...η Αρχόντισσα Ελληνίδα...η κυρά της Ρώ

     
Η Κυρά της Ρω γεννήθηκε το 1890 που το πραγματικό της όνομα ήταν 
Δέσποινα Αχλαδιώτη, υπήρξε μέλος της Αντίστασης κατά την περίοδο της κατοχής 
και επί 40 χρόνια (από το 1943 ως το θάνατό της) ύψωνε την ελληνική σημαία 
στην ακριτική νησίδα της Ρω κάθε πρωί και την κατέβαζε με τη Δύση του ήλιου. 


«Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τα αγαπώ. 
Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, 
όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και 
στην Κύπρο. Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για 
την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες. 
Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις 
πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις τούρκικες ακτές. 
Την ελληνική σημαία θέλω να μου τη βάλουν στον τάφο μου». 
Αυτά ήταν τα λόγια της Κυράς της Ρώ!



Το 1927, εγκαταστάθηκαν στη Ρω μόνιμα ο Κώστας και η Δέσποινα Αχλαδιώτου για να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία, εντελώς μόνοι τους μέχρι το 1940. 
Τη χρονιά εκείνη όμως αρρώστησε βαριά ο Κώστας Αχλαδιώτης. 
Η φωτιά που άναψε η γυναίκα του για να ειδοποιήσει με σινιάλα καπνού τους κατοίκους 
του Καστελόριζου και τους παραπλέοντες ψαράδες δεν έγινε εγκαίρως αντιληπτή. 
Ο σύζυγός της άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε μια ψαρόβαρκα που τον είχε παραλάβει καθυστερημένα για να τον μεταφέρει στο γιατρό του Καστελόριζου.
 
Υπήρξε μέλος της Αντίστασης κατά την περίοδο της κατοχής και επί 40 χρόνια, 
από το 1943 ως το θάνατό της, ύψωνε την ελληνική σημαία στην ακριτική νησίδα της Ρω, μια μικρή κουκίδα βορειοδυτικά του Καστελορίζου, κάθε πρωί και την κατέβαζε με τη Δύση του ήλιου. 
Στη Ρω είχε εγκατασταθεί με τον άντρα της και την τυφλή μητέρα της από το 1924.
Εκεί θα προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου. 
Με «δυνατή φωνή και γοργή περπατησιά», όπως την περιγράφει ο βιογράφος της 
Κυριάκος Χονδρός, δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησί, ακόμα κι όταν το Καστελόριζο, 
που βομβαρδίστηκε από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το 1943, 
ερήμωσε σχεδόν από τους κατοίκους του, εκ των οποίων οι περισσότεροι 
εξαναγκάστηκαν να πάρουν το δρόμο της μετανάστευσης.

Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1975), το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς. 
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του ΓΕΝ 
στο Καστελόριζο όπου, στις 23 Νοεμβρίου 1975, της απένειμε το μετάλλιο για την 
πολεμική περίοδο 1941-1944 για τις «προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της», 
όπως ανέφερε η απόφαση του Υπουργού Άμυνας.

Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, τα Δωδεκάνησα και μαζί μ' αυτά και το Καστελόριζο και όλες οι παρακείμενες νησίδες και βραχονησίδες, σύμφωνα με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947, περιήλθαν στην Ελλάδα. 
Η μοίρα της Ρω ήταν λοιπόν αναπόσπαστα συνδεδεμένη μ' αυτήν του Καστελόριζου.
Οι περιπέτειες για την Κυρά της Ρω δεν τελείωσαν με την απελευθέρωση. 
Τον Αύγουστο του 1975, ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ και δύο ακόμα άτομα, παρακολουθώντας τη Ρω και εκμεταλλευόμενοι την ολιγοήμερη απουσία της Δέσποινας Αχλαδιώτου για λόγους υγείας, αποβιβάστηκαν εκεί και τοποθέτησαν πάνω σ' ένα κοντάρι 
4 μέτρων τη σημαία τους. Η Κυρά της Ρω την κατέβασε αμέσως, όταν γύρισε. 
Την 1η Σεπτεμβρίου 1975, κατάπλευσε στο Καστελόριζο το ανθυποβρυχιακό σκάφος 
«Γ. Πεζόπουλος» για συμπαράσταση στην κυρά της Ρω.

«Η ζωή των Καστελοριζιτών ήταν η βραχονησίδα Ρω, 
αν οι Τούρκοι την παίρναν δεν θα υπήρχε Καστελόριζο» είχε πει η Κυρά.

Απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών, σε νοσοκομείο της Ρόδου, στις 13 Μαΐου του 1982. 
Η κηδεία της έγινε με τιμές δημοσία δαπάνη στο Καστελόριζο, παρουσία του τότε υφυπουργού Άμυνας Αντώνη Δροσογιάννη, και η σορός της μεταφέρθηκε στην Ρω 
και ετάφη κάτω από τον ιστό όπου ύψωνε τη σημαία.