Την 25η Μαρτίου θα εορτάσουμε εφέτος την 193η επέτειο
από την έναρξη της εθνικής μας παλιγγενεσίας.
Με την ευκαιρία αυτή θα αναφερθούμε στο παρόν σημείωμα
στη συμβολή των Μανιατών στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821.
από την έναρξη της εθνικής μας παλιγγενεσίας.
Με την ευκαιρία αυτή θα αναφερθούμε στο παρόν σημείωμα
στη συμβολή των Μανιατών στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821.
Είναι γνωστό ότι η οργάνωση και προετοιμασία του αγώνα οφείλεται
κυρίως στη «Φιλική Εταιρεία», η οποία ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας από τους Eλληνες Ν. Σκουφά, Εμμ. Ξάνθο και Αθ. Τσακάλωφ. Οι ιδρυτές της, εμφορούμενοι από εθνικά ιδεώδη, μετά τη σύστασή της, άρχισαν συστηματικά το έργο της μυήσεως νέων μελών. Η επανάσταση προϋπέθετε σοβαρή και πολύμοχθη προετοιμασία όλων των παραγόντων που είχαν την δύναμη να την ξεκινήσουν.
κυρίως στη «Φιλική Εταιρεία», η οποία ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας από τους Eλληνες Ν. Σκουφά, Εμμ. Ξάνθο και Αθ. Τσακάλωφ. Οι ιδρυτές της, εμφορούμενοι από εθνικά ιδεώδη, μετά τη σύστασή της, άρχισαν συστηματικά το έργο της μυήσεως νέων μελών. Η επανάσταση προϋπέθετε σοβαρή και πολύμοχθη προετοιμασία όλων των παραγόντων που είχαν την δύναμη να την ξεκινήσουν.
Η Μάνη ήταν ο κύριος παράγων στην όλη προσπάθεια προετοιμασίας του αγώνα. Ο Ρήγας Φεραίος ολόκληρο το σχέδιό του για την εθνεγερσία , το στήριξε στον παράγοντα Μάνη. Η Φιλική Εταιρεία στη Μάνη απέβλεπε για τη μεγάλη εξέγερση των Ελλήνων. Για τον σκοπό αυτόν η «Αρχή» των Φιλικών έστειλε από την Κωνσταντινούπολη τον Μανιάτη Ηλ. Χρυσοσπάθη με εντολή να έλθει σε επαφή με τον Πετρόμπεη. Ο Πετρόμπεης γίνεται φιλικός το 1818 και στη συνέχεια με τον εξέχοντα φιλικό Χρ. Πέρραιβο καταπιάστηκε με το έργο της συμφιλιώσεως των αντιμαχομένων μεγάλων οικογενειών για την πρωτιά και την ηγεμονία της Μάνης, που κατέληξε τελικά στην υπογραφή συμφωνίας την 1ηςΟκτωβρίου 1819.
Οταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου πρώτος ο Πετρόμπεης ύψωσε τη σημαία της Επαναστάσεως στις 17 Μαρτίου του 1821 στην εκκλησία των Ταξιαρχών της Αρεοπόλεως. Εκεί έγινε η ορκωμοσία των πολεμιστών και το ξεκίνημα για τηναπελευθέρωση της Καλαμάτας . Καθ΄οδόν ακολούθησαν οι καπεταναίοι τής έξω Μάνης, Μούρτζινος, Χρηστέας, Κυβέλος, Καπετανάκης και άλλοι επικεφαλής 2000 ενόπλων. Στην Καρδαμύλη συναντήθηκαν με τον Θεοδ. Κολοκοτρώνη που είχε έλθει πριν δύο μήνες από τη Ζάκυνθο και εφιλοξενείτο στον πύργο του Μούρτζινου.
Στις 23 Μαρτίου 1821 οι Μανιάτες απελευθέρωσαν την Καλαμάτα, τελέστηκε δοξολογία στον Ναό των Αγίων Αποστόλων και ακολούθησε η σύσταση της Μεσσηνιακής Γερουσίας με πρόεδρο τον Πετρόμπεη.
Στις 25 Μαρτίου από το «σπαρτιατικό στρατόπεδο» της Καλαμάτας εξέδωσε διακήρυξη προς τας «ευρωπαϊκάς αυλάς», στην οποία μεταξύ άλλων τόνιζε: « αποφασίσαμε να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν», ζητώντας συγχρόνως τη συμπαράσταση και συνδρομή στον αγώνα των Ελλήνων.
Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας, οι Μανιάτες συμμετείχαν σε όλες τις μάχες της επαναστάσεως, πρώτα στην Πελοπόννησο και κατόπιν σε όλη την χώρα. Ο Θ. Κολοκοτρώνης γράφει: « Πήρα διακόσιους Μανιάτες από τον Μούρτινο και εκατό από τον Πετρόμπεη και βαδίσαμε για την Καρύταινα, όπου κατά τη μάχη με τους Τούρκους, οι Μανιάτες έκαναν τότε έναν πόλεμο που μιμήθηκαν τον Λεωνίδα». Οι Μανιάτες αποτελούσαν τα πιο συγκροτημένα ένοπλα τμήματα του αγώνα κατά των Τούρκων. Η παρουσία τους ήταν αποφασιστική για τη συνέχιση του αγώνα. Αλλά η πιο σημαντική συμβολή τους στην Επανάσταση ήταν η νίκη τους κατά του Ιμπραήμ πασά στη μάχη της Βέργας.
Ο Ιμπραήμ μετά την πτώση του Μεσολογγίου αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο και άρχισε να εφαρμόζει την τακτική της «καμένης γης». Οταν έφθασε στην Καλαμάτα έστειλε επιστολή στους Μανιάτες και τους έδινε διορία 10 ημερών για υποταγή. «Η εφορία της Σπάτης» (Μάνης) που έδρευε στην Καρδαμύλη τού απάντησε ότι: «οι κάτοικοι της Μάνης σε περιμένουμε με όσες δυνάμεις θελήσεις».
Την 22η Ιουνίου 1826 αρχίζει η επίθεση των Αιγύπτιων στη Βέργα του Αλμυρού με δύναμη 700 ανδρών με αρχηγό των Κεχαγιά. Ο ίδιος ο Ιμπραήμ για να προκαλέσει αντιπερισπασμό και πανικό στους Μανιάτες επιβιβάζεται στα πλοία με 1500 άνδρες και πλέει κατά μήκος των ακτών της Μάνης κανονιοβολώντας τις Κιτριές, τον Αγ. Δημήτριο και την Τραχήλα χωρίς αποτέλεσμα. Η μάχη την πρώτη ημέρα κράτησε 10 ώρες. Ο Βαγιανάκος υπολογίζει τις κατά κύματα επιθέσεις των Αιγυπτίων σε εννέα. Οι υπερασπιστές της Βέργας μάχονται με πείσμα, μένουν ακλόνητοι αποκρούοντας όλες τις επιθέσεις, διότι γνωρίζουν καλά ότι αν κιοτέψουν, χάνεται η Μάνη και μαζί της όλη η Ελλάδα.
Η μάχη κράτησε 5 ημέρες. Την 26η Ιουνίου οι Μανιάτες ετοιμάζονται για αντεπίθεση, αλλά ο Ιμπραήμ αντιλαμβάνεται τις προθέσεις τους και υποχώρησε εις τη «Δοάνα της Καλαμάτας» όπως έγραψε το ανακοινωθέν της ημέρας. Οι απώλειες των Αιγυπτιωτών είναι εκατοντάδες νεκροί και τραυματίες.
Ετσι το 1826 όταν ο αγώνας των Ελλήνων είχε καμφθεί με τις εσωτερικές έριδες και τις εμπειροπόλεμες δυνάμεις του Ιμπραήμ, η Μάνη έσωσε πάλι τον αγώνα με τη μάχη της Βέργας, στην είσοδο της Δυτικής Μάνης , έφραξε τον δρόμο του Ιμπραήμ πασά και με τις μάχες του Δυρού και του Πολυαράβου, τον απέκρουσε και πάλι, διατηρήσασα μακράν της Μάνης ,τους τουρκοαιγυπτίους εισβολείς. Μετά την αποτυχία του να εισχωρήσει στη Μάνη, ο Ιμπραήμ τον Σεπτέμβριο του 1826 αποσύρεται στην Τρίπολη αναμένοντας νέες ενισχύσεις από την Αίγυπτο. Ο στρατός του έχει συρρικνωθεί σε 8000 από 24000 που ήταν αρχικά. Τον επόμενο χρόνο από την ελεύθερη Μάνη ο Θ. Κολοκοτρώνης θα απευθύνει επιστολή προς τους ναυάρχους του συμμαχικού στόλου, να βοηθήσουν τους σφαζόμενους Ελληνες από τους τουρκοαραπάδες του Ιμπραήμ. Ακολούθησε η ναυμαχία του Ναβαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827) που επισφράγισε τους αγώνες και τις θυσίες των Ελλήνων και άνοιξε τον δρόμο για την ίδρυση του νεότερου ελληνικού κράτους, του οποίου η πλήρης ανεξαρτησία ολοκληρώθηκε με τα τρία πρωτοκόλλα του Λονδίνου, της 3ης Φεβρουαρίου 1830.
Γεώργιος Π. Εξαρχάκος
Σμήναρχος ε. α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου