Το «σπίτι της χανούμισσας», ένας αστικός μύθος στηριγμένος σε σπαράγματα μνήμης
–αφού η ιδιοκτήτρια ήταν ντονμές (εξισλαμισμένη Εβραία)–, νεοκλασικό κτίριο κηρυγμένο διατηρητέο, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα απόκεντρο, όρθιο ερείπιο αλλά ανθεκτικό και στους σεισμούς, κυκλωμένο από μύθους και αδιαφορία, με ιστορία καταχωνιασμένη σε βιβλιοθήκες και υπομνήματα αρχιτεκτόνων, ήταν το νεοκλασικό κτίριο στη Λεωφόρου Στρατού με Σαρανταπόρου που έκαψε η φασιστική ορδή στη διάρκεια του προχθεσινού συλλαλητηρίου.
Πολλοί Θεσσαλονικείς ανακαλούν τις τελευταίες ώρες μνήμες από σκιές «ιδιοκτητών» του
ή των τολμηρών που συνέχισαν να το κατοικούν για λίγο μετά τους σεισμούς του 1978,
όταν κρίθηκε κατεδαφιστέο, για να σωθεί στη συνέχεια (1982) ως διατηρητέο.
Το κτίριο αυτό χτίστηκε για μια γυναίκα, της οποίας η φλογερή ιστορία διασώθηκε μόνο
στα έντυπα της γραφειοκρατίας του δημοτολογίου, αλλά σίγουρα ήταν πολύ ξεχωριστή περσόνα αφού μέχρι το 1941, που πέθανε, παντρεύτηκε τρεις ξεχωριστούς άντρες.
–αφού η ιδιοκτήτρια ήταν ντονμές (εξισλαμισμένη Εβραία)–, νεοκλασικό κτίριο κηρυγμένο διατηρητέο, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα απόκεντρο, όρθιο ερείπιο αλλά ανθεκτικό και στους σεισμούς, κυκλωμένο από μύθους και αδιαφορία, με ιστορία καταχωνιασμένη σε βιβλιοθήκες και υπομνήματα αρχιτεκτόνων, ήταν το νεοκλασικό κτίριο στη Λεωφόρου Στρατού με Σαρανταπόρου που έκαψε η φασιστική ορδή στη διάρκεια του προχθεσινού συλλαλητηρίου.
Πολλοί Θεσσαλονικείς ανακαλούν τις τελευταίες ώρες μνήμες από σκιές «ιδιοκτητών» του
ή των τολμηρών που συνέχισαν να το κατοικούν για λίγο μετά τους σεισμούς του 1978,
όταν κρίθηκε κατεδαφιστέο, για να σωθεί στη συνέχεια (1982) ως διατηρητέο.
Το κτίριο αυτό χτίστηκε για μια γυναίκα, της οποίας η φλογερή ιστορία διασώθηκε μόνο
στα έντυπα της γραφειοκρατίας του δημοτολογίου, αλλά σίγουρα ήταν πολύ ξεχωριστή περσόνα αφού μέχρι το 1941, που πέθανε, παντρεύτηκε τρεις ξεχωριστούς άντρες.
«Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών- Εικονογραφία των εξοχών (1885-1912)»,
University Studio Θεσσαλονίκη 2014
Για τα μάτια της Χαζίζ Νιχάλ Ναζιφέ
Τέλη του 19ου αιώνα η περιοχή ήταν εκτός των τειχών και στην ανατολική πλευρά
είχε κατασκευαστεί άλλη μία λεωφόρος -όπως η αντίστοιχη των Εξοχών- η οποία
εκκινούσε από το σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το Γ΄ Σώμα Στρατού.
είχε κατασκευαστεί άλλη μία λεωφόρος -όπως η αντίστοιχη των Εξοχών- η οποία
εκκινούσε από το σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το Γ΄ Σώμα Στρατού.
Το κτίριο που κάηκε ανήκε στη Χαζίζ Νιχάλ Ναζιφέ, η οποία είχε γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη και παντρεύτηκε κατά σειρά με τους Σουκρί Μπέη, πασά του
Γεντί Κουλέ, Μουσταφά Εφέντη, γενικό εισαγγελέα Θεσσαλονίκης (1899), και
Ταφίκ Χαλίλ ή Χαλίλοβιτς (1918).
Χτίστηκε γι' αυτήν από τον δεύτερο άντρα της.
Γεντί Κουλέ, Μουσταφά Εφέντη, γενικό εισαγγελέα Θεσσαλονίκης (1899), και
Ταφίκ Χαλίλ ή Χαλίλοβιτς (1918).
Χτίστηκε γι' αυτήν από τον δεύτερο άντρα της.
Ο αρχιτέκτονας είναι άγνωστος και το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως το κομμάτι
της Σαρανταπόρου κατασκευάστηκε με την επίβλεψη του Βούλγαρου Μαστόρ Γιοβάνος.
της Σαρανταπόρου κατασκευάστηκε με την επίβλεψη του Βούλγαρου Μαστόρ Γιοβάνος.
Οταν η Χαζίζ αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα (1935-36), νοίκιασε χώρους
του αρχοντικού σε εβραϊκές, ελληνικές και ιταλικές οικογένειες.
του αρχοντικού σε εβραϊκές, ελληνικές και ιταλικές οικογένειες.
Μετά τον θάνατό της το κτίριο πέρασε στο Ελληνικό Δημόσιο, στη συνέχεια στο
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, αλλά ήταν και αντικείμενο διεκδίκησης από ιδιώτες.
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, αλλά ήταν και αντικείμενο διεκδίκησης από ιδιώτες.
Η «Εφ.Συν.» επικοινώνησε χθες με τον πρύτανη Αχιλλέα Ζαπράνη, ο οποίος δεν ήταν έτοιμος να απαντήσει σχετικά με το ιδιοκτησιακό και την τύχη των δικαστικών
διεκδικήσεων, υποσχέθηκε όμως ότι θα το ερευνήσει.
διεκδικήσεων, υποσχέθηκε όμως ότι θα το ερευνήσει.
...τελούσε υπό κατάληψη τα τελευταία 9-10 χρόνια από ομάδα
του αντιεξουσιαστικού χώρου και ήταν γνωστή ως
«Κατάληψη Libertatia», για την οποία δεν υπάρχει ούτε μία
αναφορά πως είχε δημιουργήσει οποιοδήποτε πρόβλημα
στην περιοχή. Ισα ίσα οι δηλώσεις των περιοίκων μετά την
πυρπόληση ήταν θετικές...
του αντιεξουσιαστικού χώρου και ήταν γνωστή ως
«Κατάληψη Libertatia», για την οποία δεν υπάρχει ούτε μία
αναφορά πως είχε δημιουργήσει οποιοδήποτε πρόβλημα
στην περιοχή. Ισα ίσα οι δηλώσεις των περιοίκων μετά την
πυρπόληση ήταν θετικές...
Στη βιβλιογραφία σχετικά με τη Θεσσαλονίκη, τόσο στη λογοτεχνία, όσο και
στα υπόλοιπα είδη του γραπτού λόγου, πολλά είναι τα έργα, που ξεχωρίζουν.
Από αυτά κάποια λίγα είναι τόσο σημαντικά, ένα τέτοιο βιβλίο είναι
«Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών» του Βασίλη Κολώνα,το οποίο μπορεί
να κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα, αλλά αποτελεί αντικείμενο εργασίας του
συγγραφέα για πάνω από 30 χρόνια.
Η έκδοση είναι άριστη. Υπάρχουν αμέτρητες φωτογραφίες, που μεταφέρουν
τον αναγνώστη με μοναδικό τρόπο στην εποχή του παρελθόντος και σε
μία Θεσσαλονίκη της οποίας την εικόνα νοσταλγούν πολλοί οι παλαιότεροι και
θαυμάζουν οι νεώτεροι.
Κείμενα ευανάγνωστα. Στο τέλος υπάρχουν οι πηγές των εικόνων, οι οποίες
προέρχονται από κρατικά αρχεία, οργανισμούς της Ελλάδος και του εξωτερικού,
ιδιωτικές συλλογές, έντυπα κα.
Επίσης υπάρχει ευρετήριο ονομάτων.
Τα κείμενα είναι σε στήλες. Εξαιρετική και αψεγάδιαστη δουλειά στο σύνολό της.
*περισσότερες λεπτομέρειες για το βιβλίο αυτό εδώ:
https://vivlioniki.wordpress.com/2016/07/29
...από...την κατάληψη libertatia...
πολιτική ανάλυση για το μακεδονικό ζήτημα...
http://i-rena.blogspot.gr/2018/01/libertatia.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου