Cemil Turan Bazidi - Τζεμίλ Τουράν
Γεννημένος στο Κουρδιστάν της Τουρκίας, μεγάλωσε σε φορτισμένο,
πατριωτικό κλίμα, ενώ αγωνίστηκε στην πρώτη γραμμή του Κουρδικού Κινήματος. Έζησε τις δύο χούντες της Τουρκίας, 1971 και 1980
και κυνηγήθηκε για την αγωνιστική και την πολιτική του δραστηριότητα, φυλακίστηκε και υπέστη όλες τις μορφές βασανιστηρίων.
Το 1984 διέφυγε και πέρασε στην Ελλάδα, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο
και αργότερα απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα.Δεν θα ξεχάσω ποτέ όσα μου αφηγήθηκε τότε. Και η αφορμή για αυτήν την συνέντευξη ξανά είναι μια ατάκα που δεν φεύγει από το μυαλό μου όσα χρόνια και αν περάσουν.
«Πώς τα αντέξατε όλα αυτά τα βασανιστήρια;» τον είχα ρωτήσει.
πατριωτικό κλίμα, ενώ αγωνίστηκε στην πρώτη γραμμή του Κουρδικού Κινήματος. Έζησε τις δύο χούντες της Τουρκίας, 1971 και 1980
και κυνηγήθηκε για την αγωνιστική και την πολιτική του δραστηριότητα, φυλακίστηκε και υπέστη όλες τις μορφές βασανιστηρίων.
Το 1984 διέφυγε και πέρασε στην Ελλάδα, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο
και αργότερα απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα.Δεν θα ξεχάσω ποτέ όσα μου αφηγήθηκε τότε. Και η αφορμή για αυτήν την συνέντευξη ξανά είναι μια ατάκα που δεν φεύγει από το μυαλό μου όσα χρόνια και αν περάσουν.
«Πώς τα αντέξατε όλα αυτά τα βασανιστήρια;» τον είχα ρωτήσει.
«Τα άντεξα, γιατί δεν ήθελα να πουν ποτέ για την κόρη μου ότι ‘αυτή είναι
η κόρη του ρουφιάνου’». Και τώρα πια που έγινα μαμά, είναι μεγάλη μου τιμή
να φιλοξενήσω την συνέντευξη αυτού του μπαμπά που με την σκέψη του παιδιού του στο μυαλό του άντεξε τα πιο σκληρά βασανιστήρια που μπορεί να χωρέσει
ο ανθρώπινος νους.
η κόρη του ρουφιάνου’». Και τώρα πια που έγινα μαμά, είναι μεγάλη μου τιμή
να φιλοξενήσω την συνέντευξη αυτού του μπαμπά που με την σκέψη του παιδιού του στο μυαλό του άντεξε τα πιο σκληρά βασανιστήρια που μπορεί να χωρέσει
ο ανθρώπινος νους.
Γιατί μια Genius Mom δεν θα μπορούσε να μην μπορεί να διακρίνει και να εκτιμήσει την αξία ενός υπέροχου μπαμπά.
Ο Τζεμίλ Τουράν έχει εδώ και πολλά χρόνια μια αξιότιμη παρουσία στον
εκδοτικό και πολιτικό χώρο αφού με τα βιβλία του έχει αγγίξει τις καρδιές πολλών χιλιάδων ανθρώπων παγκοσμίως. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού ένας άνθρωπος που έχει περάσει τόσα πολλά, έχει ένα τέτοιο βάθος σκέψης που αξίζει και πρέπει να μοιράζεται. Και για εμάς τις μαμάδες η ιστορία του μπορεί να αποτελέσει τον απόλυτο συμβολισμό ενός μπαμπά που κάνει κυριολεκτικά τα πάντα για το παιδί του.
εκδοτικό και πολιτικό χώρο αφού με τα βιβλία του έχει αγγίξει τις καρδιές πολλών χιλιάδων ανθρώπων παγκοσμίως. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού ένας άνθρωπος που έχει περάσει τόσα πολλά, έχει ένα τέτοιο βάθος σκέψης που αξίζει και πρέπει να μοιράζεται. Και για εμάς τις μαμάδες η ιστορία του μπορεί να αποτελέσει τον απόλυτο συμβολισμό ενός μπαμπά που κάνει κυριολεκτικά τα πάντα για το παιδί του.
- Τι συνέβη στη ζωή σας και βρεθήκατε στην Ελλάδα;
*Συνέβησαν πολλά. Κανείς δεν ξεριζώνεται, δεν αφήνει ό,τι αγαπά χωρίς λόγο. Για μένα ο λόγος ήταν η χούντα του Κενάν Εβρέν. Τότε, στα 1980, οι στρατοκράτες είχαν εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό. Συνελάμβαναν όχι μόνο αυτούς που είχαν κάποια πολιτική δράση, μεταξύ των οποίων και εγώ, αλλά
και όσους απλώς σκέφτονταν διαφορετικά. Παράνοια!
και όσους απλώς σκέφτονταν διαφορετικά. Παράνοια!
Το πρώτο μέλημά μου ήταν να προφυλάξω την οικογένειά μου και τη
νεογέννητη τότε κόρη μου. Γι’ αυτό αλλάξαμε σπίτι, δεν έδινα σε κανέναν
τη διεύθυνση. Ακόμα και όταν με συνέλαβαν στο δρόμο, μετά από εννέα μέρες έμαθαν πού βρίσκονταν οι δικοί μου.
νεογέννητη τότε κόρη μου. Γι’ αυτό αλλάξαμε σπίτι, δεν έδινα σε κανέναν
τη διεύθυνση. Ακόμα και όταν με συνέλαβαν στο δρόμο, μετά από εννέα μέρες έμαθαν πού βρίσκονταν οι δικοί μου.
Καταδικάστηκα σε οκτώ χρόνια φυλάκιση. Και όπως κάθε φυλακισμένος,
η πρώτη και η τελευταία σκέψη της ημέρας είναι η δραπέτευση. Με τη βοήθεια του κόμματος τα κατάφερα. Και δεν είναι πως δραπετεύσεις μόνο από τον εγκλεισμό, αλλά από τα συνεχή, ανελέητα, φρικτά βασανιστήρια.
η πρώτη και η τελευταία σκέψη της ημέρας είναι η δραπέτευση. Με τη βοήθεια του κόμματος τα κατάφερα. Και δεν είναι πως δραπετεύσεις μόνο από τον εγκλεισμό, αλλά από τα συνεχή, ανελέητα, φρικτά βασανιστήρια.
Νύχτα, με μια βάρκα βρέθηκα στο νησί της Ρω.
- Γιατί σας συνέλαβαν και σας φυλάκισαν;
*Μα γιατί όχι μόνο απλώς σκεφτόμουν διαφορετικά, αλλά ήμουν και βαθιά πολιτικοποιημένος και πολιτικά οργανωμένος. Αλλωστε όλη η οικογένειά μου ήταν «αγκάθι» για το τουρκικό κατεστημένο. Το σόι μου, η γενιά μου, είχε παίξει ηγετικό και καθοριστικό ρόλο στην εξέγερση του Αραράτ, όλοι μιλούσαμε για την ανεξαρτητοποίηση του Κουρδιστάν, ζητούσαμε τα δικαιώματά μας, τη γλώσσα μας, τον πολιτισμό μας, τα εδάφη μας. Εγώ ήμουν μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Κουρδιστάν, και στην Κ.Ε. της Νεολαίας του κόμματος. Ενεργό μέλος, που σημαίνει με πράξεις και ενέργειες κατά της χούντας.
- Γιατί σας βασάνισαν, τι ήθελαν να τους πείτε;
*Να προδώσω συναγωνιστές μου και ίσως αντιδικτατορικές ενέργειες.
Κυρίως ήθελαν ονόματα για να μαζεύουν όσο γίνεται περισσότερους στις φυλακές, να το μαθαίνει αυτό ο κόσμος και να φοβάται και να λουφάζει.
Με βασάνιζαν μερόνυχτα για να δώσω διευθύνσεις και ονόματα συντρόφων μου, να πάρω την ευθύνη για «τρομοκρατικές» ενέργειες, αλλά και να μαρτυρήσω πού βρίσκονταν η γυναίκα μου και το παιδί μου. Πίστευαν ότι με την οικογένειά μου στα χέρια τους θα μπορούσαν να μου ασκήσουν και ψυχολογική πίεση.
Κυρίως ήθελαν ονόματα για να μαζεύουν όσο γίνεται περισσότερους στις φυλακές, να το μαθαίνει αυτό ο κόσμος και να φοβάται και να λουφάζει.
Με βασάνιζαν μερόνυχτα για να δώσω διευθύνσεις και ονόματα συντρόφων μου, να πάρω την ευθύνη για «τρομοκρατικές» ενέργειες, αλλά και να μαρτυρήσω πού βρίσκονταν η γυναίκα μου και το παιδί μου. Πίστευαν ότι με την οικογένειά μου στα χέρια τους θα μπορούσαν να μου ασκήσουν και ψυχολογική πίεση.
*Τι περιελάμβαναν τα βασανιστήρια που σας έκαναν;
Πολλά και σκληρά που ανθρώπου νους δεν τα βάζει, αλλά και ο νους αυτού
που τα έχει περάσει θέλει να τα σβήσει, για πάντα. Με κρεμούσαν γυμνό και διοχέτευαν στο σώμα μου ηλεκτρισμό, με «χτυπούσαν» με νερό που η
πίεσή του ήταν τόση που σου διέλυε τα σωθικά… Είναι τόσο πολλά…
Πονάω να τα λέω. Στο βιβλίο μου «Τα παιδιά του Αραράτ» τα περιγράφω όλα,
με κάθε λεπτομέρεια. Ήταν εκείνη η στιγμή της ζωής μου που μάζεψα δυνάμεις για να μπορέσω να κάνω την περιγραφή. Ήταν οι πιο δύσκολες σελίδες, που δεν γέμισαν μόνο με γράμματα και λέξεις, αλλά με πόνο και δάκρυα.
Πονούν αυτές οι αναμνήσεις.
που τα έχει περάσει θέλει να τα σβήσει, για πάντα. Με κρεμούσαν γυμνό και διοχέτευαν στο σώμα μου ηλεκτρισμό, με «χτυπούσαν» με νερό που η
πίεσή του ήταν τόση που σου διέλυε τα σωθικά… Είναι τόσο πολλά…
Πονάω να τα λέω. Στο βιβλίο μου «Τα παιδιά του Αραράτ» τα περιγράφω όλα,
με κάθε λεπτομέρεια. Ήταν εκείνη η στιγμή της ζωής μου που μάζεψα δυνάμεις για να μπορέσω να κάνω την περιγραφή. Ήταν οι πιο δύσκολες σελίδες, που δεν γέμισαν μόνο με γράμματα και λέξεις, αλλά με πόνο και δάκρυα.
Πονούν αυτές οι αναμνήσεις.
- Μου είχατε πει την πρώτη φορά που σας γνώρισα πως όσο δύσκολα
και αν ήταν όσα σας έκαναν, τα αντέξατε γιατί δεν θέλατε ποτέ να πουν για την κόρη σας ότι «αυτή είναι η κόρη του ρουφιάνου».
Πόσο δυνατό ήταν αυτό το κίνητρο;
και αν ήταν όσα σας έκαναν, τα αντέξατε γιατί δεν θέλατε ποτέ να πουν για την κόρη σας ότι «αυτή είναι η κόρη του ρουφιάνου».
Πόσο δυνατό ήταν αυτό το κίνητρο;
*Το πιο δυνατό, για μένα. Ήταν καθοριστικό για να αντέξω την αγριότητα των βασανιστών αλλά και την ξενιτιά αργότερα. Δεν ξέρω αν τα παιδιά πρέπει να
είναι περήφανα για τους γονείς τους, αλλά σίγουρα πρέπει να μην ντρέπονται
γι’ αυτούς. Σκεφτόμουν την κόρη μου και άντεχα. «Έκλεισαν» το σώμα μου
και η ψυχή μου, δεν αισθανόμουν πόνο, κρύο, πείνα… τίποτα.
είναι περήφανα για τους γονείς τους, αλλά σίγουρα πρέπει να μην ντρέπονται
γι’ αυτούς. Σκεφτόμουν την κόρη μου και άντεχα. «Έκλεισαν» το σώμα μου
και η ψυχή μου, δεν αισθανόμουν πόνο, κρύο, πείνα… τίποτα.
Χρόνια μετά έγινε μια τιμητική εκδήλωση για μένα και οι σύντροφοι μου που πήραν τον λόγο εκθείαζαν το θάρρος, το κουράγιο και τη δύναμή μου που δεν λύγισα, που δεν μαρτύρησα. Κι αυτό, όπως έλεγαν, γιατί ήμουν πραγματικός πατριώτης και πιστός στο κόμμα και στον σοσιαλισμό. Τότε, όταν πήρα κι εγώ
τον λόγο σίγουρα τους απογοήτευσα όταν είπα πως «ναι, ισχύουν όλα αυτά, αλλά ο βασικός λόγος που άντεξα ήταν η κόρη μου, η Σιλάν μου».
τον λόγο σίγουρα τους απογοήτευσα όταν είπα πως «ναι, ισχύουν όλα αυτά, αλλά ο βασικός λόγος που άντεξα ήταν η κόρη μου, η Σιλάν μου».
Με την νεογέννητη κόρη του και την ανηψιά του αγκαλιά
- Σκεφτήκατε ότι η κόρη σας μπορεί να μην ήθελε να βασανίζεστε;
*Μα, τότε ήταν μηνών, μωράκι. Πάντως τα παιδιά δεν θέλουν να βασανίζονται
οι γονείς τους, με τη συμβατή έννοια, της καθημερινότητας. Ποιος είναι ο γονιός που δεν προσπάθησε να κρύψει κάποια στενοχώρια του απ’ τα παιδιά του, αν και πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα», όπως λέει ο Σαββόπουλος.
οι γονείς τους, με τη συμβατή έννοια, της καθημερινότητας. Ποιος είναι ο γονιός που δεν προσπάθησε να κρύψει κάποια στενοχώρια του απ’ τα παιδιά του, αν και πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα», όπως λέει ο Σαββόπουλος.
- Όταν πια φτάσατε στην Ελλάδα και πήρατε πολιτικό άσυλο,
πώς ήταν η προσαρμογή σε μια νέα χώρα;
πώς ήταν η προσαρμογή σε μια νέα χώρα;
Δύσκολη. Γολγοθάς. Πήρα αμέσως πολιτικό άσυλο, διότι τότε από την Τουρκία μόνο πολιτικοί πρόσφυγες έρχονταν στην Ελλάδα. Οι Έλληνες ήταν φιλικοί, φιλόξενοι. Είναι ζεστός λαός. Ακόμη και τώρα, που έχουν δυσκολέψει απίστευτα τα οικονομικά, η ξενοφοβία στην Ελλάδα δεν έχει βρει πρόσφορα έδαφος. Πάντως αυτή η δοτικότητα των Ελλήνων με έκανε να προσαρμοστώ γρήγορα. Αλλά καθοριστική στην πορεία μου ήταν η συνάντησή μου με τον Αντώνη Τρίτση. Ήταν ο άνθρωπος που χωρίς υπερβολή με έκανε να ζω. Γράφω για τη σχέση μας και τον τρόπο που γνωριστήκαμε στα «Παιδιά του Αραράτ». Από ένα κομματάκι χαρτί, που είχε επάνω τη διεύθυνσή του ως υπουργού τότε. Τον έψαξα, τον βρήκα στο υπουργείο, του ζήτησα τη βοήθειά του και από τότε δεν χωριστήκαμε ποτέ μέχρι εκείνη τη μαύρη μέρα του ξαφνικού θανάτου του.
Κι έτσι εγώ σήμερα έχω δυο πατρίδες που τις αγαπώ πολύ. Είμαι Κούρδος αλλά νιώθω και βαθιά Έλληνας – 34 χρόνια σ’ αυτήν την πανέμορφη χώρα.
- Για το παιδί σας πώς ήταν;
*Και για το παιδί μου ήταν δύσκολα, αν και όλη μου η οικογένεια που έμεινε πίσω το αγκάλιασε με απόλυτη αγάπη και αφοσίωση. Δεν έλειψαν, βέβαια, οι έφοδοι στο σπίτι της κόρης μου από τους πράκτορες, τη μυστική αστυνομία, τους αστυνομικούς. Όλοι πέρασαν. Προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να δυσκολέψουν τη ζωή της, αλλά οι οικογενειακοί δεσμοί ήταν η προστατευτική ασπίδα.
Με την κόρη του στην πρόσφατη βράβευση του από την UNESCO
- Τι ήξερε για τον πατέρα της; Πού ήταν ο μπαμπάς της;
*Τα ήξερε όλα. Ίσως στην αρχή να έφταναν στα αυτάκια της σαν ένα παραμύθι, με ήρωα και «δράκους», αλλά καθώς μεγάλωνε μάθαινε την πραγματικότητα, και μάθαινε να ζει με μια απουσία που την έκανε περήφανη. Δεν λέω πως δεν της έλειψα, αλλά θέλω να είμαι σίγουρος πως δεν θα με «χρεώσει» ακριβά. Και τώρα, που είναι μεγάλη και μιλάμε με τις ώρες για όλα, αυτή την απουσία μου ψάχνω στα μάτια της, αυτό το παράπονο. Πάντως είμαι σίγουρος ότι εκείνη στα δικά μου μάτια βλέπει το πόσο μου έχουν λείψει οι στιγμές της. Και μην κοιτάς τώρα που υπάρχει το skype. Κάποτε περίμενα μια φωτογραφία, μια «παγωμένη» στιγμή της…
- Σαν πατέρας που πέρασε τόσα με το παιδί του στην σκέψη του,
τι αξίες πιστεύετε ότι είναι πιο σημαντικό να περνάμε στα παιδιά μας;
τι αξίες πιστεύετε ότι είναι πιο σημαντικό να περνάμε στα παιδιά μας;
*Αυτή είναι πραγματικά μια δύσκολη ερώτηση. Η ζωή μας, οι επιλογές μας, οι αντιδράσεις μας αλλά και τα λόγια μας βρίσκουν διόδους και περνούν στα παιδιά μας από την πολύ τρυφερή ηλικία, τότε που νομίζουμε πως δεν καταλαβαίνουν, τότε που ξεστομίζουμε -για να δικαιολογήσουμε τις σκανταλιές και τις δυστροπίες, ακόμα και τη σκληρότητά τους καμιά φορά- «άσ’ το, παιδί είναι,
δεν καταλαβαίνει». Εμείς είμαστε το παράδειγμά τους. Το αποτέλεσμα των πράξεών μας κουβαλούν. Δέχονται αλλά και απορρίπτουν. Πάντως, αν μάθει το παιδί να αγαπά την ελευθερία, να σέβεται τη διαφορετικότητα, να είναι ταπεινό και ταυτόχρονα σίγουρο για τις σταθερές του βάσεις, νομίζω ότι θα είναι ένας υπέροχος άνθρωπος.
δεν καταλαβαίνει». Εμείς είμαστε το παράδειγμά τους. Το αποτέλεσμα των πράξεών μας κουβαλούν. Δέχονται αλλά και απορρίπτουν. Πάντως, αν μάθει το παιδί να αγαπά την ελευθερία, να σέβεται τη διαφορετικότητα, να είναι ταπεινό και ταυτόχρονα σίγουρο για τις σταθερές του βάσεις, νομίζω ότι θα είναι ένας υπέροχος άνθρωπος.
*Ο Τζεμίλ Τουράν εργάζεται ως δημοσιογράφος στο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. ʼρθρα και πολιτικές αναλύσεις του δημοσιεύονται στον κουρδικό και τον ελληνικό Τύπο.
Είναι επίτιμος ακαδημαϊκός στη Διεθνή Ακαδημία των Επιστημών Τεχνολογίας, Εκπαίδευσης και Ανθρωπιστικών Επιστημών (Βαλένθια Ισπανία).
Η UNESCO, στο πλαίσιο του Διαπολιτισμικού Μεσογειακού Προγράμματος που αναπτύσσει το Κέντρο Βαλένθια - Μεσόγειος, τον βράβευσε με Τιμητική Διάκριση επειδή «με την μαρτυρία του στο βιβλίο του «Αζάντ με λένε», ο συγγραφέας προσπαθεί να οικοδομήσει την ειρήνη στο μυαλό και την καρδιά των ανθρώπων, αυτός ακριβώς είναι και ο σκοπός και το καθήκον της UNESCO που έθεσε ως στόχο να πραγματοποιήσει απ’ την δημιουργία της κιόλας».
Cemil Turan Bazidi
- http://www.cemilturan.gr/
- http://www.cemilturan.gr/2018/12/20/%CE%BF-%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B4%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%AC%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BE%CE%B5-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%87%CE%B9/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου