Η μήτρα της ευφυΐας (και της βλακείας) ήταν ανέκαθεν αντικείμενο επιστημονικού σκυλοκαβγά: γεννήθηκαν ή έγιναν;
Ετσι βγήκαν από τα γεννοφάσκια τους ή τους γάνωσε το μυαλό
ο κόσμος όπου φύτρωσαν; Με δυο λόγια, η νόηση είναι κληρονομική (γονίδιο) ή επίκτητη (περιβάλλον).
Η σκέψη της σπουδαίας *Horney για το ζήτημα υπαγορεύεται μάλλον από
τα ουμανιστικά της αισθήματα: «αν το δέντρο μαραζώσει από την έλλειψη
του ήλιου, αν μείνει καχεκτικό από τη φτώχεια του εδάφους,
ποτέ δεν θα πούμε πως αυτή ήταν η πραγματική του φύση.
Και η απάντηση του **Cyrulnik, ενός από τους μετριοπαθέστερους της διαμάχης, έρχεται απροσδόκητα ειρωνική: «ο σκύλος μου μεγάλωσε σ’ ένα περιβάλλον όπου καθημερινά τραγουδιέται η Τόσκα, αλλά ποτέ δεν έμαθε να την τραγουδάει ο ίδιος». Η λαϊκή εμπειρία δεν έχει τέτοιου είδους διλήμματα: για την υποψήφια νύφη λένε «δες τη μάνα της για να δεις πώς θα γίνει», για το νήπιο
«φτυστός ο πατέρας του» και «τα μάτια σου έχει» ή «πήρε τη μύτη του παππού του, μακάρι να πάρει και το μυαλό του».
*Διονύσης Χαριτόπουλος "Εγχειρίδιο Βλακείας"
o "Εγχειρίδιο βλακείας" του Διονύση Χαριτόπουλου είναι ένα εγχειρίδιο αυτογνωσίας, μια συμπυκνωμένη φιλοσοφία ζωής με επίκεντρο τη νόηση και την κατανόηση, την ευφυΐα και την ανοησία, τη βλακεία και τον βλάκα. Τα σχετικά φαινόμενα εξετάζονται τόσο από την ιστορική και ανθρωπολογική τους πλευρά όσο και ως κλινικά συμπτώματα της σύγχρονης ζωής.
Ο ίδιος ο συγγραφέας σημειώνει με νόημα στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
"Επειδή όλοι υποτιμάμε τον αριθμό των ηλιθίων ανάμεσά μας και κάθε τόσο
μας αιφνιδιάζουν πρόσωπα "υπεράνω υποψίας" μάλλον πρέπει να ξανασυστηθούμε..."
Ο Διονύσης Χαριτόπουλος έχει κατανείμει τους πρωτότυπους αφορισμούς του
σε 88 ενότητες που αφορούν ισάριθμες περιπτώσεις/ διαπιστώσεις/ ερμηνείες
της ανθρώπινης βλακείας.
Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί από την αρχή ως το τέλος αλλά και δίχως προφανή σειρά όπως ακριβώς μια συλλογή ποιημάτων ή αποφθεγμάτων.
Karen Horney*
http://webspace.ship.edu/cgboer/horney.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου