Σελίδες

Σάββατο 17 Μαρτίου 2018

ΜΟΥΡΤΖΙΝΟΣ-ΤΡΟΥΠΑΚΗΣ ΕΝΑΣ ΑΦΑΝΗΣ ΗΡΩΑΣ


Ένας μεγάλος Καπεταναίος αλλά και ξεχασμένος από τη συμβατική ιστορία που μας "πασάρουν" και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση και απελευθέρωση του Έθνους από τους Τούρκους το 1821 ήταν και ο Μούρτζινος ή Τρουπάκης.
Η Αρχή της Επανάστασης Για τις τελευταίες προετοιμασίες της κήρυξης της Επανάστασης του '21 ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, γιός του Θεόδωρου, γράφει: 
"Αναπτυσσομένης της ιδέας περί της Επαναστάσεως, ο σπινθήρ της Ελευθερίας ήναπτε 
τον ενθουσιασμό των Ελλήνων, οίτινες διενοούντο περί της ενάρξεως του πολέμου. 
Όθεν την 17ην Μαρτίου (1821) οι πρόκριτοι της Μάνης συνεννοήθησαν να λάβωσι 
τα όπλα κατά των Τουρκών." 
Πράγματι την 17ην Μαρτίου του 1821 συγκεντρώθηκαν στην Αρεόπολη (Τσίμοβα) οι πρόκριτοι της Μάνης και όλοι οι ένοπλοι Μανιάτες με αρχηγό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (είχε εκλεγεί αρχηγός από τη Συνέλευση των Κιτριών) και ορκίστηκαν κάτω από το λάβαρο του Αγώνα, που το στήσανε προ του ιερού ναού των Ταξιαρχών "Νίκη ή Θάνατος", κηρύσσοντας την έναρξη της Επαναστάσεως. 
Στη συνέχεια ξεκίνησαν για την Καλαμάτα ειδοποιώντας και τα λοιπά επαναστατικά στρατεύματα της Μάνης, όσα ευρίσκοντο εκτός της Αρεόπολης, να συγκεντρωθούν σε ορισμένα σημεία για να βαδίσουν όλοι μαζί προς κατάληψη και απελευθέρωση της Καλαμάτας. 
Ο Ι. Θ. Κολοκοτρώνης στα Ελληνικά Υπομνήματα γράφει: 

Ελληνικά υπομνήματα, ήτοι επιστολαί και διάφορα έγγραφα αφορώντα την Ελληνικήν Επανάστασιν από 1821 μέχρι 1827
"...κατά δε την 23ην Μαρτίου οι Μαυρομιχαλαίοι, Μούρτζινοι και λοιποί πανστρατιά εισήλθαν εις Καλαμάς, ότε αμαχητεί παρεδόθη ο Βοεβόδας μεθ' όλων των εκεί
ευρεθέντων Τούρκων υπέρ των 150..."


Αποτέλεσμα εικόνας για Φώτιο Χρυσανθόπουλο ή Φωτάκο
Από το Φώτιο Χρυσανθόπουλο ή Φωτάκο μαθαίνουμε πολλά ονόματα αγωνιστών 
που εισέβαλαν τότε στην Καλαμάτα: 
"Πρώτοι λοιπόν εισήλθον κατά την 22αν Μαρτίου 1821 εις τας Καλάμας, οι Σταυριανός Καπετανάκης, Ιωάννης Ν.Καπετανάκης, Μιχαήλ Ν.Καπετανάκης, Ηλίας Π.Μαυρομιχάλης. Ταυτοχρόνως ήλθον ο Γαλάνης Κουμουνδουράκης, την δέ πρωίαν της 23ης Μαρτίου ήλθον ο Κατσής Μαυρομιχάλης, ο Ηλίας Κατσάκος-Μαυρομιχάλης, τη ιδία δε ημέρα ήλθον ο Γεώργιος Καπετανάκης, ο Ιωάννης Καπετανάκης, ο Παναγιώτης και Διονύσιος Μούρτζινοι, ο Παναγιώτης Μπουκουβαλέας, ο Γεώργιος Ντουράκης, ο Παναγιώτης Ντουράκης, ο Παναγιώτης Βενετσανάκος και άλλοι πολλοί. Αυτοί ήσαν με τον Θ.Κολοκοτρώνην. '
Ακολούθως ήλθον ο Πανάγος Κυβέλος, Νικόλαος Χριστέας, Ηλίας Χρυσοσπάθης, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης Κουτράκος, Χριστόδουλος Καπετανάκης, Κωνσταντίνος Πιεράκος, Δημήτριος Πουλικάκος, Θεόδωρος Μεσικλής, Ιωάννης Γρηγοράκης, ο Σκλαβούνος από τον Πύργο της Μάνης και ο Πιέρος Βοϊδής.
Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης ίδρυσε αμέσως με τους προεστούς τη λεγόμενη Μεσσηνιακή Γερουσία και στις 28 Μαρτίου εξέδωσε διακήρυξη προς τις Ευρωπαϊκές Αυλές, την οποία υπέγραψε ο ίδιος σαν αρχιστράτηγος και τα άλλα μέλη της Γερουσίας ήτοι τους: Ιωάννη και Γεώργιο Καπετανάκη, Νικ. Χρηστέα, Π. Κυβέλο, Ιωαννη Κατσή - Μαυρομιχάλη, Κ. Κουτράκο, Π. Μούρτζινο, Π. Πατριαρχέα, Π. Πικουλάκη και Π. Λογοθέτη. Μετά την κατάληψη της Καλαμάτας οι επαναστατημένοι οπλαρχηγοί χωρίστηκαν σε τρεις φάλλαγγες.

Αποτέλεσμα εικόνας για απομνημονεύματα του ο Θ.Κολοκοτρώνη
Να πως περιγράφει στα απομνημονεύματα του ο Θ.Κολοκοτρώνης 
τα γεγονότα που ακολούθησαν: 
"Εις τας 23 Μαρτίου επιάσαμεν τους Τούρκους εις την Καλαμάτα, τον Αρναούτογλου σημαντικόν Τούρκον της Τριπολιτσάς. Είμεθα 2.000 Μανιάτες, ο Πετρόμπεης, ο Μούρτζινος, Κυβέλος. Δυτική Σπάρτη 100 ήτον οι Τούρκοι μαζεμένοι, ως 10.000 η φήμη τους μεγάλη.
Η Ανατολική Σπάρτη εκινήθη την ίδια ώρα. Ο Τζαννετάκης με την Κακοβουλία εκκινήθη δια τον Μυστρά. Οι Τούρκοι της Μπαρδούνιας και Μυστρά υπάγουν, τραβιούνται εις την Τριπολιτσά. Οι Τούρκοι είχαν βάλει την υποψία, επροσκάλεσαν προεστούς και δεσποτάδες και αυτοί επήγαν. Ήταν έμβα του Μαρτίου. Δεν τους εσκότωσαν. Οι Σπαρτιάται αφού επήραν λάφυρα, προχωρούν και πολιορκούν τη Μονεμβασιά. Εις την Καλαμάτα εκάμαμε συνέλευσην, πόθεν να πρωτοκινήσωμεν τα στρατεύματα. Οι Καλαματιανοί εκατάφεραν τον Μπέη να πάμε εις την Κορώνη δια να μη βάλουν σπαθί οι Τούρκοι εις τους Χριστιανούς, εγώ δεν εστέρχθηκα, είπα να πάμε εις την παλαιάν Αρκαδία, εις το κέντρο, δια να βοηθούμε τους άλλους. Του Μούρτζινου αρρώστησε το παιδί του, ο Διονύσιος, και έτσι δεν εκίνησαν όλοι οι Μανιάτες, έλαβα 200 από αυτόν και 70 από τον Μπέη με τον καπετάν Βοϊδή και με 30 δικούς μου εγένηκαν 300, και έκοψα ευθύς δύο σημαίες με σταυρό και εκίνησα".
Η πρώτη μάχη - Καρύταινα, 27/3/1821
Με το ξεκίνημα του αγώνα ο Κολοκοτρώνης επήρε βοήθεια οκτακόσιους (800) Μανιάτες από τον Παναγιώτη Τρουπάκη Μούρτζινο, πατρικό του φίλο στην Καρδαμύλη όπου έμενε στον πύργο του αρκετό καιρό από τις αρχές του 1821 προετοιμάζοντας την Επανάσταση. 

Ο Μούρτζινος τούδωσε καιτριακόσιους (Ανδρουβιστινούς Μανιάτες) με αρχηγό τον ανεψιό του Παναγιώτη Τρουπάκη - Μπουκουβαλέα, δυνατό πολεμιστή, όλους τους παλικάρια, που είχε γυμνάσει ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης όταν έμενε στην Καρδαμύλη.
Συγκρίνοντας τις δύο μεγάλες οικογένειες έλεγε: "Ο Μαυρομιχάλης είχε τ' όνομα Μπέης, αλλά ο Μούρτζινος είχε την δύναμιν"
(Τερτσέτη Απομνημονεύματα σελ.98)

Αποτέλεσμα εικόνας για Τερτσέτη Απομνημονεύματα

Αν δεν υπήρχε Κολοκοτρώνης και Μούρτζινος η Επανάσταση 
δεν θα ξεκίναγε τότε από την Καλαμάτα
(Δίπτυχο της Εθνεγερσίας Β. Πατριαρχέα σελ. 31).
Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας, αυτούς τους τριακόσιους (300) επήρε ο Αρχηγός του Μεγάλου Αγώνα με επικεφαλής τον Παναγιώτη Τρουπάκη Μπουκουβαλέα και διεξήγαγε την πρώτη νικηφόρο μάχη της Επανάστασης του '21, την μάχη της Καρύταινας.
Ήσαν τριακόσιοι όσοι και του Λεωνίδα και συγκρούσθηκαν με χίλιους οκτακόσιους (1.800) Τούρκους στο στενό του Αγ. Αθανασίου της Καρύταινας. Οι Τούρκοι βλέπουν τα στενά πιασμένα. Είναι όλοι τους καλά αρματωμένοι. Υπερασπίζουν τη ζωή τους, πολεμούν λυσσασμένα. Είναι το πρώτο ντουφέκι του εικοσιένα. Οι Μανιάτες μάχονται ηρωικά. Ανασταίνουν εκεί μετά από τόσους αιώνες την παλιά τους δόξα της στρατιωτικής τους αρετής. Πολεμούν ξεταμπούρωτοι. Όρθιοι, θεριά. Ο Κολοκοτρώνης δεν θα ξεχάσει την παλικαριά τους, κι' έλεγε στην αφήγηση του <<ότι οι Μανιάτες έκαναν ένα πόλεμο που εμιμήθηκαν τους τριακόσιους του Λεωνίδα>>. Κτυπούν τους Τούρκους από μπροστά. Από πίσω έχουν φθάσει οι Ανδριτσάνοι με αρχηγό τον Χριστόπουλο. Φθάνουν και οι Πλαπουταίοι. Οι Τούρκοι απεγνωσμένα διπλασιάζουν την ορμή τους. Από το Σώμα του Κολοκοτρώνη πέφτει ηρωικά, νεκρός ο Πέτρος Φασέας γαμπρός του Παναγή Τρουπάκη - Μπουκουβαλέα και πρωτοπαλίκαρό του.
*(Ο Γέρος του Μωρηά Σ. Μελά σελ. 154)

Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ
Ο Πέτρος Φασέας εφονεύθη κατά την πρώτη σύγκρουση του εκστρατευτικού Σώματος 
των Μανιατών με τους Τούρκους στην Καρύταινα. Ανεγνωρίσθη Υπαξιωματικός Β' τάξεως ******
*(Αριθ. Μητρώου 4597 "Δίπτυχον της Εθνεγερσίας" Β. Πατριαρχέα σελ. 729)
Σκοτώθηκε στην πρώτη μάχη της Επανάστασης.
Λαβώθηκαν και δύο άλλοι αρχηγοί Βοϊδής και Δουράκης.
Ο Κολοκοτρώνης βλέποντας την ανέλπιστη βοήθεια, εν τω μεταξύ έχουν φθάσει κι' άλλοι, το ντουφέκι ανάβει δυνατότερο, έχει βραχνιάσει από τις φωνές, χτυπάει τους Τούρκους από μπροστά. Οι Τούρκοι τα χάνουν, βγαίνουν κι' άλλοι από το κάστρο της Καρύταινας για να τους βοηθήσουν. Οι Έλληνες κτυπούν, οι Τούρκοι απελπισμένοι, σκοτώνονται, χτυπημένοι από παντού, πεντακόσιες ψυχές χάθηκαν. Άλογα και άλλα λάφυρα παίρνουν οι Έλληνες. 
Η νίκη τους χαμογελάει στη χαραυγή του Αγώνα
*(ο Γέρος του Μωρηά Σ. Μελά σελ. 155)
Ο Παναγής Τρουπάκης - Μπουκουβαλέας αρχηγός του εκστρατευτικού Σώματος των Μανιατών επροβιβάσθη εις Ταγματάρχην. Ο Κολοκοτρώνης εζήτησε την προαγωγή του αναγνωρίσας τις πολλές εκδουλεύσεις του και την μεγάλη συμβολήν του στον Αγώνα. Στο φάκελλό του που βρίσκεται στο Αρχείο Αγωνιστών της Εθνικής Βιβλιοθήκης φέρεται ότι απεστρατεύθη το 1831 ως χιλίαρχος.
*("Οι Παλαιολόγοι της Καρδαμύλης" Γ. Μαραβελέα σελ. 133).
Ένα έγγραφο με ημερομηνία 27-9-1779 μας πληροφορεί πώς ολόκληρη η περιουσία του Κουτήφαρη κατασχέθηκε για καθυστερημένους φόρους και δόθηκε στο διερμηνέα του Οθωμανικού Στόλου Νικόλαο Μαυρογένη. Από το Μεγάλο Δραγουμάνο ο νέος Μπέης Μιχαήλ Τρουπάκης, Μούρτζινος την αγόρασε πληρώνοντας του 7.550 γρόσια. Αλλά και αυτός δεν τα πήγε καλά με τους Τούρκους.
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Μάνη μεταξύ των "δυνατών" οικογενειών συνεχίστηκε με έξαρση και επί των ημερών της ηγεμονίας του. Οι περισσότεροι καπετάνιοι αρνούνταν να δεχθούν διαταγές. Εξακολούθησαν να προσφέρουν στους κλέφτες της Πελοποννήσου άσυλο και να συμμετέχουνστις επιδρομές τους εναντίον των Τούρκων.
Όλα αυτά κατέστησαν ύποπτο το Μπέη και οι Τούρκοι αποφάσισαν την εξόντωση του. 
Στο τέχνασμα που σκέφτηκαν για την παγίδευσή του πήρε μέρος ο διερμηνέας του στόλου Νικόλαος. Μαυρογένης, ο οποίος κατέπλευσε το 1782 στην Καρδαμύλη και κάλεσε το Μιχάλμπεη στη ναυαρχίδα σε γεύμα.
Μόλις όμως ο Μιχάλμπεης Τρουπάκης και τα δυο παιδιά του, ο Πέτρος κι ο Βενετσάνος, μπήκαν στο καράβι, ο στόλος απέπλευσε και πήγε στη Μυτιλήνη όπου και τον κρέμασαν με τον γιο του Πέτρο. Τον άλλο του γιο, τον Βενετσάνο, οι Τούρκοι τον πήραν στην Πόλη και εκεί τον σκότωσαν.
Η καταγωγή* του Μιχάλμπεη ή Μούρτζινου ήταν μεγάλη, 
από τον κλάδο των Παλαιολόγων του Μυστρά.

Ἔτζι λοιπὸν εἰς τὰς 3 Ἰανουαρίου ἀνεχώρησα ἀπὸ τὴν Ζάκυνθον, καὶ εἰς τὰς 6 Ἰανουαρίου ἔφθασα εἰς τὴν Σκαρδαμούλα εἰς τοῦ πατρικοῦ μου φίλου Καπετὰν Παναγιώτη Μούρτζινου. Τὸ κίνημά μας ἔγεινε εἰς τὰς 22 Μαρτίου εἰς τὴν Καλαμάταν. Ἀπὸ τὰς 6 τοῦ Ἰανουαρίου ἕως εἰς τὰς 22 Μαρτίου, ἐπροσπάθησα, ἐνέργησα εἰς τὴν Μάνην νὰ ἐνώσωμεν διάφορα σπήτια Μανιάτικα κατὰ τὴν συνήθειάν τους, καὶ τοὺς ἐνώσαμεν, τοὺς ἀδελφώσαμεν" - Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη.

Στις 6.1.1821 έρχεται στη Καρδαμύλη από τη Ζάκυνθο, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και φιλοξενείται στο αρχοντικό του Καπετάν Παναγιώτη Τρουπάκη, γνωστό με το όνομα Μούρτζινος, που μαζί με τον γιο του Διονύσιο, ήταν μέλη της Φιλικής Εταιρίας.
Με αυτούς και άλλους Μανιάτες οπλαρχηγούς σχεδιάστηκε η επανάσταση κατά της Τουρκικής δουλείας. Ως γενάρχης των Τρουπάκηδων – Μούρτζινων θεωρείται ο Μιχαήλ Παλαιολόγος, ο οποίος φέρεται πως εγκαταστάθηκε στη περιοχή στα τέλη του 17ου αιώνα. Το επίθετο Μούρτζινος ήταν παρωνύμιο.


Τη μεγαλύτερη περίοδο του αγώνα Υπουργός Στρατιωτικών διετέλεσε ο Διονύσιος Μούρτζινος, Μανιάτης οπλαρχηγός από τη Καρδαμύλη.

Ο Θ. Κολοκοτρώνης έφθασε στην Καρδαμύλη στις 6 Ιανουαρίου 1821 και απ΄εκεί, περιμένοντας διαταγές, προετοίμαζε τον αγώνα σε συνεργασία με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τους άλλους πρόκριτους και αρχηγούς της Μάνης. Οι Μανιάτες με επικεφαλής τον ηγεμόνα τους και με την συμμετοχή του Κολοκοτρώνη και των άλλων καπεταναίων της Μάνης, ξεκίνησαν στις 17 Μαρτίου 1821 από την Αρεόπολη και εισέβαλαν στη Μεσσηνία και απελευθέρωσαν την Καλαμάτα για να κηρύξουν από εκεί την έναρξη του αγώνα στις 23 Μαρτίου 1821.
Παράλληλα οι Μανιάτες της Ανατολικής Μάνης, αφού κατάρτισαν άλλα σώματα με αρχηγούς τους Γρηγοράκηδες, Τζανετάκηδες, Κοσσονάκους και Πετροπουλάκηδες, εισχώρησαν στη Λακεδαίμονα και την περιοχή της Μονεμβασίας και μετά από πολύμηνη πολιορκία κυρίευσαν στο κάστρο της (23 Ιουλίου 1821).
Ακολούθησαν οι πρώτες νίκες υπο τον Θ.Κολοκοτρώνη στο στενό του Αγίου Αθανασίου και στο Βαλτέτσι που υπήρξε η αρχή για νέες επιχειρήσεις, με τελική συνέπεια την άλωση της Τριπολιτσάς.
Εντός της Μάνης επίσης οι Μανιάτες έλαβαν ενεργά μέρος σ΄όλη τη διάρκεια 
του αγώνα και σε κάθε γωνιά της ελληνικής γής. Ακόμα κι αυτόν τον Ιμπραήμ, έτρεψαν σε φυγή από τη Μάνη μετά την πανωλεθρία του στη Βέργα του Αλμυρού 
(21-24 Ιουνίου 1826), στο Διρό (25 Ιουνίου 1826), Πολυάραβο (28 Αυγούστου 1826) 
και σ΄άλλες μάχες κοντά στα όρια της Μάνης.
Σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα πήραν ενεργά μέρος 11.000 Μανιάτες, από τους οποίους 
οι 7.000 φέρονται γραμμένοι σε επίσημους καταλόγους. 
Πολλοί απ΄αυτούς τιμήθηκαν αργότερα με το Αριστείο των Αγωνιστών, άλλοι κατέλαβαν κατώτερα και ανώτερα στρατιωτικά αξιώματα και τέλος σε αρκετούς απονεμήθηκαν τιμές 
για τις ανδραγαθίες και τις άλλες υπηρεσίες που προσέφεραν στον Αγώνα.
~
...υπάρχει ένα βιβλιοπολείο "Παλαιοπολείο"  στην Αθήνα
Τζαβέλα 3 - Εξάρχεια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου