Για την ανάγνωση και την γραφή
«Απ΄όλα όσα έχουν γραφτεί αγαπώ μόνο αυτό που γράφει κανείς με το αίμα του. Γράφε με αίμα και θα νοιώσεις ότι το αίμα είναι πνεύμα.»
Δεν είναι εύκολο να καταλάβεις το ξένο αίμα, απεχθάνομαι τους τεμπέληδες
που διαβάζουν.
Οποιος γνωρίζει τον αναγνώστη, αυτός δεν κάνει πιά τίποτε για τον αναγνώστη. Αλλος ένας αιώνας αναγνώστες - και θα βρομίσει και το ίδιο το πνεύμα.
Το ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να μάθει να διαβάζει, αυτό είναι κάτι που
στην πορεία χαλάει όχι μόνο το γράφειν αλλά και το σκέπτεσθαι.
Κάποτε το πνεύμα ήταν θεός, μετά έγινε άνθρωπος και τώρα γίνεται πιά πλέμπα.
Οποιος γράφει με αίμα και αποφθέγματα, αυτός δεν θέλει να τον διαβάζουν,
αλλά να τον μαθαίνουν από στήθους.
Στο βουνό ο πιό σύντομος δρόμος είναι από κορυφή σε κορυφή, αλλά
για αυτό το πράγμα πρέπει να έχεις μακριά πόδια. Τα αποφθέγματα πρέπει να είναι κορυφές, κι’αυτοί για τους οποίους λέγονται αυτά, πρέπει να είναι μεγάλοι
και ψηλόκορμοι.
Ο λεπτός και ο καθαρός αέρας, ο κοντινός κίνδυνος και το πνεύμα το γεμάτο
από χαρούμενη κακία, αυτά πάνε καλά μαζί.
Θέλω να έχω γύρω μου στοιχειά, γιατί είμαι θαρραλέος.
Το θάρρος που διώχνει τα φαντάσματα, δημιουργεί για τον εαυτό του στοιχειά - το θάρρος θέλει να γελά.
Δεν αισθάνομαι πιά τα πράγματα όπως εσείς, το σύννεφο αυτό, που βλέπω
κάτω μου, αυτή η μαυρίλα και το βάρος, για τα οποία γελώ -αυτό ακριβώς
είναι το σύννεφο που θα φέρει καταιγίδα σε σας.
Βλέπετε προς τα πάνω, όταν ποθείτε την ανύψωση.
Κι’εγώ βλέπω προς τα κάτω, γιατί είμαι ανυψωμένος.
Ποιός από σας μπορεί να γελά και ταυτοχρόνως να είναι ανυψωμένος;
Εκείνος που ανεβαίνει στα πιό ψηλά βουνά, γελά με όλες τις τραγωδίες,
είτε είναι πραγματικές είτε παίζονται.
Θαρραλέους, ανέμελους, είρωνες, βίαιους - έτσι μας θέλει η σοφία, είναι
μιά γυναίκα και αγαπά πάντα μόνο τον πολεμιστή.
Μου λέτε «είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς την ζωή».
Προς τι όμως τότε έχετε το πρωί την περηφάνεια σας και το βράδυ
την υποταγή σας;
Είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς την ζωή, μα μην είστε πιά τόσο τρυφεροί!
Είμαστε όλοι όμορφοι κουβαλητές γάιδαροι και γαιδούρες.
Τι κοινό έχουμε με τον κάλυκα του τριαντάφυλλου, που τρέμει επειδή έπεσε πάνω του μιά σταγόνα δροσιάς;
Είναι αλήθεια, αγαπούμε τη ζωή, επειδή είμαστε συνηθισμένοι όχι στην ζωή
αλλά στην αγάπη.
Πάντα υπάρχει λίγη παραφροσύνη στην αγάπη.
Αλλά πάντα υπάρχει λίγο λογικό στην παραφροσύνη.
Και εμένα επίσης που έχω καλή διάθεση απέναντι στη ζωή, μου φαίνεται
πως οι πεταλούδες και οι σαπουνόφουσκες και τα ανθρώπινα όντα
που μοιάζουν μ’αυτές γνωρίζουν περισσότερο από τους άλλους την ευτυχία.
Να βλέπεις να πετούν αυτές οι ανάλαφρες ψυχούλες, τρελές, τρυφερές και ευκίνητες - αυτό προκαλεί στον Ζαρατούστρα δάκρυα και τραγούδια.
Θα πίστευα μόνον σε έναν θεό που θα ήξερε να χορεύει.
Και είδα τον διάβολο μου, τον βρήκα σοβαρό, εμβριθή, βαθύ, επίσημο,
ήταν το πνεύμα του βάρους - μέσω αυτού πέφτουν όλα τα πράγματα.
Δεν σκοτώνει κανείς με την ορφή αλλά με το γέλιο.
Εμπρός, ας σκοτώσουμε το πνεύμα του βάρους!
Εμαθα να περπατώ, από τότε αφήνω τον εαυτό μου να τρέχει.
Εμαθα να πετώ, από τότε δεν περιμένω να με σπρώξουν για να αλλάξω θέση.
Τώρα είμαι ελαφρύς, τώρα πετώ, τώρα βλέπω τον εαυτό μου κάτω μου, τώρα μέσω εμού χορεύει ένας θεός.
Δεν είναι εύκολο να καταλάβεις το ξένο αίμα, απεχθάνομαι τους τεμπέληδες
που διαβάζουν.
Οποιος γνωρίζει τον αναγνώστη, αυτός δεν κάνει πιά τίποτε για τον αναγνώστη. Αλλος ένας αιώνας αναγνώστες - και θα βρομίσει και το ίδιο το πνεύμα.
Το ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να μάθει να διαβάζει, αυτό είναι κάτι που
στην πορεία χαλάει όχι μόνο το γράφειν αλλά και το σκέπτεσθαι.
Κάποτε το πνεύμα ήταν θεός, μετά έγινε άνθρωπος και τώρα γίνεται πιά πλέμπα.
Οποιος γράφει με αίμα και αποφθέγματα, αυτός δεν θέλει να τον διαβάζουν,
αλλά να τον μαθαίνουν από στήθους.
Στο βουνό ο πιό σύντομος δρόμος είναι από κορυφή σε κορυφή, αλλά
για αυτό το πράγμα πρέπει να έχεις μακριά πόδια. Τα αποφθέγματα πρέπει να είναι κορυφές, κι’αυτοί για τους οποίους λέγονται αυτά, πρέπει να είναι μεγάλοι
και ψηλόκορμοι.
Ο λεπτός και ο καθαρός αέρας, ο κοντινός κίνδυνος και το πνεύμα το γεμάτο
από χαρούμενη κακία, αυτά πάνε καλά μαζί.
Θέλω να έχω γύρω μου στοιχειά, γιατί είμαι θαρραλέος.
Το θάρρος που διώχνει τα φαντάσματα, δημιουργεί για τον εαυτό του στοιχειά - το θάρρος θέλει να γελά.
Δεν αισθάνομαι πιά τα πράγματα όπως εσείς, το σύννεφο αυτό, που βλέπω
κάτω μου, αυτή η μαυρίλα και το βάρος, για τα οποία γελώ -αυτό ακριβώς
είναι το σύννεφο που θα φέρει καταιγίδα σε σας.
Βλέπετε προς τα πάνω, όταν ποθείτε την ανύψωση.
Κι’εγώ βλέπω προς τα κάτω, γιατί είμαι ανυψωμένος.
Ποιός από σας μπορεί να γελά και ταυτοχρόνως να είναι ανυψωμένος;
Εκείνος που ανεβαίνει στα πιό ψηλά βουνά, γελά με όλες τις τραγωδίες,
είτε είναι πραγματικές είτε παίζονται.
Θαρραλέους, ανέμελους, είρωνες, βίαιους - έτσι μας θέλει η σοφία, είναι
μιά γυναίκα και αγαπά πάντα μόνο τον πολεμιστή.
Μου λέτε «είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς την ζωή».
Προς τι όμως τότε έχετε το πρωί την περηφάνεια σας και το βράδυ
την υποταγή σας;
Είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς την ζωή, μα μην είστε πιά τόσο τρυφεροί!
Είμαστε όλοι όμορφοι κουβαλητές γάιδαροι και γαιδούρες.
Τι κοινό έχουμε με τον κάλυκα του τριαντάφυλλου, που τρέμει επειδή έπεσε πάνω του μιά σταγόνα δροσιάς;
Είναι αλήθεια, αγαπούμε τη ζωή, επειδή είμαστε συνηθισμένοι όχι στην ζωή
αλλά στην αγάπη.
Πάντα υπάρχει λίγη παραφροσύνη στην αγάπη.
Αλλά πάντα υπάρχει λίγο λογικό στην παραφροσύνη.
Και εμένα επίσης που έχω καλή διάθεση απέναντι στη ζωή, μου φαίνεται
πως οι πεταλούδες και οι σαπουνόφουσκες και τα ανθρώπινα όντα
που μοιάζουν μ’αυτές γνωρίζουν περισσότερο από τους άλλους την ευτυχία.
Να βλέπεις να πετούν αυτές οι ανάλαφρες ψυχούλες, τρελές, τρυφερές και ευκίνητες - αυτό προκαλεί στον Ζαρατούστρα δάκρυα και τραγούδια.
Θα πίστευα μόνον σε έναν θεό που θα ήξερε να χορεύει.
Και είδα τον διάβολο μου, τον βρήκα σοβαρό, εμβριθή, βαθύ, επίσημο,
ήταν το πνεύμα του βάρους - μέσω αυτού πέφτουν όλα τα πράγματα.
Δεν σκοτώνει κανείς με την ορφή αλλά με το γέλιο.
Εμπρός, ας σκοτώσουμε το πνεύμα του βάρους!
Εμαθα να περπατώ, από τότε αφήνω τον εαυτό μου να τρέχει.
Εμαθα να πετώ, από τότε δεν περιμένω να με σπρώξουν για να αλλάξω θέση.
Τώρα είμαι ελαφρύς, τώρα πετώ, τώρα βλέπω τον εαυτό μου κάτω μου, τώρα μέσω εμού χορεύει ένας θεός.
*Φρίντριχ Νίτσε - Ετσι μίλησε ο Ζαρατούστρα
Εκδ. Νησίδες - Μετάφραση Ζήση Σαρίκα
ΕΤΣΙ ΜΙΛΗΣΕ Ο ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ
ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΑΝΕΝΑΝ
Από όλα τα έργα του Νίτσε το «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα» είναι το πιο σημαντικό
και ασφαλώς το πιο διάσημο. Αποτελεί μία από τις μείζονες κριτικές που έχουν γίνει στο
δυτικό πολιτισμό (στην πολιτική, την ηθική, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, την επιστήμη του) και είναι μια ενθουσιώδης πρόταση για τη δημιουργία ενός "άλλου" πολιτισμού, που θα στηρίζεται σε μια μεταστοιχείωση όλων των αξιών και θα εκπροσωπείται από μια νέα μορφή ανθρώπου, τον "υπεράνθρωπο".
Το «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα» είναι ένα από
τα πιο πολυδιαβασμένα αλλά και ποικιλοτρόπως ερμηνευμένα βιβλία (αφού το επικαλέστηκαν πολύ διαφορετικές κοσμοθεωρίες και ιδεολογίες, όπως λ.χ., ο αναρχισμός,
ο φασισμός και ο εθνικισμός) - πράγμα που οφείλεται εν μέρει στην ποιητική και συχνά αινιγματική μορφή του. [...]
*Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
Ένα από τα φιλοσοφικά αριστουργήματα του περασμένου αιώνα, που εξάσκησαν τη μεγαλύτερη επίδραση στο νεότερο πνεύμα, στην ίδια τη ζωή ακόμα, και που αληθινά πρόσθεσαν νέα κριτήρια στα προηγούμενα και νέες αξίες, ακόμα και νέα συναισθήματα, στάθηκε το "Έτσι μίλησεν ο Ζαρατούστρα" του Φρειδερίκου Νίτσε.
Ο ίδιος ο Νίτσε, με το έργο του, την προσωπικότητά του, την ακτινοβολία των ιδεών του,
την τόλμη και τον πλούτο των συνθημάτων του, συνοψίζει ένα από τα σπουδαιότερα κεφάλαια της ανθρώπινης παρουσίας πάνω στη γη.
Γι' αυτό, η μετάφραση του "Ζαρατούστρα", από τον Άρη Δικταίο, έρχεται να καλύψει, σήμερα, ένα μεγάλο κενό.
Είναι ένας τύπος, πραγματικά, "ολοκληρωμένου ποιητικού ανθρώπου" ο Άρης Δικταίος.
Την ποίηση τη λατρεύει, γράφοντάς την, μεταφράζοντάς την, κρίνοντάς την, μελετώντας την, μιλώντας την. Αν παρουσιάζεται καταπληκτικά εργατικός και παραγωγικός, τούτο είναι, ακριβώς, ένα αποτέλεσμα πάθους. Πάθους απόλυτου για την ποίηση, που ταυτόχρονα αγκαλιάζει και τη ζωή. Ένα "κριτικό σκεύος ποιητικού πάθους", θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε.
Μεταφραστής δημιουργικός και πολύπειρος, αληθινά χαλκέντερος,
που τόσα ξένα κείμενα εξελληνισμένα του χρωστάμε, μεταξύ των οποίων και τα καλύτερα του Ρίλκε. Επιπροσθέτως, η ζωντανή αυτή, αληθινά ωραία και ποιητική μετάφραση συνοδεύεται από ένα σύντομο, αλλά βαθυστόχαστο πρόλογο του Άρη Δικταίου,
που μας αποκαλύπτει, γι' άλλη μια φορά, την πλατειά του μόρφωση και την ατομική του σκέψη. Γιατί ο Δικταίος είναι, επί πλέον, ένας από τους πιο προσωπικά και πιο συγχρονισμένα στοχαζόμενους σύγχρονους ποιητές μας.
Friedrich Wilhelm Nietzsche
Ο Φρίντριχ Νίτσε γεννήθηκε το 1844 στο Ρέκεν, κοντά στη Λειψία.
Σε ηλικία πέντε ετών έχασε τον πατέρα του, προτεστάντη πάστορα.
Έπειτα από λαμπρές σπουδές κλασικής φιλολογίας στη Βόννη και στη Λειψία, έγινε, σε ηλικία εικοσιπέντε ετών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Εκείνη την εποχή γνώρισε το έργο του φιλόσοφου Σοπενάουερ και συνδέθηκε φιλικά με τον μουσικοσυνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ.
Πολύ σύντομα ο Νίτσε θα χαράξει το δικό του δρόμο.
Παραιτείται από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο, απομακρύνεται από τις
θεωρίες του Σοπενάουερ και διακόπτει τη σχέση του με τον Βάγκνερ.
Ζώντας περιπλανώμενη ζωή, σε μικρές πανσιόν της Ελβετίας, της Ιταλίας
και της νότιας Γαλλίας, αφοσιώνεται στην κριτική της μεταφυσικής,
της ηθικής, της θρησκείας και των άλλων πλευρών του δυτικού πολιτισμού
γράφοντας ασταμάτητα.
Έργα του
η "Γέννηση της τραγωδίας" (1872),
οι "Παράκαιροι στοχασμοί" (1873-1876),
το "Ανθρώπινο, υπερβολικά ανθρώπινο" (1878-1879),
η "Χαραυγή" (1881), η "Χαρούμενη γνώση" (1882),
το "Πέρα από το καλό και το κακό" (1886),
η "Γενεαλογία της ηθικής" (1887),
το "Λυκόφως των ειδώλων" (1888), ο "Αντίχριστος" (1888),
το "Ίδε ο άνθρωπος" (1888) και
η ανολοκλήρωτη "Θέληση για δύναμη" (1883-1888).
Ανάμεσά τους το κορυφαίο του, το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" (1883-1885).
Ο Νίτσε πέθανε το 1900, σε ηλικία πενήντα έξι ετών, αφού πέρασε
τα δέκα τελευταία χρόνια της ζωής του έχοντας χαμένα τα λογικά του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου