...σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε
η εφημερίδα guardian το 80% των κτηρίων που κατασκευάστηκαν από τον 19ο αιώνα μέχρι τις αρχές του 20ου έχουν κατεδαφιστεί και ό,τι έχει απομείνει αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.
Υπολογίζεται δε, ότι 10.600 κτίρια βρίσκονται στη βάση δεδομένων της Monumenta
και αυξάνονται καθημερινά.
Ο λόγος είναι προφανής. Η οικονομική ύφεση έχει κάνει «πολυτέλεια» τη συντήρηση
αυτών οικημάτων που λίγοι μπορούν να αντέξουν. Επιπροσθέτως, το «πάγωμα»
των δανείων και οι φόροι έχουν δυσκολέψει περισσότερο την κατάσταση κάνοντας
σχεδόν απαγορευτική την αποκατάστασή τους.
αυτών οικημάτων που λίγοι μπορούν να αντέξουν. Επιπροσθέτως, το «πάγωμα»
των δανείων και οι φόροι έχουν δυσκολέψει περισσότερο την κατάσταση κάνοντας
σχεδόν απαγορευτική την αποκατάστασή τους.
«Όπως είναι η κατάσταση, οι άνθρωποι δεν έχουν τα χρήματα για να τα συντηρήσουν. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κατεδαφιστούν πολλά κτήρια όχι επειδή οι ιδιοκτήτες
τους θέλουν νέα σπίτια, αλλά γιατί επιθυμούν να αποφύγουν τη φορολογία»,
δήλωσε η Ειρήνη Γρατσία, συνιδρύτρια της Monumenta, εταιρία η οποία ασχολείται
με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας-Κύπρου.
τους θέλουν νέα σπίτια, αλλά γιατί επιθυμούν να αποφύγουν τη φορολογία»,
δήλωσε η Ειρήνη Γρατσία, συνιδρύτρια της Monumenta, εταιρία η οποία ασχολείται
με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας-Κύπρου.
«Όπως λένε ότι η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα, η ιστορία της Αθήνας δεν είναι
μόνο ο Παρθενώνας», δήλωσε ο Νίκος Χαρκιολάκης, παλιός αξιωματούχος του
υπουργείου Πολιτισμού ο οποίος τώρα ηγείται μιας οργάνωσης που εκπροσωπεί
ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων.
μόνο ο Παρθενώνας», δήλωσε ο Νίκος Χαρκιολάκης, παλιός αξιωματούχος του
υπουργείου Πολιτισμού ο οποίος τώρα ηγείται μιας οργάνωσης που εκπροσωπεί
ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων.
Η καταστροφή του αστικού χώρου της Αθήνας δεν είναι καινούργια υπόθεση καθώς
η ελληνική πρωτεύουσα έχει αλλάξει δραματικά από την ταραχώδη
σύγχρονη ιστορία της.
η ελληνική πρωτεύουσα έχει αλλάξει δραματικά από την ταραχώδη
σύγχρονη ιστορία της.
Τα κτήρια αρχιτεκτονικής Bauhaus κατασκευάστηκαν στη δεκαετία του 1930, όταν
έγινε η έκρηξη του μοντερνισμού. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος τους καταστράφηκε
κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανικής κατοχής καθώς γκρεμίζονταν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε προκάλεσε επιπλέον ζημιές σε όσα κτίσματα
είχαν απομείνει. Όπως σημειώνει η αρθρογράφος, η συνέχεια ήταν δυσκολότερη:
από τη δεκαετία του 1950, η τότε νομοθεσία ενθάρρυνε τους Αθηναίους να
παραδίδουν τα σπίτια τους με αντάλλαγμα διαμερίσματα σε πολυόροφες
πολυκατοικίες.
Στη δεκαετία του ’60 και του ’70, ο υδροκεφαλισμός οδήγησε σε χάος και σήμερα
στην πρωτεύουσα κατοικεί το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
έγινε η έκρηξη του μοντερνισμού. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος τους καταστράφηκε
κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανικής κατοχής καθώς γκρεμίζονταν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε προκάλεσε επιπλέον ζημιές σε όσα κτίσματα
είχαν απομείνει. Όπως σημειώνει η αρθρογράφος, η συνέχεια ήταν δυσκολότερη:
από τη δεκαετία του 1950, η τότε νομοθεσία ενθάρρυνε τους Αθηναίους να
παραδίδουν τα σπίτια τους με αντάλλαγμα διαμερίσματα σε πολυόροφες
πολυκατοικίες.
Στη δεκαετία του ’60 και του ’70, ο υδροκεφαλισμός οδήγησε σε χάος και σήμερα
στην πρωτεύουσα κατοικεί το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
«Το να κάνεις οτιδήποτε έχει μεγάλο κόστος,
είναι χρονοβόρο και δεν έχει τέλος»
είναι χρονοβόρο και δεν έχει τέλος»
Ένα πενταόροφο νεοκλασικό κτίριο στην οδό Τσακάλωφ που ανήκει στην οικογένεια
του Σπύρου Μερκούρη για πέντε γενιές, είναι από τα λίγα που έχουν απομείνει.
Ο 92χρονος ανήκει σε μία από τις πιο γνωστές οικογένειες της Αθήνας:
ο παππούς του ήταν δήμαρχος στα τέλη του 20ου αιώνα, η αδελφή του, Μελίνα,
ήταν διάσημη ηθοποιός και υπουργός Πολιτισμού. Αλλά αυτά βοήθησαν ελάχιστα
στη συνεχή «μάχη» του για την ανακαίνιση της πρόσοψης του οικήματος.
«Το να περπατάς στο λαβύρινθο της γραφειοκρατίας είναι ένας εφιάλτης», είπε χαρακτηριστικά Σπύρος Μερκούρης.
του Σπύρου Μερκούρη για πέντε γενιές, είναι από τα λίγα που έχουν απομείνει.
Ο 92χρονος ανήκει σε μία από τις πιο γνωστές οικογένειες της Αθήνας:
ο παππούς του ήταν δήμαρχος στα τέλη του 20ου αιώνα, η αδελφή του, Μελίνα,
ήταν διάσημη ηθοποιός και υπουργός Πολιτισμού. Αλλά αυτά βοήθησαν ελάχιστα
στη συνεχή «μάχη» του για την ανακαίνιση της πρόσοψης του οικήματος.
«Το να περπατάς στο λαβύρινθο της γραφειοκρατίας είναι ένας εφιάλτης», είπε χαρακτηριστικά Σπύρος Μερκούρης.
Ο Νίκος Κοντίνης κατέχει διώροφη νεοκλασική κατοικία της δεκαετίας του 1870
στην περιοχή των Εξαρχείων. «Το να κάνεις οτιδήποτε έχει μεγάλο κόστος,
είναι χρονοβόρο και δεν έχει τέλος», ανέφερε.
στην περιοχή των Εξαρχείων. «Το να κάνεις οτιδήποτε έχει μεγάλο κόστος,
είναι χρονοβόρο και δεν έχει τέλος», ανέφερε.
Περίπου το ένα τρίτο της βάσης δεδομένων της Monumenta αποτελείται από
διατηρητέα κτίρια. Δεν κατασκευάστηκαν όλα στο νεοκλασικό πνεύμα των
αρχιτεκτόνων που έφερε ο βασιλιάς Όθωνας.
Πολλοί ανήκαν στην «σχολή» του Εκλεκτισμού εμπνευσμένοι από την Αρ Νουβό
και την Αρ Ντεκό, τάσεις που θα επηρέαζαν την αρχιτεκτονική των περισσότερων
πόλεων των ΗΠΑ στη δεκαετία του ’20 και του ’30.
διατηρητέα κτίρια. Δεν κατασκευάστηκαν όλα στο νεοκλασικό πνεύμα των
αρχιτεκτόνων που έφερε ο βασιλιάς Όθωνας.
Πολλοί ανήκαν στην «σχολή» του Εκλεκτισμού εμπνευσμένοι από την Αρ Νουβό
και την Αρ Ντεκό, τάσεις που θα επηρέαζαν την αρχιτεκτονική των περισσότερων
πόλεων των ΗΠΑ στη δεκαετία του ’20 και του ’30.
Τα κτίρια με επιρροές από το κίνημα Bauhaus πολλαπλασιάστηκαν σε όλη την
πρωτεύουσα μέχρι τη στιγμή που η αστική τάξη απέφυγε τον νεοκλασικό σχεδιασμό
για χάρη των σύγχρονων ανέσεων.
πρωτεύουσα μέχρι τη στιγμή που η αστική τάξη απέφυγε τον νεοκλασικό σχεδιασμό
για χάρη των σύγχρονων ανέσεων.
Ο Le Corbusier, ο Ελβετός αρχιτέκτονας που θεωρείται πρωτοπόρος του κινήματος
του μοντερνισμού, επηρέασε έντονα κορυφαίους Έλληνες αρχιτέκτονες.
του μοντερνισμού, επηρέασε έντονα κορυφαίους Έλληνες αρχιτέκτονες.
Περισσότερα από 1.500 εγκαταλελειμμένα κτίρια
στο κέντρο της Αθήνας
στο κέντρο της Αθήνας
Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 1.500 εγκαταλελειμμένα κτίρια στο
ιστορικό κέντρο με τα οικονομικά κίνητρα να είναι ζωτικής σημασίας καθώς τα έξοδα αποκατάστασης είναι πολύ υψηλά. «Η τιμή της συντήρησης είναι πολύ πιο ακριβή
από το να χτιστεί ένα καινούργιο κτήριο», προσέθεσε ο Νίκος Χαρκιολάκης.
«Στην Ιταλία οι ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων λαμβάνουν κρατική βοήθεια.
Στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έχουμε τίποτα, αλλά η γραφειοκρατία είναι τόσο αργή
που μια άδεια για συντήρηση χρειάζεται 5 χρόνια για να βγει».
ιστορικό κέντρο με τα οικονομικά κίνητρα να είναι ζωτικής σημασίας καθώς τα έξοδα αποκατάστασης είναι πολύ υψηλά. «Η τιμή της συντήρησης είναι πολύ πιο ακριβή
από το να χτιστεί ένα καινούργιο κτήριο», προσέθεσε ο Νίκος Χαρκιολάκης.
«Στην Ιταλία οι ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων λαμβάνουν κρατική βοήθεια.
Στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έχουμε τίποτα, αλλά η γραφειοκρατία είναι τόσο αργή
που μια άδεια για συντήρηση χρειάζεται 5 χρόνια για να βγει».
Το αφιέρωμα καταλήγει με το ερώτημα αν τελικά η ιδιωτική πρωτοβουλία που
ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε ακίνητα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας
αποτελούν λύση. «Ολοένα και περισσότερο ακούω ότι Αμερικάνοι, Ρώσοι
και Άραβες επενδυτές ενδιαφέρονται πολύ για τα διατηρητέα κτίρια.
Με όσα έχουν περάσει οι Έλληνες και εξακολουθούν, ίσως να μην έχουν άλλη
επιλογή από το να πουλήσουν. Ή αυτό ή την κατεδάφιση, που θα σημάνει και
το τέλος των αναμνήσεων», κατέληξε ο κύριος Χαρκιολάκης.
ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε ακίνητα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας
αποτελούν λύση. «Ολοένα και περισσότερο ακούω ότι Αμερικάνοι, Ρώσοι
και Άραβες επενδυτές ενδιαφέρονται πολύ για τα διατηρητέα κτίρια.
Με όσα έχουν περάσει οι Έλληνες και εξακολουθούν, ίσως να μην έχουν άλλη
επιλογή από το να πουλήσουν. Ή αυτό ή την κατεδάφιση, που θα σημάνει και
το τέλος των αναμνήσεων», κατέληξε ο κύριος Χαρκιολάκης.
The Acropolis, with a section of modern Athens behind.
Photograph: Yannis Behrakis
Photograph: Yannis Behrakis
[...]
Harkiolakis agrees, adding that for too long Greeks have been weighed
down by the burden of their past. “The Acropolis may belong to the world,
it may be the symbol of European civilisation, its conservation may be ongoing
and indeed excellent, but it cannot be the only recipient of [state] funding.”
down by the burden of their past. “The Acropolis may belong to the world,
it may be the symbol of European civilisation, its conservation may be ongoing
and indeed excellent, but it cannot be the only recipient of [state] funding.”
Both Gratsia and Harkiolakis worry that time is running out if Greece’s lesser-known heritage is to withstand the test of time. Without urgent intervention in the form of government grants or EU funds, owners, they say, will simply lack the means to
keep up with repairs. “If we want to save these buildings, we have to reduce
the taxes on them,” says Gratsia.
[...]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου