...κι αύριο με υγεία...

...από το μοναστήρι της Ιερουσαλήμ στον Παρνασσό

Το ιστορικό μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου Ιερουσαλήμ

αποτέλεσε και αποτελεί αξιόλογο ιστορικό και θρησκευτικό κέντρο 

από την εποχή της Τουρκοκρατίας. έχει να μας διηγηθεί πολλές ιστορίες 

εθνικής υπερηφάνειας αλλά και καταστροφής. 

Απέχει 5 χιλιόμετρα από τη Δαύλεια και δεσπόζει στη δασωμένη ανατολική 

πλευρά του βουνού του Απόλλωνα, Παρνασσού και σε υψόμετρο 900 μέτρων. 

Η μονή είναι προστατευμένη από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα σε μία διάταξη 

που θυμίζει μεσαιωνική οχύρωση καθώς το εσωτερικό των τειχών αποτελούν 

τα κελιά των μοναχών. 

Στο κέντρο του τετραγώνου που διαμορφώνεται εσωτερικά βρίσκεται το καθολικό 

της μονής. Ο ναός είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος τετρακιόνιος με προσθήκη 

δύο πεσσών δυτικά. Το τοπίο είναι μοναδικό σε ομορφιά και γαλήνη. 

Άγριες και απότομες οι πλαγιές του Παρνασσού στέκουν από πάνω του, 

ενώ από ψηλά κατεβαίνει το πυκνό δάσος του ελάτου που το ζώνει από παντού. 

Το εσωτερικό του μοναστηριού σε απόλυτη τάξη, καθαριότητα και καλαισθησία, 

o πολύ όμορφος κήπος καθώς και η φιλοξενία των μοναχών που διαβιούν εκεί 

ανταμείβει και τον πιο δύσκολο επισκέπτη. 

Ιδρύθηκε πιθανότατα το 1088, στα χρόνια του Aλεξίoυ Α' αυτoκpάτopα 

του βυζαντioυ χρονολογία ανοικοδόμησης και του καθολικού του. 

Βέβαια, ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι υπήρχε ήδη πριν 

από το 1000 μ.Χ. 

Οι εικόνες και οι τοιχογραφίες του, είναι έργα του 17' αιώνα, βυζαvτιvής 

τεχνοτροπίας, χρονολογία ανοικοδόμησης και της εκκλησίας του Μοναστηριού. 

Η καίρια θέση του το έκανε σταθμό και Κιβωτό Πίστης στην ιστορία της 

Κεντρικής Ελλάδας.

Η σημερινή μορφή του ναού δεν είναι η αρχική, καθώς πρέπει 

να προηγήθηκαν στην ίδια θέση άλλοι δύο, που καταστράφηκαν από 

σεισμό (1870) και πυρκαγιές. 

Ξεχωριστό κεφάλαιο στις σελίδες της ιστορίας της Μονής αποτελεί 

η δραστηριότητά της κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οπότε 

υπαγόταν στην Ιερά Μονή Σινά. 

Την εποχή εκείνη οι μοναχοί της έδειξαν τρομερή ανδρειοσύνη, καθώς 

νοσήλευαν αρρώστους και τραυματίες, συντηρούσαν οικογένειες αγωνιστών, 

ανεφοδίαζαν τους κλέφτες και κρατούσαν ζωντανή την ελληνική γλώσσα 

και παράδοση. Για το λόγο αυτό πολλές φορές πολιορκήθηκε, κατακτήθηκε 

και καταστράφηκε από τους Τούρκους. 

Η νικηφόρα έκβαση της μάχης της Αράχωβας το 1826, οφείλεται σε μεγάλο 

βαθμό, σε μήνυμα που έστειλε ο ηγούμενος της μονής Παφνούτιος στον 

Γεώργιο Καραϊσκάκη με τον ανιψιό του να του πει πως ένα ασκέρι 2000 

Τουρκαλβανών έχουν κατασκηνώσει στο μοναστήρι και πως την επαύριο 

θα περάσουν από την Αράχωβα με προορισμό τα Σάλωνα να βοηθήσουν 

τους πολιορκημένους Τούρκους από τον Πανουριά και τον Δυοβουνιώτη. 

Ξανά κτίστηκε όμως και σήμερα μετά από τους σεισμούς του 1981, 

αναστηλωμένο βρίσκεται ορθό και πάλι στις πλαγιές του Παρνασσού. 

Δυστυχώς οι συνεχείς καταστροφές της Μονής αφάνισαν πολύτιμα κειμήλια, 

χειρόγραφα και θησαυρούς. Σε αυτά που σώθηκαν συγκαταλέγονται σπουδαία 

έργα όπως οι φορητές εικόνες του τέλους του 17ου αιώνα Κρητικής τεχνοτροπίας, 

έργα του Νικολάου Καλλέργη (όπως αποδεικνύεται από υπογραφή στην εικόνα 

των Ταξιαρχών). 

Οι σπουδαιότερες είναι 

- του Παντοκράτορα όπου χαρακτηρίζεται από την ήρεμη έκφραση της μορφής, 

- η εικόνα της Θεοτόκου που κρατά το μικρό Ιησού προσευχόμενο, 

του Προδρόμου που απεικονίζεται με φτερά ως προάγγελος του Μεσσία και των Αρχαγγέλων οι οποίοι κρατούν μετάλλιο του Κυρίου. 

- Η φορητή εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, έργο του 16ου αιώνα. 

Η εικόνα φυλάσσεται και μεταφέρεται στο μοναστήρι για προσκύνημα 

μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις. 

*Γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.