Tο σύνδρομο της γνωστικής δυσλειτουργίας είναι αντίστοιχο του Αλτσχάιμερ
στους ανθρώπους και υπεύθυνο για πολλές από τις περίεργες συμπεριφορές
που μπορεί να παρατηρήσετε σε έναν γέρικο σκύλο ή γάτα.
Ο εγκέφαλός τους υποβάλλεται σε σειρά αλλαγών, οι οποίες καταλήγουν στην
απώλεια διανοητικών ικανοτήτων που σχετίζονται με τη σκέψη, την αναγνώριση,
τη μνήμη και τη μάθηση. Επίσης διαταράσσεται ο κύκλος του ύπνου τους:
εμφανίζουν υπερκινητικότητα κατά τη διάρκεια της νύχτας και υπνηλία την ημέρα.
στους ανθρώπους και υπεύθυνο για πολλές από τις περίεργες συμπεριφορές
που μπορεί να παρατηρήσετε σε έναν γέρικο σκύλο ή γάτα.
Ο εγκέφαλός τους υποβάλλεται σε σειρά αλλαγών, οι οποίες καταλήγουν στην
απώλεια διανοητικών ικανοτήτων που σχετίζονται με τη σκέψη, την αναγνώριση,
τη μνήμη και τη μάθηση. Επίσης διαταράσσεται ο κύκλος του ύπνου τους:
εμφανίζουν υπερκινητικότητα κατά τη διάρκεια της νύχτας και υπνηλία την ημέρα.
Γενικά συμπτώματα και σημάδια
Η απώλεια της ακοής είναι από τα πρώτα εμφανιζόμενα συμπτώματα. Πρώτα χάνεται η ανίχνευση ήχων υψηλής συχνότητας. Χαμηλώνοντας τον τόνο της φωνής σας, πιθανότατα θα του τραβήξετε πιο εύκολα την προσοχή. Μείωση οξύτητας παρατηρείται επίσης στην όραση, στη μνήμη, καθώς και στην επίγνωσή του γενικότερα. Γενικά το ζώο είναι πιο αγχώδες, ανήσυχο και νευρικό. Επιπλέον, χάνεται η ικανότητα να μαθαίνει και να διαχειρίζεται καινούργια πράγματα. Για το λόγο αυτό είναι πολύ πιθανό να εμφανιστεί νέο πρόβλημα συμπεριφοράς όταν κάτι καινούργιο εισέλθει στη ζωή του.
Η απώλεια της ακοής είναι από τα πρώτα εμφανιζόμενα συμπτώματα. Πρώτα χάνεται η ανίχνευση ήχων υψηλής συχνότητας. Χαμηλώνοντας τον τόνο της φωνής σας, πιθανότατα θα του τραβήξετε πιο εύκολα την προσοχή. Μείωση οξύτητας παρατηρείται επίσης στην όραση, στη μνήμη, καθώς και στην επίγνωσή του γενικότερα. Γενικά το ζώο είναι πιο αγχώδες, ανήσυχο και νευρικό. Επιπλέον, χάνεται η ικανότητα να μαθαίνει και να διαχειρίζεται καινούργια πράγματα. Για το λόγο αυτό είναι πολύ πιθανό να εμφανιστεί νέο πρόβλημα συμπεριφοράς όταν κάτι καινούργιο εισέλθει στη ζωή του.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση για τη διάγνωση της γνωστικής δυσλειτουργίας. Η διαπίστωση γίνεται μέσα από την παρακολούθηση της συμπεριφοράς του ζώου. Χρησιμοποιήστε την παρακάτω λίστα των γενικών συμπτωμάτων του συνδρόμου, για να καταλάβετε αν το ζώο σας πάσχει από τη νόσο:
- Γενική σύγχυση ή αποπροσανατολισμός.
- Περιπλάνηση ή/και βηματισμός χωρίς παύση.
- Ανησυχία, αϋπνία τη νύχτα.
- Εμφανίζεται «ζαλισμένο» ή κοιτάζει επίμονα μακριά στο κενό.
- «Κολλάει» σε γωνίες ή μικρούς χώρους.
- Φαίνεται χαμένο σε άλλοτε γνωστά μέρη.
- Προσπαθεί να περάσει από τη λάθος πλευρά γνώριμων εισόδων και πορτών (από την πλευρά των μεντεσέδων).
- Δεν αντιδρά καλά στο όνομά του ή σε εντολές που κάποτε ήξερε καλά.
- Απόμακρο. Δεν συναναστρέφεται με γνώριμα πρόσωπα η ζώα μέσα στο σπίτι.
- Ξεχνάει πού πρέπει να κάνει τις ανάγκες του. Συμβαίνουν συνεχώς «ατυχήματα».
- Λιγότερο ενθουσιώδες για αγαπημένα παιχνίδια ή φαγητό/λιχουδιές ή, αντίθετα, τρώει περισσότερο και με μεγαλύτερη λαιμαργία.
- Δεν μπορεί να προσπεράσει εμπόδια μέσα στο σπίτι.
- Επίμονη αναζήτηση της προσοχής σας.
- Κοιτάζει με επιμονή αντικείμενα και τους γαβγίζει.
- Επίμονο γλείψιμο των χεριών σας ή άλλων αντικειμένων.
- Αύξηση φωνητικών ακουσμάτων.
- Ξαφνική επιθετικότητα.
- Νέες φοβίες.
- Γενική σύγχυση ή αποπροσανατολισμός.
- Περιπλάνηση ή/και βηματισμός χωρίς παύση.
- Ανησυχία, αϋπνία τη νύχτα.
- Εμφανίζεται «ζαλισμένο» ή κοιτάζει επίμονα μακριά στο κενό.
- «Κολλάει» σε γωνίες ή μικρούς χώρους.
- Φαίνεται χαμένο σε άλλοτε γνωστά μέρη.
- Προσπαθεί να περάσει από τη λάθος πλευρά γνώριμων εισόδων και πορτών (από την πλευρά των μεντεσέδων).
- Δεν αντιδρά καλά στο όνομά του ή σε εντολές που κάποτε ήξερε καλά.
- Απόμακρο. Δεν συναναστρέφεται με γνώριμα πρόσωπα η ζώα μέσα στο σπίτι.
- Ξεχνάει πού πρέπει να κάνει τις ανάγκες του. Συμβαίνουν συνεχώς «ατυχήματα».
- Λιγότερο ενθουσιώδες για αγαπημένα παιχνίδια ή φαγητό/λιχουδιές ή, αντίθετα, τρώει περισσότερο και με μεγαλύτερη λαιμαργία.
- Δεν μπορεί να προσπεράσει εμπόδια μέσα στο σπίτι.
- Επίμονη αναζήτηση της προσοχής σας.
- Κοιτάζει με επιμονή αντικείμενα και τους γαβγίζει.
- Επίμονο γλείψιμο των χεριών σας ή άλλων αντικειμένων.
- Αύξηση φωνητικών ακουσμάτων.
- Ξαφνική επιθετικότητα.
- Νέες φοβίες.
Πρόληψη και θεραπεία
Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τα γηρατειά, αλλά ούτε και για το σύνδρομο αυτό, διότι είναι μια προοδευτική εκφυλιστική νόσος που σχετίζεται με τη μείωση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Μια καλή και υγιής ζωή είναι η καλύτερη πρόληψη. Απαξ και εμφανιστεί, μπορεί κανείς μόνο να επιβραδύνει την εξέλιξή του με τους παρακάτω τρόπους:
1. Καλή διατροφή
Μια ολοκληρωμένη δίαιτα, ειδικά τροποποιημένη για γέρικα ζώα, θα του είναι πιο εύκολη στην πέψη, μια και όλα τα όργανα λειτουργούν πλέον με πιο αργούς ρυθμούς. Θα βοηθήσει, ακόμη, στην ενίσχυση της ζωτικής ενέργειας του ζώου και δεν θα επιβαρύνει νεφρά και συκώτι.
2. Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία
Τα ω3 και τα αντιοξειδωτικά βοηθούν κάποια ζώα στη βελτίωση της νοητικής λειτουργίας του εγκεφάλου. Υπάρχουν, επίσης, πολλά διατροφικά συμπληρώματα στην αγορά, που ισχυρίζονται ότι βοηθούν – για παράδειγμα, το Neutricks που παράγεται από συγκεκριμένο είδος μέδουσας (aequoria victoria). Καλό είναι, βέβαια, να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τη σωστή χορήγησή τους.
3. Ειδική μεταχείριση
- Δημιουργήστε μια σταθερή, αμετάβλητη, καθημερινή ρουτίνα για τάισμα, γυμναστική και άλλες δραστηριότητες.
- Αποφύγετε να αλλάζετε τη διαρρύθμιση των επίπλων σας ή θέση στα δικά του πράγματα.
- Κρατήστε διαδρόμους, εισόδους και το χώρο όπου βρίσκεται το ζώο σας τακτικά και χωρίς εμπόδια.
- Μάθετε στο σκύλο ή στη γάτα σας κάποια διασκεδαστικά κολπάκια (όσο μπορεί) ή παιχνίδια για να δουλεύει το μυαλό του.
- Φροντίστε να γυμνάζεται καθημερινά, αλλά μόνο μέχρι εκεί που αντέχει. Μην το κουράζετε πολύ.
- Προσπαθήστε ο χρόνος που περνάτε μαζί του να είναι πιο ποιοτικός, έτσι ώστε να δυναμώσετε το δεσμό σας.
4. Εναλλακτικές θεραπείες
Ο βελονισμός, το ρέικι, η αρωματοθεραπεία, η ομοιοπαθητική και η βοτανοθεραπεία μπορούν να βοηθήσουν σε πολλά από τα χρόνια προβλήματα των γηρατειών, όπως στη μείωση αρθριτικών και άλλων πόνων, οδηγώντας στη βελτίωση της κινητικότητάς του. Η αυξημένη κινητικότητα καθιστά το ζώο λιγότερο ευάλωτο, οπότε και πολλές συμπεριφορικές αλλαγές (αυξημένες φοβίες, υπερβολικό γάβγισμα) μπορούν να καταπολεμηθούν με αυτόν τον τρόπο. Επιπλέον, οι εναλλακτικές θεραπείες βοηθούν στην απόκτηση και διατήρηση περισσότερης ζωτικής ενέργειας, βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής τους και την ψυχολογία τους.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τα γηρατειά, αλλά ούτε και για το σύνδρομο αυτό, διότι είναι μια προοδευτική εκφυλιστική νόσος που σχετίζεται με τη μείωση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Μια καλή και υγιής ζωή είναι η καλύτερη πρόληψη. Απαξ και εμφανιστεί, μπορεί κανείς μόνο να επιβραδύνει την εξέλιξή του με τους παρακάτω τρόπους:
1. Καλή διατροφή
Μια ολοκληρωμένη δίαιτα, ειδικά τροποποιημένη για γέρικα ζώα, θα του είναι πιο εύκολη στην πέψη, μια και όλα τα όργανα λειτουργούν πλέον με πιο αργούς ρυθμούς. Θα βοηθήσει, ακόμη, στην ενίσχυση της ζωτικής ενέργειας του ζώου και δεν θα επιβαρύνει νεφρά και συκώτι.
2. Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία
Τα ω3 και τα αντιοξειδωτικά βοηθούν κάποια ζώα στη βελτίωση της νοητικής λειτουργίας του εγκεφάλου. Υπάρχουν, επίσης, πολλά διατροφικά συμπληρώματα στην αγορά, που ισχυρίζονται ότι βοηθούν – για παράδειγμα, το Neutricks που παράγεται από συγκεκριμένο είδος μέδουσας (aequoria victoria). Καλό είναι, βέβαια, να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τη σωστή χορήγησή τους.
3. Ειδική μεταχείριση
- Δημιουργήστε μια σταθερή, αμετάβλητη, καθημερινή ρουτίνα για τάισμα, γυμναστική και άλλες δραστηριότητες.
- Αποφύγετε να αλλάζετε τη διαρρύθμιση των επίπλων σας ή θέση στα δικά του πράγματα.
- Κρατήστε διαδρόμους, εισόδους και το χώρο όπου βρίσκεται το ζώο σας τακτικά και χωρίς εμπόδια.
- Μάθετε στο σκύλο ή στη γάτα σας κάποια διασκεδαστικά κολπάκια (όσο μπορεί) ή παιχνίδια για να δουλεύει το μυαλό του.
- Φροντίστε να γυμνάζεται καθημερινά, αλλά μόνο μέχρι εκεί που αντέχει. Μην το κουράζετε πολύ.
- Προσπαθήστε ο χρόνος που περνάτε μαζί του να είναι πιο ποιοτικός, έτσι ώστε να δυναμώσετε το δεσμό σας.
4. Εναλλακτικές θεραπείες
Ο βελονισμός, το ρέικι, η αρωματοθεραπεία, η ομοιοπαθητική και η βοτανοθεραπεία μπορούν να βοηθήσουν σε πολλά από τα χρόνια προβλήματα των γηρατειών, όπως στη μείωση αρθριτικών και άλλων πόνων, οδηγώντας στη βελτίωση της κινητικότητάς του. Η αυξημένη κινητικότητα καθιστά το ζώο λιγότερο ευάλωτο, οπότε και πολλές συμπεριφορικές αλλαγές (αυξημένες φοβίες, υπερβολικό γάβγισμα) μπορούν να καταπολεμηθούν με αυτόν τον τρόπο. Επιπλέον, οι εναλλακτικές θεραπείες βοηθούν στην απόκτηση και διατήρηση περισσότερης ζωτικής ενέργειας, βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής τους και την ψυχολογία τους.
Και μην ξεχνάτε πως, ό,τι και να δοκιμάσετε με το ζώο σας, θα πρέπει να προχωρήσετε αργά και υπομονετικά. Αν δείτε ότι στρεσάρεται ή απογοητεύεται, κάντε ένα διάλειμμα και δώστε του κάποια λιχουδιά για να απασχοληθεί. Πάνω από όλα δώστε πολλή αγάπη, κατανόηση και στοργή.
Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε για το σύνδρομο της γνωστικής δυσλειτουργίας (CDS - Cognitive Dysfunction Syndrome)
Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε για το σύνδρομο της
γνωστικής δυσλειτουργίας (CDS - Cognitive Dysfunction Syndrome)
Από τη σύμβουλο συµπεριφοράς Marilyn Peters
Θα τη βρείτε:
www.animinds.gr
www.facebook.com/animinds
info@animinds.gr
Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε για το σύνδρομο της
γνωστικής δυσλειτουργίας (CDS - Cognitive Dysfunction Syndrome)
Από τη σύμβουλο συµπεριφοράς Marilyn Peters
Θα τη βρείτε:
www.animinds.gr
www.facebook.com/animinds
info@animinds.gr
Photo courtesy of Carlo Raciti | www.carloraciti.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου