....στο δοκίμιο του ο Weber Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
λέει μεταξύ άλλων
"...τρεις ειναι οι ιδιότητες που πρέπει να καθορίζουν τον πολιτικό :πάθος,
αίσθημα ευθύνης και μέτρο.
Στο πιθανό ερώτημα πώς είναι δυνατόν να συνδυάζονται στο ίδιο πρόσωπο
το πάθος και η αίσθηση του μέτρου,
ο Weber προλαβαίνει την απάντηση: «Η πολιτική γίνεται με το κεφάλι, όχι
με άλλα μέρη του σώματος ή της ψυχής του».
Και προσθέτει συνοψίζοντας το επιχείρημά του: «Και όμως η αφοσίωση
στην πολιτική αν δεν πρόκειται να είναι ένα επιπόλαιο διανοητικό παιχνίδι,
αλλά μια γνήσια ανθρώπινη πράξη, εκπηγάζει και τρέφεται μόνο από το πάθος.
Ακριβώς όμως εκείνη η αυστηρή συγκράτηση της ψυχής που χαρακτηρίζει
τον αφιερωμένο πολιτικό και τον διακρίνει από τον "επιφανειακά" ερεθισμένο
και ερασιτέχνη πολιτευτή, είναι εφικτή μόνο μέσα από τον εθισμό της
αποστάσεως με την πλήρη έννοια του όρου.
Η "ισχύς" της πολιτικής "προσωπικότητας" σημαίνει πάνω απ' όλα την κατοχή
αυτών των ιδιοτήτων του πάθους, της υπευθυνότητας και του μέτρου».
Ο Max Weber διέκρινε τρεις τύπους ή μορφές
ενασχόλησης με την πολιτική:
η πολιτική ως ευκαιριακή ενασχόληση (λ.χ. η συμμετοχή των ψηφοφόρων
στις εκλογές), η πολιτική ως πάρεργο με παροδική, μερική και πάντως όχι
αποκλειστική απασχόληση και η πολιτική ως «επάγγελμα».
Στην τελευταία περίπτωση εκείνος που απασχολείται με την πολιτική ζει
με αυτήν (με την έννοια της εσωτερικής αφιέρωσης και αφοσίωσης)
και ζει από αυτήν (με την περισσότερο υλική έννοια ότι έτσι προσπορίζεται
τις οικονομικές και πραγματικές συνθήκες της διαβίωσής του).
με αυτήν (με την έννοια της εσωτερικής αφιέρωσης και αφοσίωσης)
και ζει από αυτήν (με την περισσότερο υλική έννοια ότι έτσι προσπορίζεται
τις οικονομικές και πραγματικές συνθήκες της διαβίωσής του).
Η πολιτική ως ξεχωριστό «επάγγελμα» ή μάλλον λειτούργημα αποτελεί
ένα αναγκαίο επακολούθημα του τρόπου συγκρότησης της σύγχρονης κοινωνίας,
στο μέτρο που αυτή διέπεται από τη γενικότερη τάση για εκκοσμίκευση και
εκλογίκευση σε κάθε σφαίρα ή πεδίο της κοινωνικής πραγματικότητας.
ένα αναγκαίο επακολούθημα του τρόπου συγκρότησης της σύγχρονης κοινωνίας,
στο μέτρο που αυτή διέπεται από τη γενικότερη τάση για εκκοσμίκευση και
εκλογίκευση σε κάθε σφαίρα ή πεδίο της κοινωνικής πραγματικότητας.
Κατά συνέπεια, η τάση για «επαγγελματοποίηση» (professionalism),
ενώ κορυφώνεται σε ορισμένες από τις γνωστότερες κατηγορίες κοινωνικών
εξειδικεύσεων (όπως λ.χ. οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι μηχανικοί),
στην πραγματικότητα δεν αφήνει ανέπαφη καμία διάσταση ή πτυχή της
κοινωνικής ζωής.
ενώ κορυφώνεται σε ορισμένες από τις γνωστότερες κατηγορίες κοινωνικών
εξειδικεύσεων (όπως λ.χ. οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι μηχανικοί),
στην πραγματικότητα δεν αφήνει ανέπαφη καμία διάσταση ή πτυχή της
κοινωνικής ζωής.
Στο αναλυτικό σχήμα του Weber η πολιτική αποτελεί ένα ξεχωριστό «επάγγελμα»προκείμενου να μπορέσει να ελέγξει αποτελεσματικά
και να αντιπαλέψει όχι μόνο το μονοπώλιο της εξουσίας και της ισχύος
από κληρονομικούς άρχοντες ή τους εκάστοτε οικονομικά ισχυρούς παράγοντες,
αλλά επίσης για να μπορέσει να ελέγξει και να χαλιναγωγήσει τον «νέο Λεβιάθαν»:
τη δημόσια διοίκηση και τη γραφειοκρατία, αλλά και τις πάσης φύσεως
τεχνοκρατικά εξειδικευμένες οργανώσεις και υπηρεσίες που απειλούν
την ελευθερία και την αυτονομία των ανθρώπων.
και να αντιπαλέψει όχι μόνο το μονοπώλιο της εξουσίας και της ισχύος
από κληρονομικούς άρχοντες ή τους εκάστοτε οικονομικά ισχυρούς παράγοντες,
αλλά επίσης για να μπορέσει να ελέγξει και να χαλιναγωγήσει τον «νέο Λεβιάθαν»:
τη δημόσια διοίκηση και τη γραφειοκρατία, αλλά και τις πάσης φύσεως
τεχνοκρατικά εξειδικευμένες οργανώσεις και υπηρεσίες που απειλούν
την ελευθερία και την αυτονομία των ανθρώπων.
Αν η διοίκηση ως επάγγελμα αποτελεί μια αδήριτη ανάγκη της σύγχρονης
κοινωνικής ζωής, δεδομένου ότι η επαγγελματικά εξειδικευμένη και όχι βέβαια ερασιτεχνική διοίκηση συνοδεύεται από υψηλούς δείκτες αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας, κάτι το ανάλογο ισχύει και στην πολιτική.
κοινωνικής ζωής, δεδομένου ότι η επαγγελματικά εξειδικευμένη και όχι βέβαια ερασιτεχνική διοίκηση συνοδεύεται από υψηλούς δείκτες αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας, κάτι το ανάλογο ισχύει και στην πολιτική.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ο υπάλληλος (των οργανισμών και των υπηρεσιών
της γραφειοκρατίας) και ο πολιτικός βρίσκονται σε μια εξ αρχής και εξ αντικειμένου δυναμική ως αντιθετική σχέση.
της γραφειοκρατίας) και ο πολιτικός βρίσκονται σε μια εξ αρχής και εξ αντικειμένου δυναμική ως αντιθετική σχέση.
Ετσι «το να παίρνει θέση, να είναι παθιασμένος ira et studium είναι στοιχείο
του πολιτικού ηγέτη» υπογραμμίζει ο Weber. Αντίθετα, ο υπάλληλος οφείλει
να εκτελεί τα καθήκοντά του«sine ira et studio, δίχως μίσος ή πάθος, κι έτσι
δίχως συμπάθεια ή ενθουσιασμό».
Οφείλει, με άλλα λόγια, να αποφεύγει «εκείνο που ακριβώς ο πολιτικός,
ο ηγέτης και οι οπαδοί τους πρέπει πάντοτε και αναγκαστικά να κάνουν, δηλαδή
να μάχονται». Η τιμή και η αξιοπιστία του πολιτικού έγκειται, σημειώνει ο Weber,
«ακριβώς στην προσωπική του ευθύνη για ό,τι κάνει, μια ευθύνη που δεν μπορεί
και δεν πρέπει να αποσείσει ή να μετατοπίσει».
του πολιτικού ηγέτη» υπογραμμίζει ο Weber. Αντίθετα, ο υπάλληλος οφείλει
να εκτελεί τα καθήκοντά του«sine ira et studio, δίχως μίσος ή πάθος, κι έτσι
δίχως συμπάθεια ή ενθουσιασμό».
Οφείλει, με άλλα λόγια, να αποφεύγει «εκείνο που ακριβώς ο πολιτικός,
ο ηγέτης και οι οπαδοί τους πρέπει πάντοτε και αναγκαστικά να κάνουν, δηλαδή
να μάχονται». Η τιμή και η αξιοπιστία του πολιτικού έγκειται, σημειώνει ο Weber,
«ακριβώς στην προσωπική του ευθύνη για ό,τι κάνει, μια ευθύνη που δεν μπορεί
και δεν πρέπει να αποσείσει ή να μετατοπίσει».
Υπό το πρίσμα αυτό προκύπτει ότι ο καλός πολιτικός είναι ipso facto κακός υπάλληλος,
και η όποια «επαγγελματοποίηση» του πολιτικού δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγεί στην «υπαλληλοποίησή του».
και η όποια «επαγγελματοποίηση» του πολιτικού δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγεί στην «υπαλληλοποίησή του».
*αποσπάσματα από το σχ.βιβλίο-δοκίμιο «πολιτική ως επάγγελμα»
(Politik als Beruf)
*και σχ.ανάλυση εδώ:tovima.gr
(Politik als Beruf)
*και σχ.ανάλυση εδώ:tovima.gr
με μια από τις πιο καρποφόρες περιόδους της γερμανικής επιστήμης αλλά,
παράλληλα, και με περιόδους έντονης πολιτικής κρίσης.
Και οι δύο προοπτικές εκφράζονται στο έργο του.
Έχοντας σπουδάσει νομικά, ιστορία, οικονομικά και φιλοσοφία στα πανεπιστήμια
της Χαϊδελβέργης και του Βερολίνου, ο Weber θα στραφεί στην ακαδημαϊκή
σταδιοδρομία, αναλαμβάνοντας το 1895 την τακτική έδρα οικονομικής επιστήμης
στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ.
Η συμμετοχή του στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα της νεοσύστατης γερμανικής αυτοκρατορίας θα αναπτυχθεί παράλληλα με την επιστημονική του προοπτική.
Η αρχή του εικοστού αιώνα βρίσκει τον Weber απασχολημένο με μεθοδολογικές
εργασίες, καθώς και με διεξοδικές μελέτες θρησκευτικής κοινωνιολογίας,
από τις οποίες θα προκύψει και το γνωστότερο, ίσως έργο του
"Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού" (1905).
Στη δεκαετία πριν τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο θα εμπλακεί σε οξείες πολιτικές αντιπαραθέσεις όσον αφορά την πορεία του γερμανικού κράτους, αντιπαρατιθέμενος
σε διάφορους πολιτικούς φορείς, από τον εθνικιστικό Παγγερμανικό Σύνδεσμο μέχρι
το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα.
Παράλληλα έχει αναλάβει, από το 1909, την επιμέλεια του συλλογικού έργου
"Βασικό σχέδιο της κοινωνικής οικονομικής", για το οποίο και θα συντάξει
το θεμελιώδες εννοιολογικό πλαίσιο της τότε "νεαρής", κοινωνιολογικής επιστήμης.
biblionet.gr
----------------------------------------------
ΤΕΛΟΣ...
άς αναρωτηθούμε δυό τρία πραγματάκια,
1) ο ρόλος των πολιτικών είναι ενωτικός ή διαχωριστικός ως προς το λαό?
Μήπως η προσπάθειά τους αφορά τα περιορισμένα συμφέροντα
των οπαδών τους σε βάρος των "αντιπάλων"?
2) λειτουργώντας μέσα σ ένα κατεστημένο σύστημα η θεμελιώδης βάση
του οποίου είναι το κέρδος, πόσο ηθικός μπορεί να είναι
ο πολιτικός (και όλοι μας...)
3) σ ένα κόσμο που κυριαρχείται απόλυτα από τους χρηματοπιστωτικούς
φορείς κ θεσμούς, το πολιτικό σύστημα, πέρα από τον διαπλεκόμενο
ρόλο του με αυτούς τους φορείς και το να κρατά το λαό ελεγχόμενο,
παίζει αλήθεια κάποιο αποφασιστικό ρόλο?
Ή μήπως τα όριά του είναι εκεί που του επιτρέπει η παγκόσμια
δικτατορία του χρήματος?
*(βλέπε δημοψήφισμα: Λαός ΟΧΙ, κυβέρνηση ΝΑΙ)
---------------------------------------------------------------
i-rena
...ο Φρόιντ μιλούσε για
τα τρία «αδύνατα επαγγέλματα»,
του πολιτικού, του ψυχαναλυτή
και του εκπαιδευτικού...
i-rena
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου