Η Αγία καταγόταν από την Αγιοτόκο και Ηρωοτόκο Πελοπόννησο
γι’ αυτό και από κάποιους ονομάζεται η Αγία Θεοδώρα η "Πελοποννήσια".
Ως προς την καταγωγή πιθανότερες περιοχές φαίνεται να είναι η
Αρκαδία και η Μεσσηνία.
Έζησε στα χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και κατά τον 9ον αιώνα.
Είχε γονείς πτωχούς και άσημους αλλά με αγάπη προς τον θεό, αγάπη
την οποία μετέδωσαν στα παιδία τους μαζί με την πίστη στον Κύριο
Ιησού Χριστό μας.
Από μικρή η Θεοδώρα, σε σχέση με τα άλλα της αδέλφια, είχε ιδιαίτερη
κλίση και αγάπη προς τα θεία και τον Κύριο Ιησού Χριστό μας
σε τέτοιο βαθμό που επιθυμούσε να αφιερωθεί σε Αυτόν.
γι’ αυτό και από κάποιους ονομάζεται η Αγία Θεοδώρα η "Πελοποννήσια".
Ως προς την καταγωγή πιθανότερες περιοχές φαίνεται να είναι η
Αρκαδία και η Μεσσηνία.
Έζησε στα χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και κατά τον 9ον αιώνα.
Είχε γονείς πτωχούς και άσημους αλλά με αγάπη προς τον θεό, αγάπη
την οποία μετέδωσαν στα παιδία τους μαζί με την πίστη στον Κύριο
Ιησού Χριστό μας.
Από μικρή η Θεοδώρα, σε σχέση με τα άλλα της αδέλφια, είχε ιδιαίτερη
κλίση και αγάπη προς τα θεία και τον Κύριο Ιησού Χριστό μας
σε τέτοιο βαθμό που επιθυμούσε να αφιερωθεί σε Αυτόν.
Εξέταση του φαινομένου της ύπαρξης των
17 δένδρων στην στέγη του ναού από Στατική Άποψη
17 δένδρων στην στέγη του ναού από Στατική Άποψη
*Ελευθέριος Μπεληγιάννης Πολιτικός Μηχανικός
Κατά τη επίσκεψη μου στον Ιερό Ναό της Αγίας Θεοδώρας τον Ιούλιο
του 1986 και εντυπωσιασμένος από το φαινόμενο των δένδρων πάνω
στην στέγη, προσπάθησα να το εξηγήσω τεχνικά και οδηγήθηκα στα εξής :
του 1986 και εντυπωσιασμένος από το φαινόμενο των δένδρων πάνω
στην στέγη, προσπάθησα να το εξηγήσω τεχνικά και οδηγήθηκα στα εξής :
Α.
1Η Δυνατότητα : Να περνάνε οι ρίζες μέσα από την λάσπη που συνδέει τις
πέτρες του τοίχου και να στερεώνονται στο έδαφος.
Σ’ αυτή την περίπτωση όμως ή θα είχε τριφτεί τελείως η λάσπη ή θα
είχαν σπάσει οι ίδιες οι πέτρες με αποτέλεσμα την κατάρρευση του κτίσματος.
1Η Δυνατότητα : Να περνάνε οι ρίζες μέσα από την λάσπη που συνδέει τις
πέτρες του τοίχου και να στερεώνονται στο έδαφος.
Σ’ αυτή την περίπτωση όμως ή θα είχε τριφτεί τελείως η λάσπη ή θα
είχαν σπάσει οι ίδιες οι πέτρες με αποτέλεσμα την κατάρρευση του κτίσματος.
Β.
2Η Δυνατότητα : Να διακλαδίζονται οι ρίζες επάνω στην στέγη και να
στηρίζονται τα δένδρα σε αυτή :
2Η Δυνατότητα : Να διακλαδίζονται οι ρίζες επάνω στην στέγη και να
στηρίζονται τα δένδρα σε αυτή :
Το βάρος ενός κυβικού μέτρου νωπού ξύλου είναι περίπου
1 (ένας) τόνος. Αν υπολογίσουμε ότι τα δένδρα με μέση διάμετρο
40 εκατοστά και ύψος 4 μέτρα το βάρος καθενός είναι περίπου 540 κιλά.
Αυτή η παραδοχή είναι λογική δεδομένου ότι δεν έχουμε υπολογίσει
τα κλαδιά.
Επομένως η στέγη δέχεται βάρος 17 Χ 540 = 9,180 κιλά ή
9,18 τόνους που σημαίνει 460 κιλά στο τετραγωνικό μιας και η
επιφάνεια του ναού είναι περίπου 20 τετραγωνικά μέτρα.
1 (ένας) τόνος. Αν υπολογίσουμε ότι τα δένδρα με μέση διάμετρο
40 εκατοστά και ύψος 4 μέτρα το βάρος καθενός είναι περίπου 540 κιλά.
Αυτή η παραδοχή είναι λογική δεδομένου ότι δεν έχουμε υπολογίσει
τα κλαδιά.
Επομένως η στέγη δέχεται βάρος 17 Χ 540 = 9,180 κιλά ή
9,18 τόνους που σημαίνει 460 κιλά στο τετραγωνικό μιας και η
επιφάνεια του ναού είναι περίπου 20 τετραγωνικά μέτρα.
Το φορτίο λοιπόν που δέχεται η στέγη είναι 4,6 φορές
μεγαλύτερο από αυτό που υπολογίζουμε όταν κάνουμε μελέτες στεγών
μη βατών και 2,3 φορές μεγαλύτερο από αυτό που δέχεται ο
κανονισμός (για μελέτες οικοδομικών έργων) για στέγες στις
οποίες δεν αποκλείεται η συγκέντρωση ανθρώπων.
μεγαλύτερο από αυτό που υπολογίζουμε όταν κάνουμε μελέτες στεγών
μη βατών και 2,3 φορές μεγαλύτερο από αυτό που δέχεται ο
κανονισμός (για μελέτες οικοδομικών έργων) για στέγες στις
οποίες δεν αποκλείεται η συγκέντρωση ανθρώπων.
Εκτός από τα παραπάνω υπάρχει και μια άλλη καταπόνηση
της στέγης από την δύναμη του αέρα της ρεματιάς πάνω στα δένδρα.
Όταν ο αέρας αυτός έχει την δυνατότητα να ξεριζώνει δένδρα
καταλαβαίνει κανείς τι δυνάμεις εξασκούνται από τα 17 δένδρα
για ανατροπή της.
της στέγης από την δύναμη του αέρα της ρεματιάς πάνω στα δένδρα.
Όταν ο αέρας αυτός έχει την δυνατότητα να ξεριζώνει δένδρα
καταλαβαίνει κανείς τι δυνάμεις εξασκούνται από τα 17 δένδρα
για ανατροπή της.
Δεκαεπτά ολόκληρα δέντρα υποβαστάζει στη στέγη του το μικρό
εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας, διαστάσεων 3,5Χ4,5 μ. στη
Βάστα Μεγαλόπολης του Νομού Αρκαδίας και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι για να σωθεί αυτό το θαύμα της φύσης και
της πίστης ορισμένα από αυτά τα δένδρα θα πρέπει να κοπούν, γιατί
η κατάσταση του κτίσματος είναι κακή και επικίνδυνη.
εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας, διαστάσεων 3,5Χ4,5 μ. στη
Βάστα Μεγαλόπολης του Νομού Αρκαδίας και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι για να σωθεί αυτό το θαύμα της φύσης και
της πίστης ορισμένα από αυτά τα δένδρα θα πρέπει να κοπούν, γιατί
η κατάσταση του κτίσματος είναι κακή και επικίνδυνη.
Σύμφωνα με τη μελέτη και καταγραφή των στατικών και δομικών
προβλημάτων του μονόχωρου ναϋδρίου, που συνέταξε ο αρχιτέκτων της Υπηρεσίας Μεταβυζαντινών Αναστηλώσεων κ. Ν. Χαλκιολάκης, στη
στέγη του υπάρχουν 17 δένδρα ύψους 8-14 μέτρων με ρίζες αφανείς.
Οι ρίζες τους έχουν εγκλωβίσει τις σχιστόπλακες της στέγης, έχουν
διαπεράσει τους τοίχους και φθάνουν ώς το έδαφος του ναού,
που βρίσκεται δίπλα σε ποτάμι και κάτω από το οποίο υπάρχουν
πηγές νερού.
Τα περισσότερα (14) από τα δένδρα αυτά είναι πουρνάρια, υπάρχει όμως
και μια μεγάλη κοκκορεβιθιά, που φυτρώνει μέσα από τον τοίχο πάνω
από το πορτάκι, δύο φιλύρες και ένα σφενδάμι.
Οι κορμοί τους έχουν πλάτος 25-45 εκ. και ένα παχύ στρώμα νεκρών
και σαπισμένων φύλλων και ξερόκλαδων έχει επικαθήσει στη
στέγη του ναού.
Τα κονιάματα της ακανόνιστης τοιχοποιίας έχουν αποσαθρωθεί, οι τοίχοι παρουσιάζουν απόκλιση 15 εκ. και οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό έχουν καταστραφεί λόγω των πιέσεων των ριζωμάτων. Το κτίριο έχει υποστεί τουλάχιστον 8 μερικές επισκευές και στηρίξεις, ενώ το τσιμέντο που έχει χρησιμοποιηθεί επιδεινώνει το πρόβλημα της υγρασίας.
προβλημάτων του μονόχωρου ναϋδρίου, που συνέταξε ο αρχιτέκτων της Υπηρεσίας Μεταβυζαντινών Αναστηλώσεων κ. Ν. Χαλκιολάκης, στη
στέγη του υπάρχουν 17 δένδρα ύψους 8-14 μέτρων με ρίζες αφανείς.
Οι ρίζες τους έχουν εγκλωβίσει τις σχιστόπλακες της στέγης, έχουν
διαπεράσει τους τοίχους και φθάνουν ώς το έδαφος του ναού,
που βρίσκεται δίπλα σε ποτάμι και κάτω από το οποίο υπάρχουν
πηγές νερού.
Τα περισσότερα (14) από τα δένδρα αυτά είναι πουρνάρια, υπάρχει όμως
και μια μεγάλη κοκκορεβιθιά, που φυτρώνει μέσα από τον τοίχο πάνω
από το πορτάκι, δύο φιλύρες και ένα σφενδάμι.
Οι κορμοί τους έχουν πλάτος 25-45 εκ. και ένα παχύ στρώμα νεκρών
και σαπισμένων φύλλων και ξερόκλαδων έχει επικαθήσει στη
στέγη του ναού.
Τα κονιάματα της ακανόνιστης τοιχοποιίας έχουν αποσαθρωθεί, οι τοίχοι παρουσιάζουν απόκλιση 15 εκ. και οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό έχουν καταστραφεί λόγω των πιέσεων των ριζωμάτων. Το κτίριο έχει υποστεί τουλάχιστον 8 μερικές επισκευές και στηρίξεις, ενώ το τσιμέντο που έχει χρησιμοποιηθεί επιδεινώνει το πρόβλημα της υγρασίας.
Είναι θαύμα πώς στέκει ακόμα στη θέση και του και σηκώνει τέτοιο
τεράστιο βάρος το εκκλησάκι. Η απάντηση βρίσκεται στις ρίζες που
κατατρώγουν τους αρμούς και οι οποίες, ενώ διαταράσσουν τα στατικά
στοιχεία, ταυτοχρόνως εγκλωβίζουν και ακινητοποιούν ό,τι διαταράσσουν.
τεράστιο βάρος το εκκλησάκι. Η απάντηση βρίσκεται στις ρίζες που
κατατρώγουν τους αρμούς και οι οποίες, ενώ διαταράσσουν τα στατικά
στοιχεία, ταυτοχρόνως εγκλωβίζουν και ακινητοποιούν ό,τι διαταράσσουν.
Η λύση που έγινε δεκτή από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο
προβλέπει να κοπούν προσεκτικά και να αφαιρεθούν ορισμένα από
τα χοντρά κλαδιά στα ψηλά των δένδρων με υπόδειξη δασοτεχνικού
του υπουργείου Γεωργίας ώστε να μετατοπισθεί χαμηλότερα το
κέντρο βάρους και να αφαιρεθούν τα ξερά και σάπια κλαδιά, καθώς
και τα ριζοβλαστήματα, αφού προηγουμένως τοποθετηθούν στο
εσωτερικό του ναϋδρίου και του θόλου ξύλινα υποστυλώματα.
προβλέπει να κοπούν προσεκτικά και να αφαιρεθούν ορισμένα από
τα χοντρά κλαδιά στα ψηλά των δένδρων με υπόδειξη δασοτεχνικού
του υπουργείου Γεωργίας ώστε να μετατοπισθεί χαμηλότερα το
κέντρο βάρους και να αφαιρεθούν τα ξερά και σάπια κλαδιά, καθώς
και τα ριζοβλαστήματα, αφού προηγουμένως τοποθετηθούν στο
εσωτερικό του ναϋδρίου και του θόλου ξύλινα υποστυλώματα.
Προβλέπεται, επίσης, να γίνει προσεκτική αποκοπή του σάπιου
τμήματος της κοκκορεβιθιάς πάνω από την είσοδο, καθαρισμός
εσωτερικά και εξωτερικά των αρμών σε μεγάλο βάθος και τοποθέτηση
νέων αρμολογήσεων με μονωτικές ιδιότητες και τέλος, προβλέπεται
η τοποθέτηση σε ύψος 50 εκ. πάνω από τη δίρριχτη στέγη του ναΐσκου στεγανωτικής μεμβράνης από συνθετικό υλικό, με τρύπες στα σημεία
από τα οποία περνούν οι κορμοί των δέντρων.
Επίσης, θα καθαριστούν και θα στεγανοποιηθούν οι σχιστόπλακες
της οροφής.
τμήματος της κοκκορεβιθιάς πάνω από την είσοδο, καθαρισμός
εσωτερικά και εξωτερικά των αρμών σε μεγάλο βάθος και τοποθέτηση
νέων αρμολογήσεων με μονωτικές ιδιότητες και τέλος, προβλέπεται
η τοποθέτηση σε ύψος 50 εκ. πάνω από τη δίρριχτη στέγη του ναΐσκου στεγανωτικής μεμβράνης από συνθετικό υλικό, με τρύπες στα σημεία
από τα οποία περνούν οι κορμοί των δέντρων.
Επίσης, θα καθαριστούν και θα στεγανοποιηθούν οι σχιστόπλακες
της οροφής.
Οι εργασίες στην τοιχοποιία και στο δάπεδο της Αγίας Θεοδώρας θα
γίνουν με την επίβλεψη αρχαιολόγου ενώ δεν θα πλακοστρωθεί ο
περιβάλλων χώρος, όπως είχε ζητηθεί από τη Μητρόπολη Γορτυνίας,
προκειμένου να γίνουν έρευνες για τυχόν ύπαρξη λειψάνων
προηγούμενου κτίσματος.
Μέχρι τώρα δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να οδηγεί με ασφάλεια στη χρονολόγηση του άσημου ναΐσκου.
(Δημοσίευμα «ΤΑ ΝΕΑ» 28-11-1997)
γίνουν με την επίβλεψη αρχαιολόγου ενώ δεν θα πλακοστρωθεί ο
περιβάλλων χώρος, όπως είχε ζητηθεί από τη Μητρόπολη Γορτυνίας,
προκειμένου να γίνουν έρευνες για τυχόν ύπαρξη λειψάνων
προηγούμενου κτίσματος.
Μέχρι τώρα δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να οδηγεί με ασφάλεια στη χρονολόγηση του άσημου ναΐσκου.
(Δημοσίευμα «ΤΑ ΝΕΑ» 28-11-1997)
Κοπή των δέντρων της στέγης
Τον Δεκέμβριο του 1959 ο Έκτακτος Επιμελητής Αρχαιοτήτων Γορτυνίας
με έκθεσή του εισηγήθηκε αφ’ ενός την εκρίζωση των δέντρων από
τη στέγη του ναΐσκου και αφ’ ετέρου τον καθαρισμό και την κεράμωσή του.
Το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έγκρινε την πρόταση του
Επιμελητή και χορήγησε πίστωση για την εκρίζωση των δέντρων από
την στέγη του ναΐσκου. Όμως ο Σύλλογος των απανταχού Βασταίων με επικεφαλής τον αείμνηστο δραστήριο Πρόεδρό του Ανδρέα Παναγιωτόπουλο, μέλος τότε του ΑΣΔΥ, αντιδρά αποτελεσματικά υποβάλλοντας έγγραφο
στο οποίο προβάλλει τις αντιρρήσεις του και ζητεί την ανάκληση της οικείας πιστώσεως και της συναφούς διαταγής του.
με έκθεσή του εισηγήθηκε αφ’ ενός την εκρίζωση των δέντρων από
τη στέγη του ναΐσκου και αφ’ ετέρου τον καθαρισμό και την κεράμωσή του.
Το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έγκρινε την πρόταση του
Επιμελητή και χορήγησε πίστωση για την εκρίζωση των δέντρων από
την στέγη του ναΐσκου. Όμως ο Σύλλογος των απανταχού Βασταίων με επικεφαλής τον αείμνηστο δραστήριο Πρόεδρό του Ανδρέα Παναγιωτόπουλο, μέλος τότε του ΑΣΔΥ, αντιδρά αποτελεσματικά υποβάλλοντας έγγραφο
στο οποίο προβάλλει τις αντιρρήσεις του και ζητεί την ανάκληση της οικείας πιστώσεως και της συναφούς διαταγής του.
Εξηγήσεις του φαινομένου από γνωστούς επιστήμονες
"Δεν υπάρχει εξήγηση από πλευράς γεωπονικής επιστημονικής.
Πρόκειται για ένα ΔΙΑΡΚΕΣ ΘΑΥΜΑ".
κ. Μακρυγιάννης Π. (Γεωπόνος):
"... Αλλά σα γεωπόνος, είμαι σε θέση να ξέρω πολύ καλά, ότι οι τοίχοι
θα είχαν ανοίξει και σπάσει από τις ρίζες ενός μόνο δέντρου,
πόσο μάλλον δεκαεπτά".
κ. Ράπτης Γεώργιος (Δασολόγος - Ναύπακτος):
"Το όλο φαινόμενο υπερβαίνει κάθε λογική, φυσική και επιστημονική
εξήγηση του ανθρώπου".
κ. Μπεληγιάννης Ελευθέριος (Πολιτικός Μηχανικός - Αθήνα):
"Όταν ο αέρας αυτός (της ρεματιάς) έχει τη δυνατότητα να ξεριζώνει
δέντρα, καταλαβαίνει κανείς, τι δυνάμεις εξασκούνται από τα 17 δέντρα
για την ανατροπή της στέγης".
κ. Σταυρογιάννη - Περρή Ελένη (Αρχιτέκτων - Καλαμάτα):
"Φαινόμενο επιστημονικά ανεξήγητο.
Οι δυνάμεις βάρους και αέρος σε συνάρτηση, θα έπρεπε λόγω θέσεως
του εξωκλησιού, αλλά και λόγω της προχείρου κατασκευής αυτού,
προς δε και της παλαιότητάς του να είχαν διαλύσει το κτίσμα.
Τούτο όμως, παραμένει επί τόσους αιώνας χωρίς σοβαρές φθορές".
κ. Παλλας (Διευθυντής Αρχαιοτήτων - Κόρινθος):
"Βάσει των φυσικών νόμων, τουλάχιστον τα μεγάλα αυτά δέντρα,
λόγω κλίσεως, ύψους, περιμέτρου έπρεπε να είχαν γκρεμισθεί.
Δια να στέκουν αγέρωχα, είναι κάτι που η επιστήμη δεν μπορεί
να δώσει εξήγηση".
κ. Τίγκας Αναστάσιος
(Θεολόγος, Αρχαιολόγος, Ιστορικός - Ηράκλειο Αττικής):
" Η όλη ανάπτυξις, ύπαρξις και ζωή των δέντρων επί της στέγης του
ναού της Οσιοπαρθενομάρτυρος Θεοδώρας εκπλήσσει, αντιβαίνει
προς πάσα λογικήν και φυσικήν εξήγησιν του ανθρώπου.
Καταδεικνύει μίαν σπανίαν ιδιαιτερότητα, την επέμβασιν του Θεού
επί της δημιουργίας Του, το θαύμα".
Η Αγία Θεοδώρα στο βιβλίο Γκίνες 
Στις 11 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο εορτάζεται
και τιμάται η μνήμη της Οσιοπαρθενομάρτυρος
Θεοδώρας εν Βάστα.
Θεοδώρας εν Βάστα.
Η Αγία αυτή είναι γνωστή πλέον και πέρα από τα όρια της πατρίδος
γεγονός που το μαρτυρούν και το πλήθος αυτοκινήτων με ξένες
πινακίδες που προσέρχονται στον Ιερό Ναό της Αγίας κάθε χρόνο.
γεγονός που το μαρτυρούν και το πλήθος αυτοκινήτων με ξένες
πινακίδες που προσέρχονται στον Ιερό Ναό της Αγίας κάθε χρόνο.
ΠΗΓΕΣ
ΤΕΥΧΟΣ «ΒΙΟΣ, ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ
ΤΗΣ ΑΓΙΑ ΕΝΔΟΞΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΗΣ ΕΝ ΒΑΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ»
έκδοση Δ’ Νοέμβριος 2012.
ΤΗΣ ΑΓΙΑ ΕΝΔΟΞΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΗΣ ΕΝ ΒΑΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ»
έκδοση Δ’ Νοέμβριος 2012.
Υπεύθυνος εκδόσεως Αρχιμ Ιάκωβος Κανάκης, Πρωτοσύγκελλος
Ι.Μ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως
Ι.Μ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως
ΕΙΚΟΝΕΣ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ :
Σβίλλιας Διονύσιος ,
ΤΕΥΧΟΣ «ΒΙΟΣ, ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΤΗΣ
ΑΓΙΑΣ ΕΝΔΟΞΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΗΣ ΕΝ ΒΑΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ»
Σβίλλιας Διονύσιος ,
ΤΕΥΧΟΣ «ΒΙΟΣ, ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΤΗΣ
ΑΓΙΑΣ ΕΝΔΟΞΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΗΣ ΕΝ ΒΑΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου