Τα ελληνικά καφενεία....

  

....όπως και τα καφέ σ' όλη την Ευρώπη, αποτελούσαν ανέκαθεν κοινωνικό θεσμό. 

Είχαν συνδεθεί με τη ζωή του νεοέλληνα και ήταν κέντρο της κοινωνικής 
και πολιτισμικής ζωής της Αθήνας. ....

Στην πελατεία τους περιλαμβάνονταν πολλές διασημότητες των τεχνών, 
της λογοτεχνίας και της πολιτικής. Εδώ διαμορφώνονταν καλλιτεχνικές παρέες, 
ανταλλάσσονταν ιδέες και προωθούνταν νέα ρεύματα στη λογοτεχνία και την τέχνη. 
Ήταν επίσης τόπος συνάντησης για πολιτικές συζητήσεις, αλλά 
και πολιτικής αντιπαράθεσης. Τα καφενεία της Πλατείας Συντάγματος 
αποτελούσαν το ευνοούμενο κέντρο διαβούλευσης των ψηφοφόρων 
και των πολιτευτών τους και θεωρούνταν "προθάλαμοι της Βουλής".

Ανάμεσα στα ιστορικά καφενεία της Αθήνας, που δεν υπάρχουν σήμερα, 
ήταν το φημισμένο καφενείο του "Ζαχαράτου" (ιδρ. 1888) στο ισόγειο 
της οικίας Βούρου, γωνία των οδών Σταδίου και Βασ. Γεωργίου Α', 
όπου έχει ανεγερθεί σήμερα το ξενοδοχείο "Athens Plaza". 
Θαμώνες του ήταν, μεταξύ άλλων, ο Παλαμάς, ο Ψυχάρης, ο Ξενόπουλος, 
ο Δροσίνης, ο Ροϊδης, ο Σουρής και ο Ζαν Μωρεάς. 
Το καφενείο του "Ζαχαράτου", λόγω της έντονης πολιτικής παρουσίας 
και των πολιτικών συζητήσεων που καθημερινά διεξάγονταν σ' αυτό, 
είχε χαρακτηρισθεί ως "το δεύτερον και πιο ελεύθερον κοινοβούλιον".


Άλλο ιστορικό καφέ-ζαχαροπλαστείο της Αθήνας ήταν 
το Καφενείο του "Ζαβορίτη", που στεγαζόταν στο ισόγειο της οικίας 
Ανδρέα Κορομηλά, ενός νεοκλασικού αρχοντικού που κτίστηκε 
στα 1850-1853 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Παναγή Κάλκου. 
Βρισκόταν στη γωνία της οδού Ερμού με την Πλατεία Συντάγματος 
και κατεδαφίστηκε το 1960. Στη θέση του ορθώνεται σήμερα 
το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Τα "Ηνωμένα Βουστάσια" στην περιοχή των Χαυτείων επί της οδόυ 
Πανεπιστημίου 56 (όπου υψώνεται σήμερα το ξενοδοχείο "Τιτάνια") 
ήταν δημοφιλές φιλολογικό, δημοσιογραφικό και καλλιτεχνικό κέντρο 
και όπως αναγράφεται σε διαφήμιση του καταστήματος (1911) "
όλαι αι πνευματικαί Αθήναι, αι Αθήναι της αριστοκρατίας του πνεύματος 
συχνάζουν στα "Ηνωμένα Βουστάσια". 
Τακτικοί θαμώνες στα "Ηνωμένα Βουστάσια" ήταν, μεταξύ άλλων, 
ο Ιωάννης Κονδυλάκης, ο Σπύρος Μελάς, ο Διονύσιος Κόκκινος, 
ο Λάμπρος Πορφύρας και ο Κώστας Βάρναλης.


Ανάμεσα στα πολλά παλαιά και με ιστορία καφενεία της Αθήνας, που δεν 
υπάρχουν σήμερα, ήταν ακόμη το καφενείο του "Γαμβέττα", που στεγαζόταν 
στο κτίριο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στη συμβολή της 
οδού Κοραή με την Πανεπιστημίου, το "Βυζάντιον" της Πλατείας Κολωνακίου, 
που στεγαζόταν σ' ένα παλαιό νεοκλασικό κτίριο με θαμώνες του, ανάμεσα 
σ' άλλες προσωπικότητες, τον Γεώργιο Παπανδρέου, την Ελένη Βλάχου 
και το Μάνο Χατζηδάκι, το "Μπραζίλιαν" της οδού Βουκουρεστίου, στέκι 
του Κώστα Ταχτσή και του Αλέκου Φασιανού, το "Ηραίον" στη συμβολή 
των οδών Αγίου Μελετίου και Πατησίων, προσφιλές στέκι του Οδυσσέα Ελύτη, 
το καφέ-ζαχαροπλαστείο του "Φλόκα" επί της οδού Πανεπιστημίου, 
δίπλα ακριβώς σ' αυτό του "Ζόναρ'ς", το καφενείο του "Λουμίδη", 
γνωστό ως "Το Πατάρι του Λουμίδη", επί της οδού Σταδίου, καθώς 
και το απέναντι σ' αυτό "Πέτρογκραντ", κι ακόμη το "Πικαντίλλυ" 
και του "Τσίτα" δίπλα στη Στοά Νικολούδη στην οδό Πανεπιστημίου, 
και του "Απότσου" στη στοά της οδού Πανεπιστημίου αριθ. 10. 
Μπέσσυ Μέρμηγκα


  

*οι φωτογραφίες από Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ καί το άλμπουμ "καφενεία"