανική εποχή, έχει όμως υποστεί πολλές επισκευές και ανακαινίσεις. 
Μέσα στον περίβολο του ναού υπάρχουν πεύκα και ελαιόδεντρα. 

      
  
Ο ναός βρίσκεται σε μια όμορφη υπαίθρια περιοχή, μέσα σε ένα ευρύχωρο 
περίβολο με περιτοίχιση, μαζί με κάποια άλλα βοηθητικά κτίσματα, 
που παλαιότερα ήταν κελιά μοναχικής διαβίωσης, αφού σε κάποια εποχή 
λειτούργησε ως Μονή Ταξιαρχών. 
Σε αυτά τα κελιά έμεινε και ο λόρδος Βύρων το 1820 κατά τη διαδρομή του 
προς το Σούνιο. 
Σήμερα στο χώρο αυτό και στα βοηθητικά κτίσματα γίνεται η προετοιμασία 
του φαγητού για το παραδοσιακό «κορμπάνι», κατά την πανήγυρη του ναού. 
Στη σημερινή της μορφή είναι μονόχωρη, ξυλόστεγη βασιλική, διαστ. 17,60Χ7,70 μ., 
με έξι ενισχυτικές αντηρίδες στο εσωτερικό, πάνω στις οποίες στηρίζονται ισάριθμα εγκάρσια οξυκόρυφα τόξα. 
Η μορφή του ναού είναι ιδιότυπη γιατί κτίστηκε επάνω στα ερείπια τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου με 6ου αι. μ.Χ., η οποία με τη σειρά της 
είχε κτιστεί πάνω σε αρχαίο ιερό.
Ο σημερινός ναός παρουσιάζει βασικά τρεις οικοδομικές φάσεις.
1. Παλαιοχριστιανική περίοδος: σώζονται τα λείψανα μιας μεγάλης ημικυκλικής 

αψίδας γύρω από την σημερινή κόγχη και τμήματα των τοξοστοιχιών του βορείου 
και νοτίου κλίτους.
2. Βυζαντινή περίοδος: ο ναός ανακατασκευάζεται και περιορίζεται σε ένα κλίτος 

με χρησιμοποιημένα πολλά αρχιτεκτονικά μέλη της παλαιοχριστιανικής βασιλικής. 
Με τις εργασίες συντήρησης που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο ναό αποκαλύφθηκαν 
δύο διαφορετικές φάσεις τοιχογραφιών. 
Στην ίδια περίοδο επίσης αποδίδεται από τον Ορλάνδο και το κτιστό τέμπλο 
με τα πολλά εντοιχισμένα μαρμάρινα παλαιοχριστιανικά γλυπτά και το δίδυμο προσκυνητάρι μπροστά στο βόρειο τμήμα του τέμπλου. 
Το προσκυνητάρι αποτελείται από δύο μονόλιθους ραβδωτούς κίονες με 
διακοσμημένα κιονόκρανα ενώ το επιστύλιο φέρει διακόσμηση με παράσταση 
από πουλιά, ζώα, σταυρούς, ρόδακες κ.λπ.
3. Περίοδος Τουρκοκρατίας: ο ναός ανακατασκευάζεται σα μονόκλιτη βασιλική 

με δίρριχτη στέγη. 
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοιχογραφίες 
που συνδέονται με έργα της σχολής του Αργείου ζωγράφου του 18ου αι. Γ. Μάρκου. 
Το τελευταίο στρώμα των τοιχογραφιών, που είναι σήμερα ορατές, αποτελείται 
κυρίως απο ολόσωμες μορφές αγίων, αποστόλων, ιεραρχών, διακόνων και λίγες σκηνές, όπως ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στην αψίδα, η Άκρα Ταπείνωση στον τοίχο 
του ιερού, η Δευτέρα Παρουσία στο δυτικό τοίχο. 
Στο κτιστό τέμπλο αριστερά της Ωραίας Πύλης ευρίσκεται η Παναγία και η Αγία Παρασκευή ενώ δεξιά ο Παντοκράτωρ, ο Άγ. Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο Άγ. Νικόλαος 
και στο επιστύλιο η Μεγάλη Δέηση. 
Την ίδια εποχή δημιουργήθηκαν στο προαύλιο και τα κελιά, καθώς η εκκλησία 
λειτούργησε σα Μονή Ταξιαρχών, ενώ σύμφωνα με τον Καμπούρογλου, "...
τον Ταξιάρχην εις Κουβαράν, μετά των ολίγων κτημάτων αυτού" τον προσεταιρίσθηκε 
η Μονή Ασωμάτων Πετράκη μαζί με άλλες ερειπωμένες μονές της Αττικής προκειμένου 
να μην περάσουν στα χέρια των Τούρκων. Στους Ταξιάρχες ακόμη έμεινε ο Βύρων 
στις 19 Ιανουαρίου 1820, στην διαδρομή του για το Σούνιο, αφού προηγουμένως 
είχε επισκεφθεί το Σπήλαιο του Πανός.

~~*~~

 
  
  
Η μαρμάρινη κολώνα που βλέπετε κοντά στο πλαινό πορτάκι, 
ήρθε στην επιφάνεια απο τον Ορλάνδο στις αρχές του αιώνα. 
Εικάζεται, πως κάθε τόξο στηρίζεται σε παρόμοιες κολώνες. 
Ο Ορλάνδος είναι ο αρχιτέκτονας και της κεντρικής εκκλησίας 
στην πλατεία Καλυβίων. 
Την περίοδο που κτιζόταν ο ναος του Ευαγγελισμού, μελέτησε 
και τα ξωκκλήσια της περιοχής.

Giannis Seferlis
https://www.facebook.com/media/set/?set=oa.1703432353222887&type=1
οι φωτογταφίες και τα κείμενα : https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10204370333091567&set=oa.1703432353222887&type=3&theater


...τελικά βρήκα φωτό από τον εσωτερικό χώρο του ναού:https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1635673766693547&set=oa.1703225459910243&type=3&theater

*από: Γιώτα Δράκου

i-rena

 





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου