Ελαιόλαδο...το σαπούνι της αρχαιότητας

Ελιά, ιερό δέντρο, σύμβολο της ειρήνης, συνδεδεμένο με τον ελληνικό βίο 
σε όλες τους τις εκφάνσεις από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Το πολύτιμο ελαιόλαδο είχε στο διάβα των αιώνων πολλαπλές χρήσεις, 
στην καθημερινή ζωή, στη λατρεία, στις γιορτές, στους αγώνες των 
αθλητών και των ανδρείων πολεμιστών. 
Τα ίχνη της ύπαρξής του στις πινακίδες της Γραμμικής Β (Έλαιον [e-ra3-wo]), 
και οι αναφορές σε αρχαίους συγγραφείς μάς μαθαίνουν ότι στην αρχαιότητα ήταν βασικό μέσο καθαρισμού, με ιδιότητες θαυματουργές για την υγιεινή 
του σώματος, θνητών και αθανάτων.
Η Ήρα και οι υπόλοιπες θεές αλείφονταν με κρέμα ή άρωμα από 
ελαιόλαδο, ενώ οι ομηρικοί ήρωες άλειφαν μετά το λουτρό με αυτό το σώμα τους, όπως στην Ιλιάδα ο Οδυσσέας και ο Διομήδης και στην Οδύσσεια 
ο Τηλέμαχος στη Σπάρτη.
Το καθαρό ελαιόλαδο, χωρίς αρώματα, ήταν συνδεδεμένο με την 
αρρενωπότητα και τη στιβαρότητα, διότι κατά τον Σωκράτη, 
τον Αριστοφάνη και τον Θουκυδίδη μόνον αυτό άρμοζε στους άντρες. 
Αυτό, που σε αντίθεση προς τα μύρα, τα ρόδα και το λιβάνι της Αφροδίτης, άπλωνε η θεά Αθηνά μετά την άθλησή της.
Όλοι οι αθλητές κρατούσαν απαραίτητα ένα δοχείο, τον αρύβαλλο, 
γεμάτο λάδι για να τρίψουν το σώμα τους και να τονώσουν τους μυς και 
στη συνέχεια να το αφαιρέσουν με ένα ειδικό μεταλλικό αντικείμενο, τη στλεγγίδα.


Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι στο νερό του λουτρού που προερχόταν 
από την αθηναϊκή πηγή της Καλλιρρόης προσέθεταν, μεταξύ άλλων και ελαιόλαδο, το οποίο κατά τον Δημόκριτο εγγυόταν και τη διατήρηση 
της καλής υγείας. Με λάδι, όπως μας παραδίδουν ο Όμηρος, ο Ιπποκράτης, 
ο Αθήναιος, ο Πλούταρχος, γυάλιζαν και απολύμαιναν τα ρούχα, ώστε να 
είναι λαμπερά και καθαρά.
Ένα από τα πιο γνωστά αρχαία ελληνικά αρώματα, το ίρινον, περιείχε 
ελαιόλαδο ανάμικτο με εκχυλίσματα από ρίζες ίριδας.
Υγεία, καθαριότητα και καλλωπισμός, έννοιες αδιαχώριστες, σε έναν 
πολιτισμό που ο άνθρωπος ήταν στο επίκεντρο της πράξης βασισμένης 
στις αρχές της ορθής σκέψης.
-
Φωτογραφία: 
Μαρμάρινη επιτύμβια στήλη με παράσταση νέου. 380- 370 π. Χ. 
Βρέθηκε στην Τανάγρα της Βοιωτίας το 1904. Αθήνα, 
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αρ. ευρ. 2578.

Τον κορμό της στήλης καταλαμβάνει η μορφή ενός γυμνού νέου, 
που κρατάει στλεγγίδα και αρύβαλλο, δηλωτικό της αθλητικής 
ενασχόλησης του όσο ήταν εν ζωή. 
Στο επιστύλιο αναγράφεται το όνομα του: Στέφανος.
http://www.elculture.gr/blog/article/%CF%84