180 χρόνια...Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

...«κλείνει» φέτος  το ΕΜΠ με εμβληματική προσφορά στην πνευματική και
τη γενικότερη τεχνολογική, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη της χώρας. 
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποτελεί το πιο παλαιό και πιο φημισμένο 
Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδας στον τομέα της τεχνολογίας. 
Είναι, επίσης, στενά συνδεδεμένο με τους μεγάλους αγώνες του λαού μας για 
Ανεξαρτησία, Δημοκρατία και Κοινωνική Πρόοδο.

Το Πολυτεχνείο ιδρύεται τρίτο κατά χρονολογική σειρά, μετά το Καποδιστριακό 
Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 
(η ισοτιμία του με το ΕΚΠΑ αναγνωρίσθηκε το 1914). 
Με βασιλικό διάταγμα, λοιπόν, το 1837, ιδρύεται Τεχνικό Σχολείο, σχολείο τεχνιτών, 
το οποίο άρχισε τη λειτουργία τον επόμενο χρόνο. Είχε τον τίτλο Βασιλικό Σχολείο 
των Τεχνών, και ουσιαστικά ήταν μία κυριακάτικη τεχνική σχολή που κατάρτιζε 
τους τεχνίτες (μαστόρους, οικοδόμους, αρχιμαστόρους). 
Σύντομα έγινε γνωστό ως «Πολυτεχνείο».

Από το σχολείο των τεχνιτών προήλθε το σημερινό Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 
Αρχικά λειτουργεί μόνο Κυριακές και εορτές-αργίες, προσφέροντας μαθήματα σε 
όσους επιθυμούν να μορφωθούν ως αρχιτεχνίτες στην αρχιτεκτονική. 
Η συμμετοχή των μαθητών ήταν μεγάλη και έτσι, την άνοιξη του 1840 προστίθεται 
και Σχολείο καθημερινής λειτουργίας, ενώ πληθαίνουν και επεκτείνονται τα μαθήματα. 
Τότε, το Πολυτεχνείο εγκαταστάθηκε σε δικό του κτήριο, στην οδό Πειραιώς. 
Σύμβολό του Πολυτεχνείου είναι ο Προμηθέας, εκείνος που έμαθε στους ανθρώπους 
κάθε Τέχνη, όπως αναφωνεί στο έργο του Αισχύλου ο Προμηθέας Δεσμώτης.

Το σχολείο αυτό λειτούργησε με την αρχική μορφή του μέχρι το 1843. 
Μετά το σύνταγμα του 1844 το σχολείο διαμορφώθηκε σε ίδρυμα, όπου η παράδοση μαθημάτων ήταν πια καθημερινή και χωρίστηκε σε δύο τμήματα: των Βιομηχανικών 
και των Καλών Τεχνών. 
Σταθμό στην εξέλιξη της λειτουργίας του ΕΜΠ αποτελεί το 1863, οπότε έγινε 
ριζικότερη αναδιοργάνωση του ιδρύματος. Το 1862 άρχισε η κατασκευή του κτιρίου 
το οποίο σήμερα ονομάζεται Κτήριο Αβέρωφ από τον αρχιτέκτονα Λύσανδρο Καυταντζόγλου. 
Το 1870 ο Γεώργιος Αβέρωφ, λόγω των δαπανών που χρειαζόταν η κατασκευή 
του κτιρίου, συγχρηματοδότησε τις εργασίες. Ο Καυταντζόγλου παραιτήθηκε από 
την επίβλεψη της κατασκευής την ίδια χρονιά, λόγω των αυθαιρεσιών της επιτροπής κατασκευής του κτιρίου. Το 1871, αρχίζει η μετεγκατάσταση του Σχολείου στα τότε καινούργια -και σήμερα ιστορικά– κτήρια, επί της οδού Πατησίων.

Με νόμο του 1914, το Ίδρυμα καθιερώνεται ως «Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο». 
Το 1873 εγκαταστάθηκε στα μισοτελειωμένα ακόμη κτίρια της οδού Πατησίων και ονομάστηκε «Eθνικό Mετσόβιο Πολυτεχνείο» προς τιμή των μεγάλων ευεργετών 
Γεωργίου Aβέρωφ, N. Στουρνάρη, E. Tοσίτσα, των οποίων η γενέτειρα ήταν 
το Mέτσοβο. Η κατασκευή ολοκληρώθηκε τελικά το 1878. 
Την περίοδο 1903-1916 έγιναν εργασίες επέκτασης του κτιρίου. 
Το 1887 προήχθη σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα. 
Το 1914 το ίδρυμα μετονομάστηκε σε Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και αποτελείτο 
από 4 σχολές: Πολιτικών Μηχανικών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων 
Μηχανικών και Τηλεγραφομηχανικών.

Το 1917 ολοκληρώνεται η τελευταία του μεγάλη μεταρρύθμιση όταν με ειδικό νόμο, 
αποκτά πέντε Ανώτατες Σχολές: Πολιτικών Μηχανικών, Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων, Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Χημικών Μηχανικών και Τοπογράφων Μηχανικών. 
Αρκετά αργότερα ιδρύθηκε η σχολή μηχανικών μεταλλείων – μεταλλουργών και 
η σχολή ναυπηγών μηχανικών. Τέλος, στο ακαδημαϊκό έτος 1999-2000 ξεκίνησε 
η λειτουργία της σχολής εφαρμοσμένων μαθηματικών και φυσικών επιστημών.

Το Πολυτεχνείο έγινε σταθμός και σύμβολο στη σύγχρονη νεοελληνική Ιστορία 
κατά τη διάρκεια του Νοέμβρη του 1973, οπότε αποτέλεσε επίκεντρο των 
διαδηλώσεων των φοιτητών εναντίον της Χούντας των Συνταγματαρχών. 
Έγινε μια απ’ τις κυριότερες αιτίες διάλυσης του δικτατορικού καθεστώτος. 
Η αντίσταση των φοιτητών στις 14-15-16 Νοέμβρη 1973, έκανε το Πολυτεχνείο 
σύμβολο αγώνα ενάντια στη δικτατορία. 
Τα τανκς εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο στις 17 Νοεμβρίου. 
Η 17η Νοεμβρίου είναι μία μέρα μνήμης για τους αγωνιστές.

Τα τελευταία χρόνια το Πολυτεχνείο περιλαμβάνεται μεταξύ των πρώτων 100 
πανεπιστημίων στον κόσμο και των 30 της Ευρώπης. 
Στο ιστορικό συγκρότημα της οδού Πατησίων φιλοξενούνται σήμερα η Σχολή 
Αρχιτεκτόνων Μηχανικών καθώς και ορισμένες δραστηριότητες της Σχολής 
Πολιτικών Μηχανικών (στο κτίριο Γκίνη), αλλά και της Ανωτάτης Σχολής 
Καλών Τεχνών. 
Διαθέτει 9 Σχολές 
512 μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού, 
231 μέλη Ειδικού Διδακτικού και Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού, 
175 μέλη Ειδικού Τεχνικού Προσωπικού, 
4.090 εξωτερικούς συνεργάτες και 
περίπου 12.700 φοιτητές και θεωρείται το κορυφαίο τεχνολογικό Ίδρυμα 
στην Ελλάδα, με διεθνές κύρος και αναγνώριση.

elculture.gr