Σελίδες

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2015

ΒΥΡΩΝΑΣ....ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΡΙΝ ΕΞΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ...


Το Δεκέμβρη του 1940 έγινε η απελευθέρωση του
Αργυροκάστρου και των Αγίων Σαράντα, που μάλιστα είχαν μετονομαστεί 
σε… Πόρτο Έντα, προς τιμήν της κόρης του Μουσολίνι και συζύγου του κόμητος Τσιάνο. 
Το γεγονός κατέπληξε Ευρώπη και Αμερική και έβαλε σε μεγάλη σκέψη το Χίτλερ. 
Και αυτή την περίοδο λοιπόν ήταν στραμμένα τα μάτια στα στρατευμένα παιδιά της Ελλάδας.

Ο Συνοικισμός μας γιορτάζει με λαβωμένο νου τα Χριστούγεννα. 
Η αγορά μαραμένη, τα αγαθά για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι πανάκριβα και ορισμένα όντως δυσεύρετα.
Μα, πώς να το κάνουμε, είναι Χριστούγεννα…

Οι φούρνοι του Συνοικισμού τiς χλωμές βιτρίνες τους τις στολίζουν με κουραμπιέδες 
και λίγα μελομακάρονα και χριστόψωμα των δύο οκάδων και της μιας, πασπαλισμένα 
με σουσάμι και τέσσερα καρύδια πανάκριβα.

Ανεργία μεγάλη, αλλά και ποιος να δουλέψει… 
Οι νέοι ήταν στρατευμένοι και η φτώχεια στο ζενίθ της, μόνο το Μπαρουτάδικο 
είχε εργασία σε τρεις βάρδιες.


Η ανθρωπιά και το φιλότιμο!

Και να η ομορφιά του προσφυγικού κόσμου, η αλληλεγγύη του. 
Το βράδυ της παραμονής, καθώς οι δρόμοι δεν είχαν φώτα λόγω συσκότισης, έβλεπες φιγούρες ανθρώπων να πηγαίνουν στα σπίτια των πολύ φτωχών -γιατί φτωχοί τότε ήμασταν όλοι- και να αφήνουν γλυκά, αλεύρι, ζάχαρη και λίγο κρέας… 
Και σ' ένα φακελάκι κανένα χαρτονόμισμα των 50-100 δραχμών, χωρίς να γνωρίζουν 
οι ευεργετηθέντες τον άνθρωπο της εποχής εκείνης.

Απ' τη μεριά του ο Δήμος έδινε στους φτωχούς ένα χριστουγεννιάτικο επίδομα, 
κάτι που διατήρησε και ο Δήμαρχος Δ. Νικολαΐδης. 
Για σήμερα, πάντως, δεν ξέρω… Οι κοπέλες στόλιζαν τα σπίτιά τους με κουμαριές 
που αφθονούσαν στην Καλοπούλα και στου «Σακέττα», ενώ την παραμονή με λαχτάρα περίμεναν τον ταχυδρόμο για κανένα ταχυδρομικό δελτάριο από το Μέτωπο. 
Αν είχαν κάρτα, την έσφιγγαν στα στήθιά τους, στο μέρος που περιμένουν 
τον τρυγητή τους. Οι γειτονιές γέμιζαν από παιδιά με το τρίγωνο: 
«Καλήν ημέραν, άρχοντες. Και του χρόνου».

Κατοχή
Μα τα μαύρα Χριστούγεννα του 1941... 
έχουν λαβώσει όλη την ψυχή του κόσμου που γνώρισε την κτηνωδία του φασισμού 
που καταδίκασε έναν ολόκληρο λαό σε αφανισμό από την πείνα.
Δεν θέλω αυτές τις μέρες να σας φορτώσω με πίκρες, μα στο χριστουγεννιάτικο 
τραπέζι σας αγκαλιάστε και φιλήστε το Γέροντα. Και όταν η οικογένειά σας δεν έχει, 
να βρείτε κάποιον.

Χριστούγεννα 1942… 
Ένας περήφανος λαός ηττημένος, γνωστό πώς αγωνίζεται. 
Πολεμά για καλύτερη ζωή, ενώ έχει ιδρυθεί το ΕΑΜ. 
Έχει συμπαραστάτη πια! 
Αρχίζουν τα λαϊκά συσσίτια, όπως «χυλός», σπανακόρυζο (με κάμπιες) 
ή νεροφάσουλα. Στην Αθήνα, τα συσσίτια των δημόσιων οργανισμών 
είχαν κάτι καλύτερο...
 Ας σημειωθεί, μάλιστα, ότι μετά από τον «πρωθυπουργό» Τσολάκογλου, 
οι Γερμανοί διόρισαν τον καθηγητή Λογοθετίδη, που θέσπισε ένα νόμο που έλεγε 
πως με απολυτήριο Γυμνασίου, χωρίς διαγωνισμό, οι νέοι εισάγονται στο Πανεπιστήμιο. Πολλά παιδιά έκαναν εγγραφή μόνο για το συσσίτιο που ήταν αρκετά καλό.

Επίσης, στην οδό Λάσκου, στην καθολική εκκλησία, οι Ιταλοί έγραφαν καθολικούς 
για συσσίτιο τα Χριστούγεννα: ανά δύο άτομα μια πανιέτα (ψωμί) και μια σκατουλέτα 
(κρέας κονσέρβα). 
Κι ο κόσμος της γειτονιάς παραδόξως είχε… αλλαξοπιστήσει και οι παπάδες 
μάς αφόριζαν γιατί τρώγαμε φαγητό καθολικού.

Τα συσσίτια στο Βύρωνα
Για τον βυρωνιώτικο κόσμο ήταν περίπου πέντε συσσίτια στο συνοικισμό: 
α. Στην οδό Κρυστάλλη υπό την επίβλεψη της Αρχιεπισκοπής-ΕΟΧΑ (Εθνικός Οργανισμός Χριστιανικής Αλληλεγγύης), που γρήγορα με την ίδρυση της ΕΠΟΝ έγινε γιάφκα των νέων. 
β. Στο σχολείο της οδού Ερυθραίας. 
γ. Στην οδό Αγίου Φανουρίου, που λειτουργούσε και πριν από τον πόλεμο του '40, με φροντίδα των μεγάλων κυριών, όπως της κας Αραβαντινού, ιδιοκτήτριας της εφημερίδας «Η Βραδυνή», της κας Ευκλείδου, της Λίνας Τσαλδάρη, της κας Λεβίδη -κυρίας επί των τιμών της Αυλής. 
δ. Στο Δημοτικό Σχολείο Σπύρου Μερκούρη και του Μορκεντάου για παιδιά. 
Στην Κόνωνος υπήρχε συσσίτιο για τους εγγεγραμμένους καθολικούς, που ήταν 
και το πρώτο. 
Επίσης, στο Δημοτικό Ιατρείο, Αλκέτου και Υμηττού, έδιναν καθημερινώς 
25 δράμια λάδι για τα αδενικά παιδιά και ήταν ό,τι πρέπει για να το βάλεις 
στο νερόβραστο φαγητό των συσσιτίων.

Οι άνθρωποι που στάθηκαν δίπλα στο βυρωνιώτικο κόσμο ήταν οι αδελφοί Χάπα, 
πλούσια οικογένεια και αρκετά μορφωμένοι που με την Καταστροφή της Σμύρνης 
ήλθαν στο Παγκράτι. 
Γρήγορα έγιναν τα στελέχη του ΠΙΚΠΑ και με αρμοδιότητα τα άρρωστα παιδιά 
του Βύρωνα, ήταν μία πραγματική βοήθεια κοντά στην κα Σαρόγλου.

Μία άγνωστη για τον περισσότερο κόσμο ήταν η κα Μαγούλη, προϊσταμένη του Ευαγγελισμού που καθημερινώς τουλάχιστον εκατό παιδιά έπαιρναν ένα φαγητό νοσοκομείου.

Και σήμερα ντρέπομαι γιατί στους κάδους των σκουπιδιών πετάνε ασυλλόγιστα 
του κόσμου τα φαγητά. Ενώ…

*Πηγή :
ΕΝΤΟΣ του Βύρωνα
Τεύχος:51 
Ημερομηνία: 12/1999  
Σελίδα:2
Κατηγορία -ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
- Περιεχόμενο -ΕΙΝ 'ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
- Συντάκτης -ΜΑΝΟΛΗΣ ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΑ

Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα
https://www.facebook.com/notes/575819572549160/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου